Inleiding
Water is één van de meest voorkomende stoffen op aarde. Zo’n 2% is bevroren en ligt als een deken
van ijs op het vasteland. Een heel klein gedeelte bevindt zich als waterdamp en is heel belangrijk
onderdeel van de watercyclus. Onder invloed van zijn eigen gewicht kan ijs bijvoorbeeld stromen en
zo met zijn enorme gewicht voor erosie (uitschurende werking van wind, water of ijs) zorgen van het
onderliggend gesteente, geologen zouden zeggen dat ijs plastisch is. Op dit moment is 10% van het
landoppervlak van de aarde bedekt met een ijskap, bijvoorbeeld gletsjers. Glaciologen zijn
wetenschappers die al dat ijs bestuderen. Van de ijstijden tot nu.
Hoofdstuk 1
Water, ook wel H 2 O , is een verbinding tussen een atoom zuurstof en twee atomen waterstof. En
komt als enige molecuul voor onder drie verschillende fasen. De grootste dichtheid wordt bereikt bij
4 graden boven nul. Omdat ijs een groter volume inneemt dan water, blijft het op het water drijven.
Het gevormde ijs vormt een isolerend laagje waaronder het water niet meer bevriest. Een ijsberg
blijft dus op water drijven.
Het smeltpunt van water is 0 graden, het kookpunt is 100 graden. Verdampen kost
energie die wordt onttrokken aan het water zelf, dat koelt daardoor af. Een overschot
aan waterdamp kan condenseren-> wolken-> regen. Er komt energie vrij en het
wordt dus warmer. Sublimeren gebeurt als de lucht heel droog is.
Het stollingspunt en kookpunt zijn niet altijd hetzelfde. Bij hoge druk liggen deze
wat lager. Net als er zouten in zijn opgelost, daarom bevriest zout water
minder snel dan zoet water. Als zout water bevriest zal er geen zout in zitten,
dat blijft in de onderliggende zee blijven en die wordt dus vanzelf zouter. Je
moet erg veel energie aan water toevoegen wil het warm worden en als dat eenmaal is koelt het niet
snel af. Zeeklimaten zullen daardoor niet erg warme zomers hebben, maar ook geen koude winters.
En bij landklimaten zijn die verschillen dus veel groter.
Hoofdstuk 2
Sneeuw kan, als het koud genoeg is, alleen boven land blijven liggen. Alleen bij extreme kou zoals op
de Noordpool kan ijs een paar meters dik worden. Sneeuw bestaat uit enorm grote
kristallen die voor het grootste gedeelte bestaan uit lucht, door al die lucht isoleert
sneeuw erg goed.
Als er sneeuw op een laagje ijs ligt, zal dat ijs nog moeilijker aangroeien. Verse
sneeuw gaat over in firn die weer overgaat in ijs (daarin zitten nog erg veel
luchtbelletjes-> kleurt wit). Dat gebeurt door smelten en herbevriezen van het
smeltwater. Onder invloed van eigen gewicht wordt het ijs daarbij steeds harde en
compacter-> zeer helder en kleurt enigszins blauw.
In gebergten wordt de sneeuwgrens (waarboven het hele jaar door sneeuw ligt)
makkelijker bereikt en kunnen ijskappen makkelijker ontstaan. In laagland alleen op hoge breedte
(polen). Als die ijskappen gaan stromen, kan de onderkant van de ijskap onder het niveau van de
sneeuwgrens komen, en dus versneld gaan afsmelten. IJs weerkaatst zon.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mijkedejonge. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.