Summary
Samenvatting Nederland ()
- Course
- Level
Een samenvatting van het examenonderdeel Nederland ().
[Show more]
Seller
Follow
raphalbatterink
Content preview
§3.1 Een welvarende samenleving (1948 – 1978)Economische groei en de verzorgingsstaat
Na WOII-herstel van sociale verhoudingen in Nederland kwam er verzuiling.
Je hoorde leven lang bij dezelfde zuil en iedere zuil zijn eigen politieke partij,
verenigingen en organisaties:
Katholieken: KVP en KRO
Protestanten: ARP & CHU en NRCV
Socialisten: PvdA en VARA
Liberalen: VVD en AVRO
Verschillen met de periode vóór WOII
Nederland was niet langer neutraal, er kwam aansluiting bij het westen:
NAVO (1949) en EGKS (1952) > begin van Europese samenwerking.
In het interbellum was Nederland geregeerd door confessionele kabinetten, maar van
1946 tot 1958 waren Rooms-rode kabinetten met de KVP en de PvdA aan de
macht.
Idee van de maakbare samenleving overheid streefde naar sociaaleconomische
gelijkheid: minder verschil in onderwijs, macht en inkomen.
1948 – 1973 Sterke economische groei met ongekende welvaart in Nederland
Wederopbouw dankzij Marshallhulp (1948): gelden + goederen
productietoename (met focus op industrie; ook buiten de randstad)
Geleide loonpolitiek van Willem Drees (PvdA);
beperkte loonstijgingen + werkgelegenheid = toename export
o Nieuwe samenwerking tussen overheid, werkgevers en vakbonden
(sociale partners): poldermodel breed draagvlak in samenleving.
Nederland profiteerde van Wirtschaftswunder Duitsland: veel handel.
1963 Eind aan geleide loonpolitiek: snelle loonstijgingen + nog meer welvaart
dankzij aardgas in Groningen (1959)
uitbreiding verzorgingsstaat met meer sociale zekerheid +
onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen.
o WW (1952): uitkering voor werklozen
o AOW (1957): pensioen voor 65+
o WAO (1967): uitkering voor werknemers die niet meer
kunnen werken.
Werknemers + werkgevers betalen premies voor de sociale
verzekeringen:
De sterken steunen de zwakkeren (solidariteit)
* sommigen (bijv. huisvrouwen) betaalden geen premies: Bijstandswet
(1963) betaald uit de belastingen (sociale voorziening)
Maatschappelijke veranderingen
, Welvaart door economische bloei en sociale zekerheid ingrijpende sociaal-
culturele veranderingen.
Opkomst consumptiemaatschappij (meer luxe + comfort): versnelling door
supermarkten met aanbiedingen.
Toename mobiliteit dankzij betaalbare auto (1960) uitstapjes,
(buitenlandse) vakanties, nieuwe buitenwijken + forensensteden door woon-
werkverkeer.
Ontzuiling door meer contacten met andersdenkenden (in eigen wijk, via tv)
o Nieuwe mediazenders: TROS, Veroncia
o Niet-verzuilde D’66 won in 1967 ten koste van PvdA en KVP
o Individualisering door minder afhankelijkheid van familie, buren en kerk
ontkerkelijking + anders denken over seks, huwelijk en
homoseksualiteit.
o Fusie tussen KVP, ARP en CHU (1980): CDA
Jongeren en vrouwen
Door babyboom (geboortegolf) direct na WOII waren in jaren 60 veel jongeren
meer geld, vrije tijd en onderwijs aparte jongerencultuur met eigen
leefstijlen: belangrijke rol voor popmuziek (amerikanisering).
o Nozems (1955): vetkuiven en brommers
o Provo’s (1965): ludieke acties tegen oudere generatie en gezag, en
eisten meer inspraak
o Hippies (1967): vredelievende afwijzing van consumptiemaatschappij
Tweede Feministische Golf: vrouwen wilden dezelfde kansen als mannen
o Eind aan wettelijke handelingsonbekwaamheid door de PvdA-
minister (1956), een wet die ervoor zorgde dat ze zelf geen
rechtsgeldige overeenkomsten mochten sluiten.
o Vanaf 1960 verbeterde de positie van vrouwen verder, onder meer
doordat steeds meer meisjes hoger onderwijs volgden.
o Anticonceptie tegen ongewenste zwangerschappen (1964) beter
voor carrière + acceptie van seks voor huwelijk en ongehuwd
samenwonen.
o Echtscheidingswet (1971): ook scheiden zonder overspel of geweld.
o Streven naar legale abortus en betaalde kinderopvang
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller raphalbatterink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now