,Tijdvak 5:
De tijd van ontdekkers en hervormers
1500-1600
5.1 De Renaissance
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
16e eeuw
Een naam die je in verband kan brengen met de kenmerkende aspecten is: Filippo Brunelleschi.
Filippo Brunelleschi was de grote bouwmeester van de vroege renaissance. Hij bouwde met
klassieke vormen, zoals zuilen, ronde bogen en koepels.
Brunelleschi was ook de ontdekker van het perspectief. De ontdekking van het perspectief droeg
ook bij aan een vernieuwing van de schilderkunst. Hierdoor ontstond de hernieuwde oriëntatie op
het erfgoed van de klassieke oudheid.
Oorzaken van de Renaissance zijn dat ze minder onder invloed stonden van de Duitse keizer en
de paus dan andere gebieden in het Heilige Roomse Rijk. De handel in Italiaanse steden bloeide
door goede contacten met het Midden-Oosten en met Vlaanderen en toen de Turkse Ottomanen
Constantinopel veroverden, waarmee het Oost-Romeinse Rijk ten einde liep, vluchtten veel
geleerden en handelaren naar Italië. Ze namen kennis mee en Griekse manuscripten uit de
Oudheid. Deze drie ontwikkelingen leidden tot nieuwe ideeën op het gebied van wetenschap,
kunst en religie.
Gevolgen van de Renaissance zijn dat het wereldbeeld is veranderd door het ontdekken van
andere werelddelen en de bloei van de wetenschap. Ook is het mensbeeld veranderd. De visie
van de humanisten zorgde voor een groeiend individualisme. Door het bestuderen van de originele
bronnen kwamen humanisten erachter dat de vertaalde versies van de Bijbel niet altijd klopten. Ze
ontdekten dat de kerk verschillende gebruiken had die niet gebaseerd waren op de originele Bijbel.
Dit leidde tot toenemende kritiek op de
kerk.
Kernbegrippen:
- Renaissance: (wedergeboorte)
vernieuwing van de Europese cultuur
vanaf omstreeks 1500 met een
herboren belangstelling voor de
klassieke cultuur.
- Humanist: geleerde die vanaf
omstreeks 1500 klassieke teksten
bestudeerde.
- Mens- en wereldbeeld: kijk op het
leven van mensen en de wereld om
hen heen.
Op deze afbeelding zie je humanisten die de Bijbel aan het bestuderen zijn.
, 5.2 De Europese expansie
Het begin van de Europese overzeese expansie.
16e eeuw
Een naam die je in verband kan brengen met het kenmerkend aspect is: Columbus. De Italiaanse
ontdekkingsreiziger Columbus voer in opdracht van het Spaanse koningspaar naar het westen en
bereikte in vijf weken Amerika, dat toen onbekend was in Europa. Columbus dacht dat hij de
westelijke route naar Indië had ontdekt. Hierdoor werd Amerika eeuwenlang West-Indië of de Oost
genoemd. Dit was het begin van de Europese overzeese expansie.
Oorzaken van de Europese expansie zijn dat ze handel wouden voerden, ze wouden
machtsuitbreiding (meer gebied/kolonies), ze wouden het katholicisme verspreiden en ze wouden
een goede reputatie voor ontdekkingsreizigers en de koning.
Gevolgen van de Europese expansie voor Europa zijn dat de koning meer geld en macht heeft,
uitbereiding van de handel buiten Europa, uitbereiding van de kennis, verspreiding van het
christendom, verspreiding van de Europese cultuur buiten Europa en de vernietiging van inheemse
culturen.
Kernbegrippen:
- Europese expansie:
uitbreiding van activiteiten van
Europeanen buiten Europa
vanaf omstreeks 1500.
- Kolonialisme: overheersing
van een kolonie om eraan te
verdienen.
- Ontdekkingsreis: zoektocht
naar onbekend gebied.
Op deze afbeelding zie je schepen waarmee de activiteiten van Europeanen buiten Europa werden uitgebreid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller borghuismarlijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.34. You're not tied to anything after your purchase.