Summary
Samenvatting natuurkunde pulsar (havo 5) hoofdstuk 10
- Course
- Level
- Book
Uitgebreide samenvatting over hoofdstuk 10 van natuurkunde (boek pulsar)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followmarijedeweerd
Reviews received
Content preview
Natuurkunde samenvatting hoofdstuk 10Paragraaf 1: straling in soorten
De straling die warm aanvoelt, heet infrarode straling. Ultraviolette
straling zorgt voor de verkleuring van je huid. De zit voorbeelden van
elektromagnetische straling.
Ook het witte licht van de zon is elektromagnetische straling. Dit witte
licht kun je met een prisma in de kleuren van de regenboog uiteen laten
vallen: het spectrum. Het voedsel in een magnetron wordt verwarmd
door microgolven. Bellen met je mobiel gaat met radiogolven.
Ook dit zijn stralingen. In het ziekenhuis vind je veel toepassingen
van straling. Bij een botbreuk wordt gebruik gemaakt van
röntgenstraling. Kankerpatiënten krijgen bijvoorbeeld bestraling
om tumoren te vernietigen, dit is meestal gammastraling.
De volgorde in het spectrum vertelt je iets over de golflengte van
de straling: radiogolven hebben de grootste golflengte,
gammastraling de kleinste. Alle elektromagnetische straling
beweegt met de lichtsnelheid.
Röntgenstraling wordt uitgezonden door stoffen die beschoten worden met
snelle elektronen, dit gebeurt in een röntgenbuis. Sommige stoffen zenden
spontaan straling uit: radioactieve stoffen/kernstraling (het komt namelijk
uit de kern). Dit verschijnsel heet radioactiviteit. Radioactieve stoffen
bestaan uit tenminste twee van de volgende stoffen:
- Een a-deeltje (alfastraling) is een heliumkern, positieve lading.
- Een B-deeltje (bètastraling) is een elektron, negatieve straling.
- Een y-straling (gammastraling) is elektromagnetische straling.
De straling die op de aarde komt, is niet alleen van de zon afkomstig,
maar uit het hele heelal. Gelukkig houdt de atmosfeer van de aarde een
groot deel van deze komische straling tegen.
Het totaal van alle straling op aarde heet de achtergrondstraling. De
straling van het heelal en de aarde heet natuurlijke
achtergrondstraling. Naast natuurlijke heb je ook nog kunstmatige
straling, dit ontvang je in de gezondheidszorg.
, Paragraaf 2: ioniserende straling
Onze huid verkleurt door uv-straling. Te veel straling en je huid
verbrandt: zonnebrand. Blijkbaar is uv-straling gevaarlijk en kan het
cellen in ons lichaam kapot maken. Deze eigenschap heet
het ioniserend vermogen van straling. Dit kun je als volgt
verklaren: de straling maakt elektronen los van atomen in je
huid. De straling lijkt zich hierbij te gedragen als een
botsend deeltje. Een zo’n deeltje heet een foton. Bij de
botsing verliest een atoom een elektron: je krijgt ionen. Dit
proces heet ionisatie.
De golflengte zegt iets over hoeveel energie elk foton heeft. Er geldt: hoe
groter de golflengte, hoe kleiner de energie. Uv-straling wordt opgedeeld
in 3 types:
- UV-A heeft de laagste energie en is daarom het minst gevaarlijk.
UV-B
- UV-C heeft de meeste energie en daarom de grootste ioniserende
werking. Gelukkig wordt uv C-straling helemaal door de ozonlaag
van de aarde geabsorbeerd.
De energie van een foton uv A-straling is ongeveer 5 * 10 -19 J. Dat is heel
weinig. Omdat dit een onhandig getal is om mee te werken, is er een
andere eenheid voor energie bedacht: de elektronvolt. Een elektronvolt
(ev) is ongeveer 1,6 * 10-19 J. De energie van uv A-straling is dan 3,1 eV.
Straling die moleculen kan ioniseren heet ioniserende straling. A-
straling is het grootst met ioniseren en y het kleinst.
Het doordringend vermogen van straling hangt af van de dichtheid van
de stof en de soort straling. Y-straling heeft het grootste
doordringende vermogen, a-straling het kleinste. De
dracht is de afstand die a- of B-straling aflegt in een
stof.
De hoeveelheid röntgen- of gammastraling die een stof
doorlaat afhankelijk van de dichtheid van de stof en de
energie die de straling heeft, je kan dit zien in de
doorlaatkromme. Je ziet dat het doordringend vermogen
van de gammastraling afhankelijk is van de stof. Een
foton verliest zijn energie in een keer.
De dikte waarbij de helft van de straling wordt doorgelaten heet de
halveringsdikte. De hoeveel straling die wordt doorgelaten geef je aan met
de intensiteit l:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijedeweerd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now