Samenvatting Nectar 4e editie vwo 4 hoofdstuk 1, biologie
40 views 1 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Nectar / Biologie 4 Havo / deel Leerboek
Hierbij een samenvatting voor hoofdstuk 1 van Nectar vwo 4 over gedrag. Het is een vrij uitgebreide samenvatting die alle stof behandeld en alle begrippen zijn dik gedrukt.
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
All documents for this subject (5581)
Seller
Follow
lunavanpolen
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 Gedrag
1.1 Dierenwelzijn
Kennis van gedrag
- Gedrag = alles wat dieren en mensen doen of laten.
- Gedragsonderzoekers kijken naar reacties van dieren in verschillende situaties.
- Leefomstandigheden hebben het meeste invloed op gedrag.
- Wetenschappelijke kennis van dierengedrag is noodzakelijk, zodat de omgang met
de dieren en uiteindelijk hun welzijn te verbeteren.
Ontstaan van gedrag
- Paringsgedrag kent een vast patroon, dit kan duiden op speciale geluiden, geuren
of bewegingen.
- Dieren komen door hun hormonen in de paarstemming, een hormoon is een vorm
van een inwendige prikkel en die hebben weer invloed op het gedrag.
- → Is een prikkel van binnenuit zoals hormonen of het hebben van
honger/dorst.
- Bij een paring vertoont de man paringsgedrag, dat is voor de vrouw een uitwendige
prikkel.
- → Het is een prikkel van buitenaf.
- In/Uitwendige prikkels → motiverende factoren.
- → Hoe meer prikkels, hoe meer motivatie om iets te doen.
- Wanneer de motivatie boven de drempelwaarde komt is het dier bereid iets
te doen, paren in dit geval.
- Drempelwaarde is de hoogte van de motivatie door prikkels, wat leidt tot bepaald
gedrag : de respons.
Opbouw van gedrag
- Elk type gedrag heeft bepaalde functies voor het dier.
- Voortplantingsgedrag
- → Paren, werpen en verzorgen van biggen.
- Zijn gedragssystemen, opgebouwd uit gedragselementen.
- Voedingsgedrag → voedsel zoeken → snuffelen & wroeten.
- → Vaste volgorde gedragselementen = gedragsketen.
Natuurlijk gedrag en welzijn
- Door het observeren van wilde varkens wordt het natuurlijke gedrag in kaart
gebracht.
- Ze onderzoeken ook de functie van bepaald gedrag.
- → overleven van individu, voedsel zoeken, eten, drinken, zoeken van
beschutting bij slecht weer.
- Andere functie = overleven van de soort, voortplanten, het verzorgen van
jongen.
- In gevangenschap verandert het natuurlijke gedrag, heel veel dingen zijn overbodig
zoals voedsel zoeken, voortplanten alleen wanneer mensen het toestaan etc.
- Onderzoekers gaan ervan uit; dat welzijn van huisdieren/dieren in gevangenschap
groter is wanneer ze natuurlijk gedrag kunnen vertonen.
- Wageningen University → comfort class stal.
- Meer aandacht voor dierenwelzijn en gezondheid van de varkens. Kosten
stal erg hoog.
- Nederland bestaat er wetgeving dat landbouwhuisdieren natuurlijk gedrag kunnen
vertonen.
- Daar hoort sociaal gedrag ook bij, gericht op leven in groep.
, Hoofdstuk 1 Gedrag
1.2 Gedrag bestuderen
Diergedrag vastleggen
- Ethogram = lijst met objectief en nauwkeurig beschreven gedragselementen.
- Vervolgens wordt er geteld hoe vaak die gedragselementen voorkomen in
bepaalde tijd.
- Dat wordt dan weer vastgelegd in een protocol.
- Gedragsonderzoek is objectief, zonder oordeel vooraf.
- Biologen kijken naar prikkels die een dier ontvangt (input) en welk gedrag
vervolgens optreedt (output). → Als een soort machine.
- Geen menselijke benaderingen van het dierengedrag (olifant wappert kwaad met zijn
oren is te menselijk). Hij wappert snel met zijn oren.
- Kwaad is een begrip, gebaseerd op een mening = antropomorf, gebaseerd op
menselijke emoties.
- Ethologie is de tak van wetenschap die onderzoek doet naar diergedrag.
- Veel onderzoek op gedrag is beschrijvend onderzoek.
- → beperkt de onderzoeker zich tot observeren, tellen en
meten.
Een voorspelbare respons
- Als olifanten bijen horen, lopen ze onmiddellijk weg.
- Een prikkel waarop altijd hetzelfde gedrag volgt, heet een sleutelprikkel
(essentiële prikkel).
- Tinbergen deed een onderzoek naar sleutelprikkels en gebruikte daarvoor jonge
zilvermeeuwen.
- Hij veranderde de omstandigheden dan is het experimenteel onderzoek.
- Jonge meeuwen prikken naar de rode vlek op de snavel van de ouders, zo
krijgen ze hun voedsel
- Tinbergen is er achter gekomen dat meeuwen sterker reageren op een
donkere vlek dan op een rode vlek.
- De versterkte sleutelprikkel, de donkere vlek, is een supernormale prikkel.
Dieren leren snel
- De meeste zoogdieren leren hun moeder in een korte, gevoelige periode vlak na de
geboorte kennen.
- Vorm van leren in een gevoelige periode heet inprenting.
- Associatief leren ; een bepaalde prikkel koppelen aan een andere prikkel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunavanpolen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
