Filosofie
College 1: Wat is filosofie?
- Millgram experiment
- Stanford prison experiment
Filosofie = philosophía: liefde hebben voor / aangetrokken zijn tot de wijsheid
- Erachter komen wat je niet weet, afvragen hoe je iets kunt weten.
- Het bevragen van vanzelfsprekendheden; oefening in het denken.
- Kritisch reflecteren, het vanzelfsprekende ter discussie stellen.
- Het beschouwen en beoordelen van elke mogelijke invalshoek van een vraagstuk.
Ethiek: wat is goed?
Jean-Francois Lyotard: tegenwoordig is het grote verhaal van vroeger niet meer relevant.
Vroeger dachten wij dat we de hele wereld konden verklaren (mystiek, verlichting,
wetenschap). Je kan de maatschappij niet meer begrijpen. Je hebt tegenwoordig veel
kleine verhalen, omdat je niet alles kunt weten.
- Vroeger grote verhalen – nu kleine verhalen die samen een lapdeken vormen.
Hoofdstuk 1: De zelfoefening van het denken
Overheidsbeleid
- Wat betekent het voor de democratie wanneer de minister oppert dat we een
‘stukje vrijheid’ moeten inleveren om onze vrijheid te beschermen?
- Verzorgingsstaat -> participatiesamenleving. Bij verzorging wordt volk te lui en bij
participatie neemt volk actief deel. Ptcp.sl: burger is in eerste instantie zelf
verantwoordelijk voor zelfredzaamheid, deelname aan samenleving en mate
waarin samenleving gekenmerkt wordt door sociale samenhang.
- Zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid, eigen kracht en eigen regie.
Het beleid van de instelling
- Elke instelling maakt keuzes over de manier waarop beschikbare budgetten
worden gebruikt en overheidsregels worden toegepast.
Individuele overtuiging
- Ideeën en overtuigingen over verantwoordelijkheid, eigen regie en
zelfredzaamheid en over de relatie tussen individu en samenleving werken
concreet door in hoe we cliënten benaderen.
Waarden hebben geen objectieve geldigheid, zoals een wiskundig bewijs dat wel heeft. Je
kan niet wetenschappelijk aantonen hoe we moeten handelen als waarden met elkaar in
conflict gaan. Daarom staan sociaal werkers in de noodzaak om hun handelen en
interventies in het leven van cliënten te verantwoorden.
Latour onderscheidt matters of fact en matters of concern.
- Matters of fact: wat al seen feitelijke stand van zaken wordt gezien en waarover
geen discussie mogelijk is.
- Matters of concern: kwesties of feiten die vragen oproepen, onrust veroorzaken en
waarover we ons zorgen maken.
- Maar sommige dingen kunnen als een matter of fact worden gepresenteerd terwijl
het een matter of concern is.
College 2: Wat is geluk?
Filosofie als levenskunst
- Het leven is niet per se maakbaar
, - Van een paar snelle adviezen word je niet gelukkig
- Gaat lijden, ziekte en kwetsbaarheid niet uit de weg
- Levenskunst als ethos; de alledaagse werkelijkheid van het zoeken naar een
levenshouding
‘Mimetische begeerte’ (Hans Achterhuis): meer keuze = meer schaarste
Aristoteles
- Ethica (boek): hoe moet je leven? ethos
- ‘Geluk is ons hoogste doel’ en gelukkig worden kan/moet je leren
- Je wordt gelukkig door je hoogste doel te bereiken. Wat is je hoogste doel?
Gelukkig zijn.
- Een gelukkig iemand heeft zichzelf verwerkelijkt en beschikt over voortreffende
karaktereigenschappen.
- Geluk is je innerlijke doel bereiken: het verwezenlijken van je innerlijke verborgen
ontwikkelingsprogramma (het verwezenlijken van wat je in wezen bent)
- Worden wie je in potentie bent (een zaadje wordt een boom).
- Belangrijkste bijdrage: conflicten moeten we met het verstand oplossen, niet met
instinct.
- ! Geluk is niet gelukkig zijn of plezier of genot !
- Wie alleen zijn eigen geluk nastreeft, zal nooit volmaakt gelukkig worden. Eigen
geluk gaat niet ten koste van een ander.
Dieren, planten kunnen hun instinct volgen om hun innerlijke doel te bereiken.
- Mens (animal rationale) kan dat niet: hij moet zijn verstand/de rede gebruiken.
Dus je moet handelen in overeenstemming met de natuur.
Deugd: het optimale gebruik van de rede. Je bent iemand die zich aan het vervolmaken
is. Je weet hoe je moet handelen in elke situatie
- Geluk bereik je door het doorlopen van de gulden middenweg
- Ligt altijd in midden: liegen – eerlijk – brutaal, aso – vriendelijk – slijmbal, laf –
moedig – overmoedig
Eigen regie: jezelf perfectioneren en voortdurend te reflecteren op je handelen in relatie
tot de persoon die we zijn.
College 3: Wat is geluk?
Seneca
- Goede leven bereik je door in overeenstemming te zijn met de natuur (natuur =
samenhangend geheel) Hierdoor ontstaan vrijheid: permanente toestand van rust
en acceptatie van het leven zoals het gaat.
- Stoïcisme: er is geen hogere autoriteit dan de rede. Onszelf niet laten leiden door
wat gebruikelijk is, maar door wat het best is en wat ons een blijvend geluk kan
geven.
- Je niet laten beïnvloeden door iets anders dan de rede – stoïcijns zijn.
- Wie leeft in rijkdom en weelde is de slaaf van zijn bezittingen.
- Verstand als hoogste goed
- Optimaal rationeel zijn – beseffen dat verlangens en vermoedens irrationeel zijn.
Zet zich af tegen het hedonisme (: geluk bereik je door alleen maar te genieten)
“Het enige geluk dat voor de mens te bereiken is, is lichamelijk genot (afwezigheid van
pijn).” – Epicurus
- Seneca: nee, dat heeft niets met geluk te maken. Maar geluk haal je uit het
optimaal nadenken, je komt dan tot de conclusie dat je nergens wat aan kan doen.
Je bent maar een klein mens in het universum.
- Morele kwaliteit is hoger dan genot. Je kan genieten van vreemdgaan, maar is niet
moreel hoogstaand.
- Accepteer je lot; je moet je er niet tegen verzetten. Vertrouwen op je eigen
geestelijke kracht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolienmunnik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.