Het streven naar verduurzaming in de chemische industrie wordt groene chemie genoemd.
Een aantal aspecten van duurzaamheid zijn al besproken (hoofdstuk 7 vorig jaar). Groene
chemie maakt processen veiliger, gebruikt duurzame grondstoffen en energie en produceert
minder afval. De twaalf belangrijkste uitgangspunten zijn te vinden in BiNaS tabel 97F.
In een productieproces dat voldoet aan de uitgangspunten van de groene chemie wordt zo
veel mogelijk gewenst product gemaakt en zo min mogelijk afval. Met de atoomeconomie
bepaal je hoe efficiënt een productieproces is:
M gewenst product
Atoomeconomie= ⋅100 % waarin m de molecuulmassa is.
M beginstoffen
In de massa van de beginstoffen moet je alle beginstoffen meenemen.
Naast de atoomeconomie speelt ook het rendement een belangrijke rol bij het kiezen van
een productieproces:
Praktische opbrengst
Rendement= ⋅100 %
Theoretische opbrengst
De theoretische opbrengst is de massa van het product die volgens een kloppende
reactievergelijking maximaal bij een aflopende reactie kan ontstaan. De praktische
opbrengst is de massa van het product. Bij productie met meerdere reacties moet je het
rendement van alle stappen met elkaar vermenigvuldigen.
In de E-factor van een synthese wordt de informatie uit de atoomeconomie en het
rendement gecombineerd. Het is een maat voor de hoeveelheid afval:
, massa beginstoffen−massa gewenst product
E−factor =
massagewenst product
Hoe hoger de atoomeconomie en het rendement, hoe lager de E-factor.
Niet alleen de hoeveelheid afval is belangrijk, ook het soort afval. Daarom is er ook een
vervuilingsfactor Q. Onder de Q-factor verstaan we mate waarin een stof vervuilend is,
water is bijvoorbeeld Q = 0, zout Q = 1 en giftige producten Q = 100 …. Q = 1000.
Om de veiligheid bij het werken met stoffen te bevorderen is voor veel stoffen een
grenswaarde vastgesteld: de maximaal toegestane hoeveelheid van de stof in mg per m 3
lucht. Als uitgangspunt wordt gehanteerd dat de gezondheid van mensen en hun nageslacht
niet wordt geschaad bij herhaalde blootstelling aan de concentratie gedurende een
arbeidsleven. In BiNaS tabel 97A vind je de grenswaarden van een aantal stoffen met een
TGG: tijd gewogen gemiddelde, van 8 uur.
Stoffen die erg giftig zijn hebben een zeer kleine grenswaarde. Deze waarde wordt vaak
uitgedrukt in ppb in plaats van mg per m3. Dit staat voor parts per billion en geeft het aantal
delen per 109 weer. Dit komt overeen met het aantal μg van de stof per kg lucht.
hoeveelheid stof X
Percentage stof X in een mengsel: ⋅100 %
hoeveelheid mengsel
hoeveelheid stof X
Promillage stof X in een mengsel: ⋅ 1000 %
hoeveelheid mengsel
hoeveelheid stof X 6
Aantal ppm stof X in een mengsel: ⋅ 10 ppm
hoeveelheid mengsel
hoeveelheid stof X
Aantal ppb stof X in een mengsel: ⋅109 ppb
hoeveelheid mengsel
Bij deze berekening moeten de eenheden in teller en noemer gelijk zijn.
15.2 Energiebalans
Energiebalans
Wet van behoud van energie
Energie-effect
Reactiewarmte
Vormingswarmte
Bij chemische reacties kunnen verschillende soorten energie ontstaan, maar bij alle
processen geldt dat de totale hoeveelheid energie constant blijft. Dit heet de energiebalans.
De wet van behoud van energie is altijd van toepassing: energie gaat niet verloren, maar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jobvanonna. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.61. You're not tied to anything after your purchase.