Hand-opdrachtenboek 5b Biologie voor Jou 2e Fase Vwo
Dit is een samenvatting van thema 3 (stofwisseling in de cel) van het boek biologie voor jou 5b. Dit is voor VWO/Gymnasium 5. Ook zitten hier de aantekeningen in verwerkt van de les.
Hoofdstuk 3 basisstof 1
Het geheel van chemische omzettingsprocessen in een organisme is de stofwisseling (metabolisme).
Dit vindt grotendeels plaats in de cellen. Ze nemen stoffen op en zetten dei stoffen om in andere
stoffen. Basale metabolisme zijn stofwisselingsprocessen die in rust doorgaan. De intensiteit hiervan
hangt af van geslacht, leeftijd en lichaamsgewicht.
Cellen bestaan uit organische en anorganische stoffen. Organische stoffen bevatten altijd 1 of meer
koostofketens, H atomen en meestal ook O atomen. Bij het verbreken van een C-H-binding komt
energie vrij die nodig is in de cel. De energie die in de atoombindingen van energierijke stoffen is
opgeslagen, wordt chemische energie genoemd. Glucose is een organische stof die belangrijk is voor
de stofwisseling als brandstof.
Assimilatie is de opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen. Dissimilatie is de afbraak
van grote organische moleculen tot kleinere moleculen. Bij assimilatie is energie nodig en bij
dissimilatie komt energie vrij. Zie het schema:
Niet alle energie wordt gebruikt voor assimilatie, ook voor transport in de cel en mechanisch werk is
energie nodig.
Alleen autotrofe organismen zijn in staat van anorganische stoffen organische stoffen te maken. Dit
heet koolstofassimilatie. Voortgezette assimilatie is van organische stoffen grotere organische
stoffen maken zoals eiwitten en koolhydraten. Dit gebeurd zowel in autotrofe en in heterotrofe
organismen.
Organische moleculen Anorganische moleculen
Bevatten altijd C, H, O atomen. Soms S, P en N Kan alle elementen bevatten
atomen.
Grote energierijke moleculen Kleine energiearme moleculen
Organisch kan alleen door organismen Komt ook in niet levende natuur voor
geproduceerd worden
Glucose, eiwitten, koolhydraten, vetzuren en Zuurstof, koolstofdioxide, water, zouten en
DNA zijn voorbeelden stikstof zijn voorbeelden
, 1. Bijvoorbeeld glucose uit fotosynthese wordt omgezet in andere organische stoffen,
bijvoorbeeld in vetzuren
2. Glucose als brandstof voor de cel
3. Verschillende organische stoffen kunnen als brandstof dienen
4. Grote moleculen worden afgebroken in de bouwstenen, deze worden hergebruikt in de
assimilatie. Bijvoorbeeld eiwit aminozuren ander eiwit
Moleculen van de stof ATP (adenosinetrifosfaat) transporteren chemische energie naar plaatsen in
de cel waar energie nodig is. ATP bestaat uit adenosine en drie fosfaatgroepen. Adenosine bestaat uit
adenine en ribose. In de bindingen tussen de fosfaatgroepen zit veel chemische energie. Als de derde
fosfaatgroep wordt afgesplitst, ontstaat er ADP (adenosinedifosfaat) en komt er energie
beschikbaar. Als de 2e fosfaatgroep wordt afgesplitst ontstaat AMP (adenosinemonofosfaat). Andere
energiedragers zijn de chemisch aan ATP verwante moleculen NAD+ en NADP+. ATP ontstaat bij de
fotosynthese in chloroplasten en bij verbranding in mitochondriën. Door binding van een
fosfaatgroep aan de ADP ontstaat energierijk ATP, dit heet fosforylering. In reactievergelijkingen
wordt een vrije fosfaatgroep vaak weergegeven door P i (inorganic phosphate). De structuurformules
van energiedragers staan in tabel 67L.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ThijmenP. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.