1 De bescherming van het kind en de kinderrechten..................................................................................1
1.1 Het internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind .................................................................. 1
1.1.1 Aarde van het verdrag ....................................................................................................................... 1
1.1.2 Basisrechten ...................................................................................................................................... 1
1.2 Andere verdragen................................................................................................................................... 1
1.3 De Belgische grondwet en de doorwerking van het IVRK in België ........................................................ 2
2 De diverse takken van het jeugdrecht – overzicht ...................................................................................3
2.1 De burgerrechterlijke dossiers ................................................................................................................ 3
2.1.1 Afstamming........................................................................................................................................ 3
2.1.1.1 Begrip ........................................................................................................................................ 3
2.1.1.2 Erkenning .................................................................................................................................. 3
2.1.1.3 Betwisting ................................................................................................................................. 3
2.1.1.4 Onderzoek ................................................................................................................................. 4
2.1.2 Adoptie .............................................................................................................................................. 4
2.1.2.1 Begrip en soorten...................................................................................................................... 4
2.1.2.2 Voorwaarden ............................................................................................................................ 4
2.1.2.3 Procedure .................................................................................................................................. 5
2.1.3 Ouderlijk gezag, verblijf en financiële regeling .................................................................................. 5
2.1.3.1 Ouderlijk gezag.......................................................................................................................... 5
2.1.3.2 De ouderlijke plicht tot onderhoud........................................................................................... 6
3 Het toezicht door de jeugdrechter ..........................................................................................................7
3.1 De rol van de Vlaamse Gemeenschap .................................................................................................... 7
3.2 De MOF-dossiers .................................................................................................................................... 7
3.2.1 Algemeen ........................................................................................................................................... 7
3.2.2 Wetgeving .......................................................................................................................................... 7
3.2.3 De jeugdrechtbank ............................................................................................................................ 7
3.2.4 Specifieke procedure voor MOF-zaken.............................................................................................. 7
3.2.4.1 Vorderingsmonopolie van het openbaar ministerie ................................................................. 8
3.2.4.2 Hoorplicht ................................................................................................................................. 8
3.2.4.3 Procedure in twee fasen ........................................................................................................... 8
3.2.4.4 Territoriale bevoegdheid .......................................................................................................... 8
3.2.4.5 Afzonderlijke behandeling ........................................................................................................ 8
3.2.4.6 De aard van de op te leggen maatregelen ................................................................................ 9
3.2.5 Nieuwe bevoegdheden van de jeugdrechter..................................................................................... 9
3.2.6 De Everbergwet ............................................................................................................................... 10
3.2.7 De procedure voor de jeugdrechtbank ............................................................................................ 10
3.2.7.1 De voorbereidende rechtspleging........................................................................................... 10
3.2.7.2 De behandeling van de grond van de zaak ............................................................................. 13
3.2.7.3 De herziening .......................................................................................................................... 14
3.2.8 De rol van de sociale dienst bij de jeugrechtbank ........................................................................... 14
3.2.9 Herstelrecht ..................................................................................................................................... 14
3.2.10 De uithandengeving .................................................................................................................... 14
3.2.10.1 Algemeen ............................................................................................................................ 14
3.2.10.2 Rechtspleging...................................................................................................................... 15
3.2.10.3 De bijzondere jeugdkamer.................................................................................................. 15
3.3 De integrale jeugdhulp ......................................................................................................................... 15
3.3.1 Algemeen ......................................................................................................................................... 15
3.3.2 Belangrijke principes........................................................................................................................ 16
3.3.3 Schematische voorstelling ............................................................................................................... 16
,2MW Luk Versteylen ‘20-‘21
3.3.4 Hulpvraag of VOS ............................................................................................................................. 16
3.3.5 Vrijwilligheid of dwang .................................................................................................................... 16
3.3.6 Toegankelijkheid van de jeugdhulpverlening .................................................................................. 17
3.3.6.1 Rechtstreekse of onrechtstreekse toegang ............................................................................ 17
3.3.6.2 De eerstelijns jeugdhulpaanbieders ........................................................................................ 17
3.3.6.3 De toegangspoort ................................................................................................................... 17
3.3.6.4 Uitzondering............................................................................................................................ 17
3.3.7 Verontrustende opvoedingssituatie ................................................................................................ 18
3.3.7.1 Gemandateerde voorzieningen .............................................................................................. 18
3.3.7.2 Ondersteuningscentrum jeugdzorg ........................................................................................ 18
3.3.7.3 Vertrouwenscentrum kindermishandeling ............................................................................. 18
3.3.8 Prioriteit, urgentie en crisisjeugdhulpverlening .............................................................................. 19
3.3.8.1 Hoogste prioriteit .................................................................................................................... 19
3.3.8.2 Urgentie .................................................................................................................................. 19
3.3.8.3 Crisisjeugdhulpverlening ......................................................................................................... 19
3.4 De gerechtelijke jeugdhulpverlening .................................................................................................... 20
3.4.1 Tussenkomst van de rechter ............................................................................................................ 20
3.4.2 Vorderingsgronden .......................................................................................................................... 20
3.4.3 Bijstand door een advocaat ............................................................................................................. 20
3.4.4 De mogelijke maatregelen ............................................................................................................... 20
3.4.4.1 Algemeen ................................................................................................................................ 20
3.4.4.2 De maatregelen die in alle VOS-zaken kunnen opgelegd worden .......................................... 20
3.4.4.3 Maatregelen die niet bij hoogdringendheid kunnen worden opgelegd ................................. 21
3.4.5 Time-out .......................................................................................................................................... 21
3.4.6 Samenloop tussen burgerrechterlijke en protectionele procedure ................................................ 22
4 Andere bevoegdheden van de jeugdrechter.......................................................................................... 22
1 De bescherming van het kind en de kinderrechten
1.1 Het internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind
1.1.1 Aarde van het verdrag
EVRM: Europees Verdrag ter bescherming van de Rechten van de Mens
- Democratische rechtsstaat
- Rechten waaronder: recht op eerlijk proces, binnen een redelijke termijn, bescherming van privéleven
- Tot stand in Raad van Europa en heeft directe werking
- EHRM: Europees Hof ter bescherming van de Rechten van de Mens
Ø Ziet toe op de correcte toepassing van de verdragsregels
Ø Een uitspraak heeft geen direct gevolg voor de burger, maar voor verdragsstaat
Ø Betrekking op alle burgers van aangesloten verdragsstaten
IVRK: Internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind (1989)
- In kader van Verenigde Naties
- Directe werking, maar geen toezicht door rechtsinstantie, wel door Comité
1.1.2 Basisrechten
Onderverdeling:
- Rechten op voorzieningen (onderwijs, gezondheidszorg, …)
- Rechten op bescherming en participatierechten (recht op zelfbeschikking, recht op inspraak, …)
Ø = niet-discriminatiebeginsel, belang v/h kind, recht op leven en ontwikkeling & recht op eigen
mening
1.2 Andere verdragen
EHRM: kindvriendelijke rechtspraak (ook IVRK)
- Verbod op foltering
- Recht op vrijheid
- Recht op eerlijk proces
- Recht op eerbiediging van privéleven
Internationaal verdrag tot bescherming van de burgerlijke en politieke rechten (BuPo) 1966
- Verenigde Naties
- Inhoud: doodstraf niet bij minderjarigen, uitzonderg op openbaarheid van rechterlijke uitspraken voor
-18
- Directe werking
Latere verdragen Verenigde Naties à invloed IVRK
- Verdrag inzake berscherming van personen met een handicap
- Verdrag inzake kinderarbeid
- Verdrag inzake rekrutering van kinderen voor militaire doeleinden
EHRM moet IVRK als bron mensenrechten zien
1
, 2MW Luk Versteylen ‘20-‘21
1.3 De Belgische grondwet en de doorwerking van het IVRK in België
Belgische Grondwet:
Wel vermeld: Niet vermeld:
Recht op ontwikkeling Non-discriminatiebeginsel (wel in andere artikelen
Belang v/h kind van Grondwet)
Recht op eigen mening
Rechtstreeks rechten uit IVRK: rechter bepaalt of verdragsbepaling al dan niet directe werking heeft
Hof van Cassatie directe werking aangenomen:
- Bepalingen over het gezin
- Bepalingen over eerbiediging v/h privéleven
- Bepalingen over opvoeding en ontwikkeling
- Bepalingen over verbod op foltering en onrechtmatige vrijheidsberoving
- Bepalingen over recht op een eerlijk proces
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dierxcro. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.