Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
All for this textbook (1)
Written for
Hogeschool NTI (NTI)
Toegepaste Psychologie
Algemene Psychologie
All documents for this subject (17)
Seller
Follow
MrsRobot17
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 Geest, gedrag en psychologische wetenschap
1.1 Wat is psychologie en wat is het niet
Psychoanalyse is een zeer gespecialiseerde en weinig toegepaste vorm therapie.
Psychologie is de wetenschap van gedrag en mentale processen.
Psychologie houdt zich bezig met interne processen, die we alleen indirect waarnemen
(zoals denken, voelen en begeren) als externe waarneembare gedragingen (zoals praten,
glimlachen en lopen). De wetenschap van psychologie is gebaseerd op objectieve,
verifieerbare gebeurtenissen.
We verdelen hier de psychologen in drie groepen:
1. Experimenteel psychologen soms onderzoeks-psychologen genoemd vormen
de kleinste van de drie. Ze voeren echter het meeste onderzoek uit dat nieuwe
psychologische kennis creëert.
2. Docenten psychologen ze geven les aan studenten van professionele
bacheloropleidingen en aan universiteiten. Op universiteiten doen ze ook
wetenschappelijk onderzoek. Soms behandelen ze daarbij ook nog mensen.
3. Toegepast psycholoog gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen
is vergaard om problemen van mensen op te lossen door middel van training, het
ontwerpen van speciale gereedschappen of psychologische behandelingen.
Wat doen toegepaste psychologen:
1) arbeids- en organisatiepsychologen, hebben zich gespecialiseerd in aanpassingen
aan de werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van werknemers moeten
maximaliseren.
2) Sportpsychologen, helpen atleten hun prestaties en motivatie te verbeteren.
3) Schoolpsychologen, zijn deskundig op het gebied van lesgeven en leren. Ook richtten
zij zich op de sociale omstandigheden van leerlingen. Ze diagnosticeren leer- en
gedragsproblemen en adviseren leraren ouders en leerlingen.
4) Klinisch psychologen en counselors, helpen mensen zich aan te passen op sociaal
en emotioneel gebied of om moeilijke keuzes in relaties, hun carrière of opleiding te
maken.
5) Forensisch psychologen, leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
6) Omgevingspsychologen, proberen de interactie met onze omgeving en het milieu te
verbeteren. Ook kunnen ze cliënten helpen zich te blijven inzetten voor
duurzaamheid of ze geven workshops over de voordelen die interactie met de natuur
oplevert voor de geestelijke gezondheid.
7) Gerontopsychologen, helpen ouderen hun gezondheid en welzijn te behouden en
effectief te leren omgaan met leeftijdsgerelateerde problemen. Ze beoordelen het
functioneren van ouderen en verstrekken begeleiding, in overleg met cliënten,
families, verzorgers en artsen, om ouderen te helpen hun potentieel maximaal te
benutten.
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie.
Psychiaters hebben een medische opleiding (geneeskunde) afgerond en hebben daarnaast
een gespecialiseerde opleiding achter de rug in de behandeling van geestelijke en
, gedragsmatige problemen, meestal met behulp van geneesmiddelen. Ze hebben dus meer
een medische invalshoek.
Psychologen werken dus op allerlei terreinen en behandelen mensen vanuit een
psychologische invalshoek.
Pseudopsychologie zijn niet onderbouwde psychologische aannamen die als
wetenschappelijke waarheden worden gepresenteerd. Denk aan waarzeggerij, subliminale
berichten, horoscopen en tarot.
We hebben zes vaardigheden voor kritisch denken om ervoor te zorgen dat je nieuwe
ideeën op feiten zijn gebaseerd.
1. Wat is de bron? Is degene die de bewering doet, feitelijke kennis heeft over het
gevangeniswezen of op zijn allerminst advies heeft gevraagd aan iemand met
noodzakelijke expertise. Daarbij moet je je afvragen of de bron iets belangrijks te
heeft bij de bewering.
2. Is de bewering redelijk of extreem? Selectief zijn en sceptisch zijn over beweringen
die als ‘ doorbraak’ of ‘ revolutionair’ worden aangemerkt.
3. Wat is het bewijsmateriaal? Om zeker te weten of een bepaalde oplossing werkt, is er
een wetenschappelijk bewijsmateriaal nodig, met een onderbouwd onderzoek.
Anekdotische bewijsmateriaal bestaat slechts uit de ervaringen van enkele mensen.
4. Kan de conclusie zijn beïnvloed door een bias? Bias is een vooroordeel, vervorming
of een vertekening van een situatie, meestal op basis van persoonlijke ervaringen en
waarden.
Emotionele bias is de neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en
gevoelens, in plaats van op een rationele analyse van het bewijsmateriaal.
Confirmation bias (bevestigingsbias) is de neiging om informatie die niet bij je
opvattingen aansluit te negeren of te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie
te zoeken waar je het wel mee eens bent.
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden? Alleen een zorgvuldige analyse
van bewijzen voor en tegen de stelling kan leiden tot een betrouwbaar antwoord. Een
foute manier van denken is correlatie-causaliteit-denkfout, aannemen dat als twee
dingen tegelijkertijd voorkomen, het een het ander moet veroorzaken.
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
1.2 wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van psychologie
De moderne psychologie is vormgegeven door haar geschiedenis, die zo’n 25 eeuwen
teruggaat tot de Griekse filosofen Socrates, Plato en Aristoteles. Deze wijzen speculeerden
over bewustzijn en gekte, en stelden dat emotie het denken verstoren en dat onze
waarnemingen slechts interpretaties zijn van de ons omringde wereld.
PERSPECTIEF IDEE WAT BEPAALT GEDRAG? WIE?
Het lichaam kan apart van de geest De hersenen, zenuwstelsel, endocriene
Biologisch perspectief René Descartes
worden bestudeerd. stelsel (hormoonstelsel) en genen.
Iemands unieke patroon van
De wetenschappelijke methode kan Wilhelm Wundt
waarnemingen, interpretaties,
Cognitief perspectief worden gebruikt om de geest te en William
verwachtingen, overtuigingen, en
bestuderen. James
herinneringen.
Psychologie moet de wetenschap van De prikkels in onze omgeving en de
John Watson
Behavioristisch perspectief observeerbaar gedrag zijn, niet van voorgaande consequenties van ons
en B.F. Skinner
mentale processen. gedrag.
, Psychodynamische psychologie:
persoonlijkheid en psychische
Processen in onze onbewuste geest. Sigmund Freud
stoornissen komen voort uit processen
in het onbewuste.
Humanistische psychologie: psychologie
Onze aangeboren behoefte om te Carl Rogers en
moet de nadruk leggen op menselijke
Perspectief van de gehele groeien en ons potentieel zo goed Abraham
groei en potentieel in plaats van op
persoon (‘whole person’) mogelijk te verwezenlijken. Maslow
psychische stoornissen.
Psychologie van karaktertrekken en
temperament: individuen kunnen Unieke persoonlijkheidskenmerken die
De oude
worden begrepen in termen van hun in de tijd en in alle situaties consistent
Grieken
temperament en blijvende zijn.
karaktertrekken.
Mensen veranderen als gevolg van een De interactie tussen erfelijkheid en Mary Ainsworth,
Ontwikkelingsperspectief interactie tussen erfelijke omgeving, die zich het hele leven door Jean Piaget en
eigenschappen en de omgeving. uit in voorspelbare patronen. vele anderen
Sociale en culturele invloeden kunnen Stanley
de invloed overstemmen van alle Milgram, Philip
Sociocultureel perspectief De kracht van de situatie.
andere factoren die gedrag Zimbardo en
beïnvloeden. vele anderen
Toelichting tabel
Biologisch perspectief
Dit perspectief word gecombineerd met de biologie, de neurologie en andere disciplines die
geïnteresseerd zijn in processen in de hersenen tot het nieuwe vakgebied van de
neurowetenschap.
Volgens evolutionaire psychologie komt een groot deel van het menselijk gedrag voort uit
overgeërfde neigingen; dit standpunt wordt in de hoge mate ondersteund door een
onderzoek in de genetica.
Natuurlijke selectie; tijdens dit proces evolueerden (veranderden de lichamelijke kenmerken
van een soort in de richting van de kenmerken die de beste aangepaste organismen een
voordeel gaven in de strijd om het bestaan.
Introspectie beschrijving van je eigen innerlijke, bewuste ervaringen.
Structuralisme: historische stroming binnen de psychologie die de basisstructuren van de
geest en de gedachten trachtte te ontrafelen. Structuralisten zochten de ‘ elementen’ van de
bewuste ervaring.
Gestaltpsychologen concentreerden zich op het geheel van onze bewustzijnservaringen als
meer dan de som van de delen en probeerden te begrijpen hoe we ‘ perceptuele gehelen’
vormen.
Functionalisme: historische stroming binnen de psychologie die meende dat psychische
processen het beste begrepen kunnen worden in het licht van hun adaptieve nut en functie.
Progressive education, waarbij de nadruk lag op leren doen, in plaats van door alleen naar
colleges te luisteren en feiten uit het hoofd te leren.
Cognitief perspectief
, Hier wordt de nadruk gelegd op cognitie: geestelijke activiteiten. Vanuit dit standpunt gezien
zijn iemands gedachten en handelingen het resultaat van het unieke cognitieve patroon van
waarnemingen en interpretaties van ervaringen.
Behavioristisch perspectief
Behavioristen, bouwden voort op het idee dat je enkel zekerheid kan verwerven over
datgene wat je kunt waarnemen en op het idee dat de mens bij de geboorte een tabula rasa
(het idee dat mensen worden geboren als onbeschreven blad – zonder kennis, vaardigheid
en persoonlijkheid – en volledig afhankelijk zijn van waarneming en ervaring om de geest te
vormen) is.
Behaviorisme is de wetenschap van het gedrag en van de meetbare omstandigheden in de
omgeving die dit gedrag beïnvloeden.
Behavioristische perspectief vroeg vooral aandacht voor de manier waarop ons handelen
wordt gevormd door de consequenties ervan.
Perspectief van de gehele persoon (whole person)
Een aantal psychologische perspectieven die draaien om een globaal inzicht in de
persoonlijkheid, waaronder de psychodynamische psychologie, humanistische psychologie
en psychologie van karaktertrekken en temperament.
- Psychodynamische psychologie De term psychodynamisch wordt gebruikt voor de
ideeën van Freud en alle neofreudiaanse theorieën die ontstonden uit het idee dat de
geest (psyche), vooral de onbewuste geest, een reservoir van energie (dynamica)
voor de persoonlijkheid is. Volgens de psychodynamische psychologie is deze
energie datgene wat ons motiveert.
- Humanistische psychologie; vanuit hier hebben de opvattingen die je hebt over
jezelf en je fysieke en emotionele behoeften een grote invloed op je gedachten,
emoties en handelingen, die op hun beurt allemaal invloed hebben op de
ontwikkeling van je potentieel.
- Psychologie van karaktertrekken en temperament; verschillen tussen mensen
ontstaan uit verschillen in stabiele kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en
temperamenten worden genoemd
Ontwikkelingsperspectief
Is de psychologische verandering het gevolg van een interactie tussen de erfelijke
eigenschappen die in onze genen zijn vastgelegd en de invloed van onze omgeving. Wat
levert het grootste aandeel bij het bepalen van wie we worden: nature of nurture (erfelijkheid
of omgeving)?
Mensen denken en handelen verschillend op verschillende momenten in hun leven.
Socioculturele perspectief
Stelt het idee van de sociale invloed centraal.
Cultuur, een complexe mix van taal, opvattingen, gewoonten, waarden en tradities, heeft
een diepgaande invloed op ons allemaal.
Crosscultureel psychologen wijden zich aan de immense taak de ‘ wetten’ van de
psychologie opnieuw te beoordelen aan de hand van andere culturele en etnische normen.
Samen helpen deze zes perspectieven dus allemaal om een holistisch beeld van menselijk
gedrag te ontwikkelen.
(holisme; visie die totaliteit altijd belangrijker vindt dan de som der delen)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MrsRobot17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.32. You're not tied to anything after your purchase.