Summary
Samenvatting maatschappijleer verzorgingsstaat
- Course
- Level
Een duidelijke samenvatting waarin ook belangrijke begrippen worden uitgelegd
[Show more]
Seller
Follow
mail145
Content preview
Thema 5 verzorgingsstaat1.1 Wat is een verzorgingsstaat?
Nederland als verzorgingsstaat
= de overheid bemoeit zich actief met de welvaart en welzijn van haar inwoners
Welvaart= de mate waarin mensen over voldoende middelen beschikken om hun
behoefte te vervullen.
Welzijn= de mate waarin mensen tevreden zijn over hun lichamelijke en geestelijke
gezondheid.
Delen van de risico’s
-Solidariteitsgedachte staat centraal= in een groep of samenleving is er bereidheid
om risico’s met elkaar te delen.
overheid maakt wetten en voert maatregels uit om de solidariteit af te dwingen.
Collectief belang= voor iedereen van belang, het kan iedereen gebeuren.
Collectieve goederen= levert de overheid, goederen waarvan niemand uitgesloten
kan worden, ook niet degenen die er niet voor betalen (leger/dijken).
leidt tot free rider’s/meelifters
Functies van de verzorgingsstaat
doel: welvaart en welzijn
uitkeringen en verzekeringen maar ook scheppen van voorwaarden waardoor de
bevolking sociale en economische activiteiten kan ondernemen (OV, onderwijs, bieb)
Vier functies:
-Verzorgen:
De staat biedt zorg aan degenen die door fysieke of psychische aandoeningen hulp
nodig heeft. huisarts/operatie/kraamhulp/verzorgingstehuizen/verpleeghuizen
-Verzekeren:
De staat regelt dat we verzekerd zijn tegen verlies van inkomen. Werkenden betalen
sociale premies voor als je ziek, werkloos of arbeidsongeschikt raakt. Alle
Nederlanders betalen belasting voor sociale voorzieningen (AOW).
=Socialezekerheidsstelsel= verzekert mensen van een inkomen bij werkloosheid,
ziekte, ouderdom, arbeidsongeschiktheid of bijv. huurtoeslag.
-Verheffen:
De staat geeft iedereen de kans om zijn talenten te ontplooien en zich te ontwikkelen
goed onderwijs, musea, bibliotheken, toneelgezelschappen
-Verbinden:
De staat zorgt voor binding tussen mensen en versterkt daarmee de sociale cohesie.
Door het socialezekerheidsstelsel dat mensen van elkaar afhankelijk maakt en
doordat overheidsbemoeienis de sociale ongelijkheid tussen mensen kan verkleinen.
, Rechten en plichten
Burgers in Nederland hebben sociale grondrechten, zijn niet afdwingbaar bij de
rechter maar de overheid streeft er actief naar: voldoende werkgelegenheid,
bestaanszekerheid en spreiding van welvaart, bewoonbaarheid van het land,
volksgezondheid, goed onderwijs.
-Plichten: solicitatieplicht, anders geen recht op een uitkering. Betalen van premies
voor verzekering zoals AOW, WW en de basiszorgverzekering.
1.2 tussen plan en vrije markt
Planeconomie of vrijemarkteconomie, 2 keuzes vrijheid of gelijkheid.
Gelijkheid: planeconomie
-Communistische en socialistische denkbeelden gebaseerd op het ideaal gelijkheid.
-In de communistische staatopvatting neemt de staat de totale verzorging op zich.
-Particulier ondernemerschap wordt niet toegestaan, kinderopvang en onderwijs zijn
goed georganiseerd.
-Overheid beheert de productiemiddelen: grond, bedrijven, kapitaal om het werk en
de opbrengst eerlijk te verdelen.
Vrijheid: vrijemarkteconomie
-Waarde vrijheid staat centraal, overheid grijpt niet actief in de economie in.
-Belastingen zijn laag, maar zichzelf verzekeren tegen werkloosheid en veel betalen
voor onderwijs en gezondheidszorg.
-Minder bereidheid om risico’s met elkaar te delen.
weinig collectieve voorzieningen en lage belastingen
1.3 Drie typen verzorgingsstaten
-Verzorgingsstaat tussen planeconomie en vrijemarkteconomie in
-gebaseerd op de waarden solidariteit en gelijke kansen
Sociaaldemocratische verzorgingsstaat
-Rol van de overheid groot bij het leveren van goederen en diensten & uitgebreid
stelsel van sociale voorzieningen.
-Gelijkheid is de belangrijkste waarde
-Scandinavische model
-Hoge collectieve lastendruk door hoge uitgaven en inspanningen op gebied van
kinderopvang en onderwijs.
Liberale verzorgingsstaat
-Rol van de overheid is beperkt en van de markt juist groot.
-Niveau sociale voorzieningen vrij laag.
-Liberale waarden worden belangrijker gevonden: eigen verantwoordelijkheid,
vrijheid en particulier initiatief.
-Angelsaksische model (VK, VS)
-Prioriteit aan goed ondernemingsklimaat: loonvorming wordt aan de markt
overgelaten en een flexibele arbeidsmarkt geeft impulsen aan de werkgelegenheid
-Gezondheidszorg en onderwijs zijn voorzieningen die je zelf moet regelen.
-Weinig en lage uitkeringen, minder belastingen en premies collectieve sector
klein
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mail145. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now