Summary
Samenvatting geschiedenis Tijdvak 8
- Course
- Level
- Book
Samenvatting geschiedenis Tijdvak 8 havo 4/5
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
anniekzwiers
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 8; De tijd van burgers en stoommachinesIn de 19 e eeuw maakte de landbouwstedelijke samenleving in Europa en de VS plaats voor een
stedelijke samenleving. Europese mogendheden gingen de wereld overheersen. De Europese
samenlevingen democratiseerden. Politieke stromingen als het liberalisme, socialisme en
nationalisme ontstonden.
Manchester, 1835
De Franse reiziger Alexis de Tocqueville bezocht in 1835 Manchester en beschreef de smerigheid van
deze fabrieksstad. Hij was geschokt door de kommervolle omstandigheden waarin mensen woonden
en hun werk moesten doen.
Verandering en vernieuwing
Manchester was echter de meest besproken stad ter wereld: symbool van vooruitgang en hel op
aarde tegelijkertijd. Het was de eerste industriestad en hier was de industriële revolutie begonnen.
Denkers en schrijvers uit de hele wereld trokken er heen omdat hier de toekomst te zien was.
Eeuwenlang had in Europa een grote meerderheid van de bevolking in de landbouw gewerkt. Door
de industriële revolutie verloor het platteland zijn overheersende positie. Steden groeiden en de
totale Britse bevolking verviervoudigde van 10 tot 40 miljoen. De Nederlandse bevolking groeide van
2 tot 5 miljoen.
Burgerlijke cultuur
De economische ontwikkeling leidde ook tot sociale veranderingen. Velen leefden in armoede en
tegenstellingen tussen arm en rijk namen toe, maar toch gingen steeds meer mensen delen in de
groeiende welvaart. De macht van de adel nam af en van de rijke burgerij nam toe, waardoor de
burgerlijke cultuur overheersend werd. De 19 e- eeuwse burgerij bestond uit handelaren,
fabrikanten, winkeliers en zelfstandige ambachtslieden, ingenieurs, bankmedewerkers,
kantoorpersoneel en andere 'witte boorden' uit het bedrijfsleven en de zogenaamde vrije beroepen.
Hoewel verschillend hadden ze gemeenschappelijke normen en waarden, waarbij zelfbeheersing
voorop stond vooral op seksueel gebied. De burgerij was ook optimistisch. Velen geloofden dat
iedereen (vooral mannen) succes konden hebben. Vrouwen dienden te zorgen voor een veilige
thuishaven.
Europese macht
Onder invloed van de sociale en economische veranderingen ontstonden politieke stromingen zoals
het liberalisme en socialisme. Het werd de eeuw van de democratisering: de macht van de via
censuskiesrecht gekozen parlementen nam toe en steeds meer mensen kregen kiesrecht. Daarnaast
zette het feminisme zich in voor meer rechten voor vrouwen, en nam het Europese nationalisme toe.
Er ontstond hevige concurrentie tussen de industrielanden, die hun macht wilden uitbreiden over de
hele wereld door middel van koloniën.
, Paragraaf 8.1 De industriële revolutie
Deze paragraaf gaat over het kenmerkende aspect: de industriële revolutie
In Engeland begon de industriële revolutie in de 2e helft van de 18e eeuw. Zo ontstond er een
industriële samenleving waarin meer dan de helft van de bevolking in de steden woonde.
Het leger van generaal Ludd
Niet iedereen was voorstander van de industriële revolutie. Zo voerden leden van de zogenaamde
Ludd's Army acties uit, overvielen fabrieken en vernielden weefmachines. De overheid moest
soldaten sturen om de vernielingen te laten stoppen. Maar het geweld verspreidde zich naar andere
plaatsen. Ook braken er in steden hongeropstanden uit. Een groot aantal daders werd opgepakt en
tientallen van hen opgehangen of naar Australië gedeporteerd. Daardoor ging het 'luddisme' als een
nachtkaars uit.
Een trage revolutie
Het waren vooral de wevers die protesteerden tegen de verdwijning van hun traditionele handwerk.
Ze waren werkloos geworden of moesten genegen nemen met een lager inkomen, waardoor ze
armoede en zelfs honger leden. In de industrie maakten handwerktuigen plaats voor machines, die
werden aangedreven door stoom en later gas of elektriciteit. Er kwam een voortdurende
technologische vooruitgang op gang waarbij de productie werd gemechaniseerd. Vanuit Engeland
verbreidde de industrialisatie zich geleidelijk over de wereld.
Engeland komt op stoom
De industrialisatie begon met simpele uitvindingen in de textielnijverheid, maar groeide steeds
verder uit doordat men stoommachines ging toepassen, die bij elkaar werden gezet in fabrieken.
Daardoor kwam de machine-industrie, de ijzerindustrie en de steenkolenwinning tot grote bloei. De
arbeidsproductiviteit nam toe. In 1825 kon een arbeider per uur 350 keer zoveel katoendraad maken
als in 1750. Het gebruik van katoen werd steeds groter.
Landbouw- en transportrevolutie
Waarom begon de industriële revolutie juist in Groot-Brittannië ?
1) In Groot-Brittannië waren er rijke ondernemers die winst wilden maken, staken geld in machines
en namen grote aantallen arbeiders in loondienst. Het kapitalisme breidde zich zo uit van de handel
naar de industrie.
2) Ze probeerden voortdurend concurrerend te werken en betere producten te maken.
3) Door de agrarische revolutie konden steeds meer mensen worden gevoed, waardoor
arbeidskrachten beschikbaar kwamen voor de industrie.
4) Door de transportrevolutie. In Engeland liet men kanalen graven waardoor een netwerk van
waterwegen ontstond waaraan fabrieken werden gebouwd, die over de kanalen de benodigde
goederen konden aan- of afvoeren.
5) De komst van de stoommachine maakte ook de stoomlocomotief mogelijk. Hierdoor ontstond er
in Groot-Brittannië een dicht spoorwegennet dat alle belangrijke steden verbond.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anniekzwiers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now