Samenvatting van hoofdstuk 1 gedrag van de methode Nectar. Dit hoofstuk wordt behandeld in leerjaar 4 VWO. Alle paragrafen ( 1 tm 5) zijn met tekst samengevat.
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
All documents for this subject (5527)
Seller
Follow
sabienvlug
Reviews received
Content preview
1.1 Dierenwelzijn
Gedrag is alles wat dieren of mensen doen of laten. Bij gedragsonderzoek gaat het niet om de
karaktertrekken of gevoelens van dieren. Ze kijken naar reacties van dieren in verschillende situaties.
Gedrag is een aanpassing aan de leefomstandigheden. Wetenschappelijke kennis van diergedrag is
nodig om ze steeds beter te bergrijpen. Inwendige prikkels zijn prikkels van binnenuit. Uitwendige
prikkels komen van buitenaf. Samen vormen inwendige en uitwendige prikkels de motiverende
factoren. De drempelwaarde is de hoogte van motivatie die nodig is om tot bepaald gedrag over te
gaan. Eten bestaat uit voedsel afbijten, kauwen en doorslikken. De verschillende aparte handelingen
zijn gedragseenheden. Deze beschrijf je in een ethogram. Een vaste volgorde van gedragseenheden is
een gedragsketen. Een aantal samenhangende gedragsketens vormt een gedragssysteem. Deze
vormen weer samen het gedrag. Onderzoekers onderzoeken ook de functies van gedrag;
Het overleven van het individu
Overleven van de soort
In gevangenschap verdwijnt een deel van het natuurlijke gedrag vaak. Onderzoekers gaan ervan uit
dat welzijn van dieren in gevangenschap groter is wanneer ze hun natuurlijke gedrag kunnen
vertonen. In Nederland bestaat daar wetgeving voor. Toezicht op dierenwelzijn is lastig
1.2 Gedrag bestuderen
Gedragsonderzoekerns onderzoeken diergedrag door observeren, tellen en meten. Dit gebeurt
objectief. Ze bekijken welke prikkels een dier ontvangt en welk gedrag vervolgens optreedt.
Antropomorf = een subjectieve menselijke benadering van het diergedrag. De tak van wetenschap
die onderzoek doet naar diergedrag is ethologie. Veel gedragsonderzoek is beschrijvend. Het maken
van een ethogram en protocol is voorbeeld van een beschrijvend onderzoek.
Een essentiële prikkel die steeds eenzelfde gedrag oproept, heet een sleutelprikkel. Tinbergen deed
experimenteel onderzoek met zilvermeeuwen. Hij bood jonge meeuwen modellen aan van snavels
met vlekken in verschillende kleuren. Hij ontdekte dat niet alleen een rode vlek, maar ook andere
kleuren pikgedrag opriepen. De zwarte vlek blijkt een sterkere prikkel dan de normale rode vlek en
roept in nog sterkere mate pikgedrag op. De versterkte sleutelprikkel is een supernormale prikkel.
Reclamemakers maken daar ook gebruik van.
Lorenz toonde aan dat het aanleren van het moederbeeld bij ganzenkuikens gebeurt in een korte
gevoelige periode na het uitkomen van het ei. Krijgen ze iets anders aangeboden, dan leren ze dat als
moederbeeld aan. Dit is leren door inprenting. Het is een vorm van leren die beperkt is tot een korte
gevoelige periode, er lijkt een zekere aangeboren voorprogrammering aanwezig te zijn, die erfelijk
vastligt.
1.3 Communicatie en gedrag
De manier van communiceren verschilt van diersoort tot diersoort. Zo’n taal bestaat uit prikkels
waarmee dieren het gedrag van soortgenoten willen beïnvloeden: signalen. Het is voor niet-
soortgenoten moeilijk of onmogelijk die te begrijpen.
Rituelen bestaan uit een serie gedragseenheden die van tevoren vaststaan. Ritueel gedrag bij dieren
berust op het geven van signalen die als sleutelprikkels dienen. Rituelen zijn belangrijk bij
ontmoetingen: vriend of vijand, hoger of lager in rangorde van groep. Herkennen van de
soortgenoot waarop de rituele handelingen gericht zijn, kan gevolg zijn van inprenting. Ritueel
gedrag dat leidt tot paringsgedrag heet balts.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sabienvlug. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
