Summary
Samenvatting D1 humanisme en wetenschap
- Course
- Institution
- Book
goede samenvatting voor een toets of examen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
joniehinion
Content preview
D1 humanisme en wetenschapSamengevat:
15e eeuw ontstond beweging van geleerden die anders gingen denken over cultuur en wetenschap dan hun
voorgangers
Herhalingsopdrachten:
1. Literatuur en wetenschap heropbloei? Vanaf 12 e eeuw
2. Griekse filosoof in ME als toppunt van geleerdheid? Aristoteles
1. De humanisten en de oudheid
Document. Italiaanse humanist Lorenzo Valla
Toen: geloven alles van Aristoteles
Nieuwe tijd: stellen boeken en geleerden in vraag
GEVOLG: ze gaan teksten kritischer bekijken
1509 Rafaël tekent de School van Athene met 52 filosofen en geleerden die discussiëren of onderwijzen
Document 1 p. 55 Drukkerij Plantin-Moretus
- Losse letters in de drukpers
- Energiebron? Menselijke kracht
- 16e eeuw: Antwerpen wordt rijke haven/stad
Door grote oplage en lage kostprijs -> nieuwe
wetenschappelijke ideeën verspreiden sneller
Boekdrukkunst = essentieel in nieuwe tijd
Man van Vitrivius, Da Vinci
Stelsel van lichaamsverhoudingen zoals Vitrivius die
beschreef:
Volgens Vitrivius past menselijk lichaam in
cirkel of vierkant met navel als middelpunt
Homo universalis = man die alles kan
Antropos = mens
Antropocentrisme = mens staat centraal (in nieuwe
tijd)
Theocenrisme = god staat centraal (in Middeleeuwen)
We krijgen een allegorie1 v/d wijsheid
1
, Kenmerken v/h humanisme
1. Belangstelling voor de klassieke oudheid
2. Afwijzen van gezagsargumenten
3. Vertrouwen in de eigen waarneming
4. Wetenschappelijke werkwijze (bv: bij kritische tekstuitgaven)
5. Belangstelling voor de ontwikkeling v/d mens in al zijn aspecten (antropocentrisme)
2. Erasmus, More en Machiavelli willen de maatschappij veranderen
1. Desiderius Erasmus van Rotterdam (1469 – 1536)
Document 2b p. 56 De klacht van vrede /Document 2c p. 56 over oorlog
Erasmus van Rotterdam beschouwt oorlog als broedermoord + soldaten schijnheilig
- Verklaring voor oorlogen volgen Erasmus: “Oorlog komt voort uit aanspraken uit verdragen van prinsen”
- Wie verleent macht aan vorsten? De volkswil
- Welke gevolgen heeft dat voor de vorst? Vorst moet regeren. Zo niet? Volk heeft recht hem macht af te
nemen (= volkssoevereiniteit)
Hedendaags voorbeeld van oorlogen:
1. Aanspraak maken op andere gebieden (vaak historische gronden)
Vandaag: aanspraken v/d Palestijnen op Oost-Jeruzalem
2. Oorlog voeren op grond v/e verdrag
Vandaag: NAVO-lidstaten staan elkaar bij als 1 van hen wordt aangevallen
BESLUIT: Erasmus zegt “de macht komt v/d vorsten (volk) en niet van God
Document 3 -> niet
Erasmus van Rotterdam: samenvatting
Erasmus verzorgt kritische tekstuitgave van Nieuwe Testament
Auteur van Adagia (boek met spreekwoorden en citaten)
Betrokken bij oprichting drietalencollege (Grieks, Latijn en Hebreeuws) in Leuven
Ookwel Collegium Trilingue genoemd
Pleit voor vrede (is pacifist)
Wil de Rooms-Katholie Kerk (RKK) van binnenuit hervormen
3. Verdedigt
Thomas principe van volkssoevereiniteit
more (1477- 1535)
Document 4b p.57 Godsdienst in Utopia (bekendste werk van More)
- Hoe staan inwoners tegenover andere godsdiensten? Zolang die geen schade toebrengen aan mensen of
leiden tot oproer blijven ze tolerant
- Hoe worden andersdenkenden behandelt in Europa? Europa = minder tolerant, RKK treedt m.b.v. inquisitie 2
hard op tegen hen
GEVOLG: leidt tot talloze terechtstellingen 3
Wat wil More met Utopia bereiken?
Europeanen laten nadenken over hoe ze hun problemen in Europa kunnen aanpakken
Duidelijke visie van More op maatschappij en mens
- Hij spreekt met waardering over godsdienstige verdraagzaamheid in Utopia
- Alleen godsdienstfanatici die onrust stoken, worden vervolgd
Toon aan dat More een humanist is
- Gebruikt Griekse titel met verscholen boodschap
- Heeft duidelijke visie op mens en maatschappij
- Schetst beeld van land dat ‘ideaal’ is + waar godsdienstvrijheid geldt
- Heeft antwoorden in Boek op allerlei maatschappelijke problemen in toenmalig Europa
Thomas More: samenvatting
Succesvolle politieke carrière in Engeland
Weigert godsdienstpolitiek v/d koning te steunen -> wordt terechtgesteld daardoor
Auteur van Utopia waarin hij oplossingen zoek voor de problemen in Europa
Utopia = ‘nergensland’, is dus fictief land (mensen verlangen naar ideale wereld)
= Thomas More humanist
2
Kerkelijke rechtbank die ketterijen bestraft
3
Uitspraak doodvonnis
4
Symbolische voorstelling v/e idee of abstract begrip verbeeld door person(en)
5
Pacifisme is een wereldbeschouwing die duurzame vrede nastreeft en tegen oorlog en geweld is.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joniehinion. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now