Samenvatting hoofdstuk 1 Geschiedeniswerkplaats 3e ed vwo 2 informatieboek, ISBN: 9789001729684 Geschiedenis
48 views 2 purchases
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Book
Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Samenvatting + oefenvragen aan het einde van het document. paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 2.1. Het gaat over de Renaissance, de Nederlandse onafhankelijkheid en de splitsing van de kerk. Succes met leren/oefenen!
Samenvatting geschiedenis
1.1 Een nieuwe tijd
De kijk naar schilders
De Duitse schilder Albrecht Dürer was als een grootheid ontvangen in
Antwerpen. Er was veel veranderd in Europa. Hij was geboren in 1471 en ging
later in de leer bij het schildersgilde. Toen werd een schilder nog gezien als een
ambachtsman, die volgens traditionele regels werkte.
Vanaf omstreeks 1500 werden schilders daar gezien als kunstenaars, mensen
die hun creativiteit gebruikten om iets moois te maken. Schilders werkten in
opdracht voor de kerk of voor rijke families, maar volgden hun eigen inspiratie.
Ook zetten ze hun naam onder hun werk, zodat iedereen kon zien wie het
gemaakt had. Zo ging Dürer het voortaan ook doen. Hij werd een van de eerste
beroemde kunstenaars ten noorden van de Alpen.
Tijden
In 1500 eindigde de middeleeuwen.
Toen begonnen de vroegmoderne tijd [1500-1800]
en de tijd van de ontdekkers en hervormers [1500-1600].
Ondernemers
Gilden bleven belangrijk, omdat ambachtslieden er lid van moesten zijn. Er
waren nu ook handelaren die zelf handelsgoederen gingen produceren,
ondernemers. Ze produceerden zo veel en zo goedkoop mogelijk en
verkochten hun producten voor een zo hoog mogelijke prijs. Ze wilden niets te
maken hebben met gilden, omdat zij de prijs en kwaliteit bepaalden.
Ondernemers namen nu vaker mensen aan op het platteland, want daar
golden de gildenregels niet. Daardoor ontstond veel nijverheid op het Vlaamse
platteland
Tijd
Tijd werd belangrijker. Vanaf de Oudheid gebruikten mensen zonnewijzers.
Vanaf 1400 waren er mechanische klokken daarmee konden ook minuten
worden afgelezen. De klokken werden in stenen aangebracht. Ondernemers
konden efficiënter werken door met klokken te berekenen hoeveel tijd iets
kostte. Tijd werd geld.
, Kalender
In de 16e eeuw werd de meeting van de jaren verbeterd. Sinds de Romeinen
werd er gebruik gemaakt van de kalender van Julius Caesar, een jaar duurt
daarmee gemiddeld 365,25 dagen. Maar de kalender ging steeds meer
achterlopen op de natuur, omdat een zonnejaar eigenlijk 11 minuten korter
was.
Paus Gregorius vroeg geleerden om advies. Daarna voerde hij in 1582 een
nieuwe kalender in. Er werden in één dag 10 dagen overgeslagen en er waren
elke 400 jaar 3 schrikkeldagen minder.
In de kalender van de moslims is de maan het belangrijkst. Daarin duurt een
maand 29,5 dagen, dat is hoelang de maan er over doet om de aarde te
draaien. Een islamitisch jaar bestaat uit twaalf van deze maanmaanden.
1.2 De renaissance
Leonardo da Vinci heeft in 1506 de Mona Lisa gemaakt. Er was nog nooit
eerder zo’n levensecht portret gemaakt. Hij sneed in lijken en tekende wat hij
zag. Het schilderij paste bij een nieuwe manier van kijken naar de mens en de
wereld.
Een andere mentaliteit
De kerk zei dat het leven op aarde niet belangrijk was, het was een
voorbereiding op een eeuwig en gelukkig leven in de hemel. Daarom moesten
mensen zich richten op God en het hiernamaals. Daarbij paste de spreuk
memento mori [bedenk dat je zult sterven].
Maar in Italië kregen rijke edelen in 1500 en burgers een heel ander mens- en
wereldbeeld. Ze geloofden wel in God, maar vonden de mens ook belangrijk.
Het aardse leven was de moeite waard. Bij deze mentaliteit hoorde carpe diem
[pluk de dag]. Kunstenaars gingen de schoonheid van de mens, natuur en het
leven laten zien.
De oudheid
De Italianen ontdekten dat de Grieken en Romeinen in de oudheid er hetzelfde
over dachten. Zij genoten ook van het leven en probeerden de wereld met hun
verstand te begrijpen. Daarom gingen Italianen de klassieke oudheid
bewonderen en bestuderen. Ook de pausen in Rome kregen er bewondering
voor. Het leek alsof in 1500 de cultuur van de oudheid herleefde.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laura10s. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
