Geschiedenis Havo 5 Historische Contexten perfecte samenvatting SET's en centraal examen
6 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
HAVO
Book
Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Uitgebreide samenvatting met alle informatie die je moet hebben over de 3 historische contexten: Nederland, Duitsland, en Het Britse Rijk. Geschikt voor schoolexamen, centraal examen en SET's. Zinnen uit de syllabus met extra uitleg.
Nederland (1948-2008)
3.1 (1948-1978)
Tot de tweede wereldoorlog: Verzuiling
Er waren 4 zuilen:
1. Katholieken: samenleving op basis van christelijke normen en waarden
2. Protestanten: samenleving op basis van christelijke normen en waarden
3. Socialisten: gelijkwaardigheid voor de arbeidersklasse
4. Liberalen: zoveel mogelijk vrijheid voor het individu om zich te ontplooien
Na de Tweede Wereldoorlog werden de verzuilde verhoudingen van voor de oorlog aanvankelijk
hersteld.
Nederland begon aan een snelle wederopbouw, waarbij de Marshallhulp steun bood.
Vanaf het moment dat de Marshallhulp inging, ging de wederopbouw snel en daarna bleef de
economie groeien op een nooit eerder vertoond tempo.
1. De koude oorlog en
2. Het begin van de Europese samenwerking
Lieten zien dat Nederland niet langer een neutraliteitspolitiek voerde.
Neutraliteitspolitiek= Politiek van een land om geen bondgenootschappen te sluiten en zo buiten
internationale conflicten te blijven
Direct na de Tweede Wereldoorlog was er sprake van een babyboom
Babyboom= geboortegolf vlak na WOII. De vreugde over de bevrijding leidde er toe dat veel meer
mensen een gezin stichtten dan in voorgaande en ook latere jaren.
De natuurlijke bevolkingsgroei zette zich in de eerste decennia na de oorlog voort.
In de jaren 1950 en 1960 kende Nederland een periode van economische groei en toenemende
industrialisatie. Een belangrijke motor van de economische groei was de industrialisatie. In veel delen
van het land ontstond industrie of werd de bestaande industrie uitgebreid.
Oorzaken voor deze economische groei waren:
1. Marshallhulp
2. Met de geleide loonpolitiek stimuleerden de rooms-rode regeringen de export en de
werkgelegenheid.
3. Daarnaast profiteerde Nederland van het economisch herstel van Duitsland
4. En de vondst van aardgas in Groningen.
Rooms-rode regeringen: regeringen met de katholieken en de sociaaldemocraten. (1946-1958). Voor
de tweede wereldoorlog waren de socialisten en katholieken vijandig. Daarna kwam het inzicht dat
ze samen moesten werken om Nederland opnieuw op te bouwen
Geleide loonpolitiek: De regering ging zich bemoeien met de loonontwikkeling. Het beleid was dat de
loon niet of weinig stegen. Hierdoor konden Nederlandse producten goedkoper verkocht worden
, dan producten uit andere landen. Dit stimuleerde de Nederlandse export. Begin jaren ’60 werd deze
politiek losgelaten en per bedrijfstak werd de stijging van de lonen bepaald. Hierdoor stegen ze toen.
Duitse wirtschaftswunder: Nederland handelde veel met Duitsland.
Leidend was het idee van een maakbare samenleving met meer economische gelijkheid als ideaal.
Door wetgeving zou de overheid de samenleving kunnen verbeteren. Het idee ging samen met een
ideaal van meer sociaaleconomische gelijkheid. Verschillen in inkomen, macht en onderwijs moesten
worden verkleind.
Door de toenemende welvaart konden politici en sociale partners samen bouwen aan een
verzorgingsstaat.
Sociale partners: werkgevers en vakbonden (werknemers)
De overheid en de sociale partners werkten nauw samen en voerden intensief overleg. Dit wordt het
poldermodel genoemd: het voeren van overleg gericht op overeenstemming.
Verzorgingsstaat: in de jaren ’50 en vooral in de jaren ’60 kwam in Nederland de verzorgingsstaat tot
stand. In een verzorgingsstaat rekent de overheid het tot haar taak niet alleen de veiligheid, maar
ook de welvaart en het welzijn van de burgers te garanderen. V.b: gezondheidszorg, onderwijs en
werkgelegenheid. Ook sociale zekerheid: inkomen en/of verzorging garanderen.
Willem Drees was minister-president van 1948-1958. Was van de pvda. Hij was initiator van diverse
sociale wetten.
Na de invoering van de AOW in 1957 werd sociale wetgeving verder uitgebreid.
v.b: ww, bijstandswet, wet op de arbeidsongeschiktheid.
Vanaf het begin van de jaren 1960 stegen de lonen sterk. In Nederland ontstond een
consumptiemaatschappij.
Consumptiemaatschappij: maatschappij waarin niet meer de noodzakelijke levensbehoeften centraal
staan, maar de behoeften aan luxe en status.
In veel huishoudens deden apparaten hun intrede en voor steeds grotere groepen werd een vakantie
mogelijk, ook in het buitenland.
De groeiende welvaart ging hand in hand met verstedelijking en groeiende mobiliteit.
Door de auto nam het woon-werkverkeer toe. Veel mensen verhuisden naar snelgroeiende
forenzensteden zoals Zoetermeer, Spijkenisse en Nieuwegein. Ook steden groeiden.
Na de jaren 1950 was er sprake van ontzuiling van het sociale en het politieke leven.
Ontzuiling: het minder sterk worden of verdwijnen van de verzuiling. Ontstond in de jaren ’60
oorzaken:
1. Mensen kwamen vaker in aanraking met andersdenkenden (nieuwe buitenwijk, tv,
uitstapjes, vakantie, enz)
2. Secularisatie (=ontkerkelijking) gelovigen gingen minder naar de kerk en vonden het niet
meer zo belangrijk dat hun kinderen naar een christelijke school gingen.
V.b sociaal: er kwam tv en radio van een schip.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sedrik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
