Thema 1: het portret van de aarde
1. De zon en de maan, de dichtste buren van de aarde
1. Planeet aarde , onze thuis
Vorm van aarde = bolvormig
aanwezigheid atmosfeer: de wolken en een dunne laag met een blauwe schijn die de aarde lijkt te
onthullen
aardoppervlakte is 70% bedekt met water
5 belangrijkste kenmerken van een planeet
1. In een baan rond een ster draaien
2. Het licht van een ster weerkaatsen
3. Ze draaien rond hun eigen as
4. Bolvormig door hun zwaartekracht
5. Hebben een atmosfeer
2. de zon, de bron van energie en leven op aarde
2.1 onze zon is een ster
5 belangrijkste kenmerken van een ster
1. Enorme, hete gasbol (plasma)
2. Temperatuur in de kern loopt op tot 15 mil. °C
3. Door kernfusie wordt waterstof omgezet in helium
4. Nog ongeveer 5 miljard jaar volhouden
5. Energie wordt uitgezonden onder de vorm van elektromagnetische stralen
2.2 de bouw van de zon
Onderdelen van de zon:
- fotosfeer: oppervlak van de zon (ong. 6000 °C)
- zonnevlekken: koelere plaatsen op de fotosfeer die ontstaan door
verstoringen in het magnetische veld (ong. 4000°C)
- chromosfeer: binnenste atmosfeer laag van de zon
- protuberans: (= zonnevlam) grote uitbarstingen op de zon die ontstaan in
de buurt van zonnevlekken. Gas en elektrische deeltjes worden de ruimte
ingeblazen
- corona: buitenste atmosfeer laag van de zon, zichtbaar bij een totale zonne-
eclips
Zonnewind: de zon zendt zonnematerie uit die in de ruimte terechtkomt
poollicht of noorderlicht wordt veroorzaakt door zonnedeeltjes van de zonnewind.
2.3 de zon is levensnoodzakelijk, maar kan ook dodelijk zijn
Stralingen die worden tegengehouden door de atmosfeer: gammastralen, röntgenstralen, ultraviolet,
helft infrarood, meest radiogolven
straling die door de atmosfeer het aardoppervlak bereikt: zichtbaar licht, helft infrarood, stukje
radiogolven
3. onze maan, altijd aanwezig… niet altijd volledig zichtbaar
3.1 kenmerken van de maan
De maan beweegt rond de aarde. Het is onze satelliet
afstand tussen maand en aarde: 384000 km
diameter van maan tov de aarde: 0,27 keer die van de aarde
massa van de maan tov de aarde: 1/81 van de aarde
Maanoppervlak: bezaaid met kraters gevormd door meteorietinslagen. De maan heeft geen
beschermende atmosfeer zoals de aarde waardoor de hoeveelheid kraters veel groter is. Grote
donkere vlekken op de maan zijn maren. Dit zijn lavameren die reed miljarden jaren geleden gestold
zijn.
3.2 de schijngestalten van de maan
Laatste kwartier nieuwe maan volle maan eerste kwartier
- Nieuwe maan: de maan staat tussen de aarde en de zon, de zon verlicht het voor on zichtbare
gedeelte.
- Eerste kwartier: de helft van het verlichte halfrond wordt nu zichtbaar.
- Volle maan: de aarde staat nu tussen de maan en de zon, heel het verlichte halfrond van de
maan staat naar de aarde gekeerd
- Laatste kwartier: de helft van het verlichte halfrond is nu zichtbaar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amber15. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.