Maatschappijleer havo 4
Rechtsstaat
DT 2
Toetsweek 2
,Paragraaf 1
Waarom een rechtsstaat?
Bescherming van burgers tegen de staat.
Gevoel van onrechtvaardigheid voorkomen.
Rechtsnormen zijn gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd.
Rechtsnormen ontstaan enerzijds om het maatschappelijke leven geordend te laten
verlopen en conflicten op te lossen anderzijds komen rechtsnormen voort uit de waarde en
normen die de meeste mensen met elkaar delen.
Sommige regels kunnen ingaan tegen het gevoel van rechtvaardigheid van mensen. Daarom
veranderen rechtsnormen af en toe.
Rechtsstaat een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Absolute monarchie is een regeringsvorm waarbij de koning alle macht heeft.
Grondwet daarin staat wat de grondrechten zijn en hoe het land geregeerd moet worden.
Een grondwet is geen garantie voor een rechtsstaat. Ook dictaturen hebben vaak een
grondwet, maar de grondrechten worden er niet gerespecteerd. In een dictatuur bepaalt
een machthebber of één partij in feite wat de regels zijn.
Rechten (waar je recht op hebt)
Plichten (datgene wat je moet doen) leerplicht, iemand in levensgevaar MOET je helpen.
Publiekrecht rechtsregels over de relatie tussen overheid en burger (en organisaties,
bedrijven)
Privaatrecht rechtsregels over de relatie tussen burgers (en organisaties, bedrijven)
onderling.
Staatsrecht: bevat alle regels voor de inrichting van de Nederlandse staat.
Bestuursrecht: wetsregels die gelden tussen overheidsinstellingen en burgers.
Strafrecht: bestaat uit alle wettelijke regels die aangeven welk gedrag strafbaar is.
Personen- en familierecht: wetsregels met betrekking tot familiaire verhoudingen tussen
mensen. (geboorte, huwelijk, overlijden, scheiding, voogdij)
Ondernemingsrecht: wetsregels die gelden voor bedrijven en organisaties.
Vermogensrecht: wetsregels die direct of indirect te maken hebben met geld.
(koopovereenkomst, huurovereenkomst, arbeidsovereenkomst)
, Paragraaf 2
Trias politica
Checks and balances verschillende machten controleren elkaar en houden elkaar scherp.
Het feit dat de rechters neutraal en onafhankelijk zijn zorgt voor bescherming.
Eerlijke rechtspraak waarbij de eigen mening van de rechter niet mee telt.
Beschermd tegen ongeoorloofd optreden of nalatigheid van de overheid.
Onafhankelijke rechtspraak zorgt ervoor dat mensen geen eigen rechter gaan
spelen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Femket. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.