100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting van de reader van Forensisch Welzijnswerk $5.94
Add to cart

Summary

Samenvatting van de reader van Forensisch Welzijnswerk

 6 purchases
  • Course
  • Institution

Deze samenvatting bevat alle teksten die gekend moeten zijn uit de reader van Forensisch Welzijnswerk. Dit vak wordt gedoceerd door professor Vander Laenen in de tweede bachelor in de Criminologie. De teksten worden behandeld in volgorde van de lessen. Hieronder een overzicht van de artikels die zi...

[Show more]
Last document update: 3 year ago

Preview 4 out of 107  pages

  • April 26, 2021
  • May 15, 2021
  • 107
  • 2020/2021
  • Summary
avatar-seller
Reader bij les 1 (a): Sociaal werk en de constructie van sociale problemen


Sociale werkpraktijken  Vertalen van sociale problemen naar concrete aanpak

1. SOCIAAL WERK OP HET SPANNINGSVELD TUSSEN DE
PRIVATE EN PUBLIEKE SFEER
Historiek
- Voor verzorgingsstaat: sociaal werk  burgerlijk project
- Ontwikkeling verzorgingsstaat: sociaal werk  sociale voorziening
o Geïnspireerd door UVRM (1948)
 Sociale werkpraktijken: relatie tussen private en publieke sfeer
Private sfeer
- Leefsituatie en leefwereld van kinderen, jongeren en volwassenen
- Materiële situatie waarin ze leven
o Zeer verschillend naargelang sociaaleconomische positie
- Leefwereld  culturele achtergrond
- Bv. verschillen tussen buurten wat houding t.a.v. asielzoekers betreft
Publieke sfeer
- Openbaarheid  Bevat verschillende betekenissen:
1) Ruimtelijk begrip
o Gemeenschappelijk bezit  ruimte die voor iedereen vrij toegankelijk is
2) Politiek begrip
o Ruimte waarin men recht heeft om te luisteren, spreken en gehoord te worden
3) Algemeen belang
o Openbaar en afdwingbaar in internationale mensenrechten en lokale regelgeving

 Grenzen tussen privaat en publiek zijn open
 Ze veranderen naargelang historische en maatschappelijke ontwikkelingen
 Sociale werkpraktijken hebben gelaagde betekenis (verschillende opvattingen over
oorzaak van sociale problemen)
Ontwikkelingen:
- Privatisering publieke ruimte
o Steeds minder openbare ruimte vrij toegankelijk voor iedereen
a) Private sfeer
 Intieme interacties
 Interacties binnen gezin en hechte vriendengroep
b) Lokale sfeer
 Interacties tussen buren, collega’s, leden van eenzelfde vereniging …
c) Publieke sfeer
 Interacties tussen vreemden (mensen die elkaar niet kennen)
 Taak Sociaal werk: publiek houden van publieke ruimte: openhouden van
mogelijkheden tot vrije toegang en ontmoeting

,- Ontwikkeling van parlementaire democratie
o Maatschappelijke strijd voor grotere gelijkheid
 Taak sociaal werk: ondersteuning van de strijd om politiek en sociaal burgerschap

2. DEFINITIE VAN EEN SOCIAAL PROBLEEM
Niet elke probleemsituatie = sociaal probleem! (En omgekeerd!)
Kenmerken sociaal probleem:
- Omstandigheden met duidelijk sociale oorsprong
- Significant deel van samenleving is bewust van probleemsituatie
- Dit deel van samenleving beoordeelt dit ook als onwenselijk
- Er is een overtuiging dat er aan het probleem iets kan gedaan worden
 De erkenning van sociaal probleem is politieke actie: vertaling private bekommernis naar
publieke kwestie
OPM: Niet elk sociaal probleem geeft aanleiding tot maatschappelijke actie
 Sociale problemen kunnen verborgen blijven of (her)ontdekt worden.

3. DE CONSTRUCTIE VAN SOCIALE PROBLEMEN
Aanpak sociaal probleem is constructieproces  Probleem wordt geanalyseerd en vertaald
naar een probleem op basis waarvan maatschappelijke actie mogelijk is
3.1. Definitie geconstrueerd sociaal probleem
Geconstrueerd sociaal probleem = probleem dat vatbaar wordt voor maatschappelijke actie
Fasen: constructie sociaal probleem  geconstrueerd sociaal probleem:
1) Sociaal probleem wordt zichtbaar door groeiend bewustzijn (discrepantie feitelijke en
wenselijke situatie)
2) Legitimering maatschappelijke actie door duiding discrepantie als strijdig met belangrijk
geachte waarden
3) Mobiliseren voor maatschappelijke actie
4) Uitwerking actieplan
5) Uitvoering actieplan en evaluatie ervan
Sociaal werk maakt deel uit van de context waarin het ingezet wordt, maar beïnvloedt ook
deze context!
Sociaal werker heeft verantwoordingsopdracht:
- Waarom tussengekomen
- Op welke gronden tussengekomen
- Ten aanzien van wie tussengekomen
- Waarover de probleemsituatie gaat
 Maakt inherent deel uit van de interventie
3.2. Criteria voor de constructie van sociale problemen
 Probleemdefinitie moet realistisch zijn en moet rekening houden met diverse dimensies
van problematiek
 Probleem? Sociaal probleem kan over- of onderschat worden
 Afhankelijk van sociale bril waaruit naar situatie wordt gekeken
Principes om te komen tot realistische probleemdefinitie:

,- Sociaal probleem bestaat (erkenning)
- Wetenschappelijke definitie van probleem moet relatie hebben met maatschappelijke
betekenis ervan
Studie van Engbersen (1995):
- Wat armoede NIET is
o Niet elke sociale ongelijkheid leidt noodzakelijk tot armoede
 Bv. Armoede zijn mensen uit 10% laagste inkomens, maar in welvarende
landen kunnen deze 10% het relatief goed hebben.
o Sociale problemen hoeven niet noodzakelijk te leiden tot armoede
 Werkloosheid kan leiden tot armoede, maar niet altijd.
o Armoede ≠arm voelen
- Wat armoede WEL is
o Gebrek aan voldoende middelen
 Niet noodzakelijk enkel inkomen, maar ook tekorten op vlak van kennis,
sociale verbanden, sociale voorzieningen …
o Maatschappelijke uitgesloten worden
 Marginalisering = kern van armoedeprobleem
o Meervoudige deprivatie
 Cumulatie van ellende
 Deze criteria zijn behulpzaam, maar lossen definitieprobleem NIET op. (Criteria moeten
geconcretiseerd worden)
3.3. De lezing van sociale problemen: een analyseschema
Maatschappelijke actie  uitdenken concrete oplossingsvoorstellen
 Welke oplossingen? Afhankelijk van wijze van kijken naar sociaal probleem
(theoretisch referentiekader)
De sociale politiek
- Beslissingen over aard en doelstellingen van samenlevingsordening
- Westerse samenleving: vormgeving aan verzorgingsstaat (actieve welvaartstaat)
- Doelstellingen:
o Ordehandhaving
o Arbeidskwalificatie
o Verzekering mogelijkheden van menswaardig bestaan
Het sociaal beleid
- Instrumenten die aangewend worden om de in de sociale politiek vooropgestelde doelen
te bereiken
o Instrumenten vervat in rechtsorde (wetten, decreten, reglementeringen …)
o Instrumenten bestaan uit:
 Uitkeringen
 Subsidies
 Belastingverminderingen
 Het ter beschikking stellen van collectieve goederen en diensten (onderwijs,
cultureel werk, openbaar vervoer)
Sociaal werk
- Pedagogische tussenkomsten in integratiekaders die mensen met elkaar vormen
- Praktijken van hulpverlening, sociaal-cultureel werk en samenlevingsopbouw

, De constructie van sociale problemen
- Wisselwerking tussen drie dimensies:
o Sociaal politieke dimensie
o Sociaal beleidsdimensie
o Agogische dimensie




a) Verklaringen op microniveau
Uitgangspunt: Sociale problemen worden veroorzaakt door afwijkend gedrag van individuen
en groepen
Individueel schuldmodel
- Oorzaak sociale problemen: onaangepast gedrag van individuen of groepen aan normen
van samenleving
- Aansluitende benadering: sociaal pathologische benadering
o Maatschappelijke wenselijke situaties zijn moreel gezond en afwijkende situaties
worden gezien als ongezond en slecht
o Deze laatste zijn onaangepast  verstoren sociale orde
o Aanpak: repressief en moraliserend  bestraffen en heropvoeden
- Kritieken
o Te grote vanzelfsprekendheid waarmee aangenomen wordt dat bepaald
gedragspatroon verwacht mag worden
o Er kan NIET per definitie gesteld worden dat bepaalde bevolkingsgroepen nu
meer of minder afwijken van normstelling dan andere groepen
 Halo-horn-effect: afwijkend gedrag wordt steeds gezocht wordt bij dezelfde
groepen
o Evidentie waarmee binnen kwalificatie maatschappelijk onaangepast gedrag een
eenzijdige selectie gemaakt wordt van negatieve gedragingen
Individueel ongevalmodel
- Oorzaak sociale problemen: bepaalde mensen blijven maatschappelijk achter of komen
buitenspel te staan omdat zij zich niet kunnen aanpassen aan de maatschappelijke
veranderingen

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annadebruyn. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

68175 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$5.94  6x  sold
  • (0)
Add to cart
Added