Benigne tumoren
- Achtervoegsel –oom wordt vaak gebruikt b.v. adenoom of lipoom.
-> wel veel uitzonderingen
- Metastaseert (uitzaaien) niet
Maligne tumoren
- Achtervoegsel: carcinoom, sarcoom, blastoom wordt gebruikt, met ook veel uitzonderingen.
- Metastaseert (uitzaaien) wel.
Metastasering
- Tumorcellen komen door de infiltratieve groei in lymfbaan en bloedbaan
- Migreren vervolgens naar een andere plaats
- Daar zetten zij zich vast en groeien uit tot een nieuwe tumor.
-> 3 soorten wegen:
1. Via lymfvatstelsel: lymfogene metastasering
2. Via bloedbaan: hematogene metastasering
3. Langs directe weg; entmetastasen
-> Fasen in vorming van een maligne tumor:
1. Initiatie: mutatie vindt plaats o.i.v. carcinogene factoren
-> bv. roet en UV
2. Promotie: verdere groei van de geinitieerde cel b.v o.i.v hormonale en immunologische
factoren
Lichamelijk: pijn, vermoeidheid, verminderd lichamelijk actief en lichaamsbeleving.
algehele malaise, moeheid, verminderd vermogen om actief te zijn, gewichtsverlies en
pijn
Sociaal: sociale steun, partner, werk en vrije tijd.
Psychologisch: angst, depressie, spanningen, verdriet, boosheid, existentiële vragen (vragen over
het leven) en positieve emoties.
Hoe langer de ziekte, hoe erger de symptomen van KVL.
Lichaamsbeleving (lichamelijk bij KVL)
= de betekenis van het eigen lichaam en de waarde die iemand eraan hecht.
- Je bent je lichaam en je hebt een lichaam
- Confrontatie met het verminderd functioneren van het lichaam heeft emotionele gevolgen:
kwetsbaarheid en eindigheid (het stopt als mijn lichaam zo ziek is).
Psychologisch bij KVL
- Angst 19-61%
- doodsangst, angst voor onbekende en voor wat komen gaat, schrap zetten voor diagnose,
angst voor terugkeer en na de behandeling.
- Spanningen 39%
- Depressie 6-43%
-> angst neemt vaak af, depressie vaak toe naarmate behandeling vordert.
-> wellicht verleggen patiënten prioriteiten anders in het leven.
- Jonge mensen ervaren over het algemeen meer psychische klachten -> zij hebben nog een leven
voor zich, hebben minder ervaring met zulke emoties.
- Mensen met een voorgeschiedenis van mentale problemen ervaren meer aanpassingsproblematiek
,‘’Sociaal’’ bij KVL
- De rol in sociale omgeving veranderd.
- Sociale omgeving is belangrijke hulpbron.
- Van een zorgverlener wilt een patient vaak informatieve steun & emotionele steun van steungevers
Relatie:
Partner als hulpbron, zowel fysiek als emotioneel.
Positief: hechter
Negatief: evenwicht doorbreken, meer afhankelijk van partner.
- Overbescherming lijdt tot afname gevoel van controle van de patient
- Vermijden van contact lijdt tot eenzaam of verlaten gevoel
Werkhervatting:
• Bron van emotionele en financiële steun
• Maar ook ‘ gevoel van weer normaal te zijn’
• Fysieke belemmeringen: moeheid, pijn, slaapproblemen
• Psychologische belemmeringen: concentratie & geheugenproblemen, angst, depressie
• Ondersteuning, begrip bevordert herintegratie
Existentiële vraagstukken: vragen over het leven.
Confrontatie met de dood
- Bewustwording kwetsbaarheid en vergankelijkheid van het leven.
- Illusie van onkwetsbaarheid verdwijnt; je kan dood gaan
- Onzekerheid over de toekomst
Existentiële dillema’s:
• Dood/leven: acceptatie van de dood, ondanks bijkomende angsten
• Vrijheid/verantwoordelijkheid: keuzevrijheid, maar verantwoordelijk voor falen.
• Isolement/verbondenheid: mensen om je heen gaan door.
• Zinloosheid/zingeving: waarde en zin van het leven heroverwogen.
Het doorlopen van dergelijke dillema’s en bijkomende emoties kan leiden tot herziening van het
eigen levensverhaal
-> Niet altijd negatief; mensen krijgen soms meer waardering
- Meer waardering voor het leven zelf
- Meer relativeren
- Intenser genieten van dagelijks leven
- Andere prioritering van het leven: vrienden en familie ipv carriere
- Spirituele ontwapening
- Jezelf beter leren kennen
, Risicofactoren kanker
-> bij 35% van de kankergevallen kun je het ontstaan beïnvloeden.
- Roken
- Zonnen
- Ongezonde voeding en beweging, overgewicht en alcoholgebruik.
- 65% van de gevallen is kanker (behalve huidkanker) niet toe te schrijven aan de leefstijl, en 35%
wel.
- Leefstijlfactoren: 51% roken, 26% voeding, 10% gewicht, 6% bewegen, 8% alcohol.
Invloed behandelingen
Chirurgisch: functionele en cosmetische gevolgen, risico complicaties en uiterlijke aantasting.
Radiotherapie: vaak van tijdelijke aard. De meest voorkomende zijn:
Algehele malaise
Vermoeidheid
Misselijkheid en braken
Huidveranderingen (bv. verkleuring)
Haarverlies
Veranderingen aan het slijmvlies.
Chemotherapie:
Invloed op beenmerg -> verminderde afweer tegen infecties
spontane bloedingen
vermoeidheid of duizeligheid
Schade aan slijmvlies van de mond, maag en darmen.
Soms schade aan het centrale zenuwstelsel; dit resulteert in verwardheid,
concentratiestoornissen, geheugenproblemen enslapeloosheid.
De meeste klachten zijn: moeheid, misselijkheid, braken, kaalheid, slapeloosheid, gewichtsverlies en
smaakverandering.
Moeheid en pijn
Moeheid:
- 70-80% van patiënten die radio of chemotherapie krijgen ervaren moeheid.
- Bloedarmoede, aanwezigheid van toxische celafbraakproducten als gevolg van chemo- of `
radiotherapie, pijn, slaapstoornissen, infecties, een ontregelde hormoonhuishouding, een
veranderd eetpatroon of medicijngebruik.
- Negatieve emoties, zoals depressiviteit (oorzaak-gevolg lastig).
- Verstoring hormoonhuishouding: depressie en moeheid.
- Chronisch (kan jaren duren) en onvoorspelbaar, wat lang aanhoudt.
- Verminderde sociale contacten
- Vicieuze cirkel: oorzaak en gevolg moeilijk vast te stellen.
Moeheid – depressiviteit – verminderde activiteit – minder energie – minder sociale contacten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller claudiaraats. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.41. You're not tied to anything after your purchase.
