Dit bevat een uitgebreide samenvatting van de 12 lessen binnen het vak algemene en experimentele oncologie.
Ik heb me gebaseerd op de PowerPoints met de extra informatie vanuit de lessen.
Celdeling als motor van ontwikkeling, groei en weefselhomeostase
Homeostase: vermogen om het interne milieu is stand te houden in multi-cellulaire organismen door
de celdeling.
Er zijn strikte groeiregulerende mechanismen:
o Complexe signalisatie
o Groei en ontwikkeling organen binnen normale afmetingen in het gehele lichaam
o Cel aanmaak/cel verlies is in evenwicht
De turnover van cellen staat in nauw verband met de celdeling:
o Zeer snel -> rode bloedcellen, epitheel
o Trager -> nieren, endotheel, endocriene organen
o Geen -> gedifferentieerde weefsels zoals neuronen en spiercellen
We hebben een normale toestand, de steady state die verandert door verhoogde belasting en
wisselende situaties zoals weefselschade.
Hypertrofie: een toename in het volume van individuele cellen dus niet meer cellen
Hyperplasie: toename in het aantal cellen van een bepaald orgaan.
Deze processen zijn adaptief en reversibel, indien belasting weg is -> weer naar steady state.
Regulatie vindt plaats door groeistimulerende en groei inhiberende factoren.
1
,Neoplastische groei
Dit zien we in kankercellen, tumoren. Er is een gedysreguleerde, autonome groei los van de normale
verankering ( anchorage independent).
Neoplasie: toename van cellen zonder een fysiologische stimulus, op een irreversibele manier. Het
proces berust op verworven verstoringen in groeistimulerende of inhiberende processen.
Fouten in de regulatie van celdeling leiden tot tumorgroei en dit is mogelijk vanaf het niveau van de
stamcel.
De celdeling zal niet meer in evenwicht zijn met de differentiatie -> er ontstaat een gezwel omdat het
blijft delen.
Invasief en metastatisch gedrag
Belangrijke eigenschappen van kankercellen zijn onbeperkte groei en irreversibiliteit.
Neoplasma of tumor: ontstaat bij ongecontroleerde proliferatie van cellen. Er zijn twee types van
tumoren:
o Benigne tumor: geen invasief gedrag en een chirurgische ingreep kan de tumor verwijderen.
o Maligne tumor of kanker: cellen invaderen in omliggende weefsel en uitzaaiingen op afstand
Kenmerk Benigne tumor Maligne tumor
Begrenzing Scherp Onregelmatig
Kapsel Frequent Zelden
Groeiwijze Niet invasief Invasief
Groeisnelheid Traag Snel
Necrose Zelden Frequent
Differentiatie Goed Slecht
Mitotische activiteit Laag Hoog
Metastasering Niet Aanwezig
2
,Invasie en metastasering is een meerstap proces waarbij cellen loskomen van de primaire tumor. Ze
doorbreken het basale membraan om zo te invaderen. Verder zien we dan lymfogene en
hematogene metastasering dus via bloedvaten of lymfevaten.
Invasie: directe migratie en penetratie van kankercellen in naburige weefsels. Hiervoor zijn er enkele
veranderingen nodig:
o Cel-cel interacties tussen de kankercellen dalen door verminderen van adhesiemoleculen ( E-
cadherinen) -> cellen sneller los
o Celmotiliteit zal stijgen doordat chemoattractanten kankercellen aantrekken
o Aanmaak matrix metalloproteïnasen die de ECM afbreken -> zo door lamina basalis.
Metastasering: mogelijkheid van kankercellen om in de bloedbaan te raken en te verspreiden via
circulatie om zo naar verder gelegen weefsels te migreren. Zo vormen zich metastasen die niet fysiek
verbonden zijn met de primaire tumor.
Dit gebeurt niet random maar naar specifieke sites in het lichaam:
o Seed and soil hypothese -> specifieke micro-omgeving
o Vaak in de longen, lever, bot
o Zelden naar spierweefsel of milt
Selectie van tumorcellen
De tumor begint met een cel die ontregelt door verschillende mutaties en natuurlijke selectie. Het
resulteert in een cel met andere fysiologische behoeften dan een normale cel. zo ontstaat een
dominante kloon van tumorcellen.
De snelheid van de evolutie is afhankelijk van:
o Mutatie snelheid
o Aantal cellen in de populatie
o Snelheid van reproductie
o Selectief voordeel van mutanten
Er ontstaat een genetische instabiliteit doordat er geen herstel is van DNA schade en replicatiefouten
als ook karyotypische abnormaliteiten. Extra mutaties kunnen leiden tot meer agressieve varianten.
Er zijn verschillende selectie barrieres zoals daling in zuurstof,…
Als het te instabiel is -> sterfte van de cel dus geen kanker.
3
, Hallmarks of cancer
Dit wijst op het meerstappen proces dat nodig is om een kankercel te vormen -> eigenschappen die
de gewone cel transformeren tot kankercel.
6 hallmarks zijn opgesteld door Hanahan en Weinberg maar deze zijn uitgebreid met 4 andere.
Zelfvoorzienend in groeifactoren
Dit is het meest fundamentele kenmerk van kankercellen waardoor ze is staat zijn continu te
prolifereren.
Een normale cel heeft nood aan groeifactoren om te groeien -> ligand op receptor.
Kankercellen prolifereren onafhankelijk van groeifactoren door defecten in de signaaltransductie ->
op meerdere niveaus mogelijke dysregulatie -> continue proliferatie.
De verschillende manieren om dit vermogen te bekomen zijn:
o Zelf groeifactoren produceren -> autocriene stimulatie
o Kankercellen stimuleren normale cellen in het stroma om groeifactoren te produceren
o Expressie van receptorproteïnen zullen stijgen -> hyperresponsief
o Constitutieve activatie van componenten in de downstream signaaltransductie zoals een
mutatie in Ras.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller UABMW2000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.18. You're not tied to anything after your purchase.
