Dit document omvat de aantekeningen en schematisch overzicht van College 2 – Contracteren met de overheid. De samenvatting is onderverdeeld in 5 delen:
DEEL I – WIE MAG DE OVEREENKOMST SLUITEN?
DEEL II – WAT MAG MEN OVEREENKOMEN?
DEEL III – BEVOEGDHEDENOVEREENKOMST
DEEL IV – NAKOMING ...
College 2 – Contracteren met de overheid
28 april 2021
DEEL I – WIE MAG DE OVEREENKOMST SLUITEN?
Infrastructuur/PPS
Rijkswegen Amsterdam
Sluizencomplex IJmuiden
Blankenburgtunnel
De Groene Boog
RIVM
Voor al deze projecten is “contracteren met de overheid” van groot belang!
Onderwerpen in dit college
Vertegenwoordiging
Gemeentewet
Mandaat en volmacht
Gebrek publiekrechtelijke besluitvorming
Schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid
Buitencontractuele aansprakelijkheid
Bevoegdhedenovereenkomst
Grenzen van de doorkruisingsleer
Kwalificatie van een bevoegdhedenovereenkomst
Nakoming en schadevergoeding
Voorbeelden uit de praktijk
Casus 1: Energietransitie en burgerparticipatie
Casus 2: Windturbines in het IJsselmeer
Vertegenwoordiging
Het verrichten van privaatrechtelijke rechtshandelingen met publieke organen:
Gemeentewet: duaal systeem van bevoegdheden1
1. Publiekrechtelijk voorbereidingsbesluit: door College B& (art. 160 Gemw)
2. Privaatrechtelijke vertegenwoordiging: Burgemeester (art. 171 Gemw)
Soms nadere vereisten voor specifieke rechtshandelingen
o Bijv.: oprichten vennootschap vereist consultatie gemeenteraad
Bijv.: de burgemeester wenst een contract te tekenen voor de realisatie van een grote woonwijk. Dit is
mooi voor de burgemeester: de pers komt langs om dit moment op foto vast te leggen. Dit is echter
een uitzonderingssituatie, en in de praktijk zal de burgemeester niet alle overeenkomsten zelf
ondertekenen. Men werkt dan met mandaatbesluiten.
In de praktijk: mandaatbesluiten2 verenigen de twee stappen uit het duale systeem
Voorbereidingsbesluit (art. 160 Gemw) mandaatbesluit aan wethouder of
specifieke ambtenaren
1
Het loopt hetzelfde bij het aangaan van overeenkomsten met de Provincies en het Rijk. Let wel: dit betreft alleen
overeenkomsten. Voor het oprichten van bv’s en andere rechtshandelingen gelden andere bevoegdheidsverdelingen voor de
privaatrechtelijke rechtshandelingen in de organieke wetten.
2
Ambtenaren worden gemandateerd om in de naam van de gemeente rechtshandelingen te verrichten.
1
, Vertegenwoordiging (art. 171 Gemw) volmacht aan wethouder of specifieke
ambtenaren
NB: controleer altijd het mandaat en de volmacht
Mandaatbesluit gaat niet altijd goed
Gebreken in de publiekrechtelijke besluitvorming
Praktijkvoorbeeld: het College van B&W heeft geen voorbereidingsbesluit uit hoofde
van art. 160 Gemw genomen
Praktijkvoorbeeld: de voorwaarden uit het mandaatbesluit voor het uitvoeren van een
rechtsgeldig mandaat zijn niet vervuld
Rechtsgevolg: wanneer aan één van de voorwaarden niet is voldaan, is de gemeente
niet gebonden aan de overeenkomst
Praktijkvoorbeeld – infrastructuur
Het gaat bijvoorbeeld om wegverbredingsprojecten in Amsterdam of de realisatie van tunnelbouw
onder het havengebied: Blankenburgverbinding in Rotterdam. Bij dergelijke projecten zijn veel
stakeholders betrokken. De stakeholders worden verenigd in één bv, deze tekent het contract met
Rijkswaterstaat (bevoegde organisatie om namens de Staat overeenkomsten te sluiten op het gebied
van infrastructuur). Gelet op de schaal van de projecten wil de bank zekerheid dat zij haar geld terug
ziet en alles goed verloopt. De rol van de advocaat ziet hierbij op advisering middels een legal opinie.
Problematisch in de praktijk: de controle van de mandaatbesluiten
RVB, Rijkswaterstaat, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Bijv.: ondertekening DBFM Overeenkomsten
Legal opinies:
o Belangrijk document voor hoofdzakelijk grote advocatenkantoren. Middels
dit document verklaart het kantoor aan de bank, financierder, of
projectontwikkelaar dat de Staat de overeenkomst rechtsgeldig is aangegaan.
Zonder deze opinie gaat het project niet door, want de bank financiert geen
projecten wanneer niet zeker is dat zij haar geld terugkrijgt.
Voorbeeld Rijkswaterstaat – Legal Opinie
Conform de wet is de Minister bevoegd middels mandaatbesluit om de Nederlandse
Staat te vertegenwoordigen (Comptabiliteitswet 2016)
Hiertoe zijn er enkele voorwaarden. D-G Rijkswaterstaat ontvangt deze bevoegdheid
in een mandaatbesluit. Om de overeenkomst rechtsgeldig te sluiten, moet hij bij
uitvoering van het mandaat voldoen aan reeds opgestelde voorwaarden:
o De door de bewindspersoon en de secretaris generaal gegeven algemene en
bijzondere instructies;
o De gestelde kaders ten aanzien van inkoop en aanbesteding;
o De van toepassing zijnde begrotingswet en de daarbij gegeven financiële
ruimte;
o De toegekende budgetten op basis van het geldende jaarplan;
o De aanwijzingen van de hoofddirecteur financiën, management en control;
o Overige wet- en regelgeving;
Er zijn zoveel voorwaarden en open normen in de mandaatbesluiten, dat het voor de
advocaat lastig te controleren en dit maakt het opstellen van een opinie lastig
Waarom is een rechtsgeldige ondertekening van belang?
Voorbeeld 1: Havenbedrijf Rotterdam (ECLI:NL:GHAMS:2009:BJ0850)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robinUM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.12. You're not tied to anything after your purchase.
