Natuurkunde Hoofdstuk 9 Golven - 5 havo samenvatting
170 views 2 purchases
Course
Natuurkunde
Level
HAVO
Book
Overal natuurkunde 5h
Hou jij niet van hele teksten lezen? Leer jij beter door korte samenvattingen, steekwoorden en opsommingen? Dan is deze samenvatting echt wat voor jou! Dit is een heldere samenvatting waar de belangrijkste punten van Hoofdstuk 9 Golven worden beschreven.
Ook worden de formules er helder in uitgel...
Par 9.1
> lopende golven:
-> ‘deeltjes’ geven de trilling als het ware aan elkaar over. Dat is een golf
-> er wordt trillingsenergie doorgegeven aan de volgende deeltjes
-> het transporteert alleen energie, geen deeltjes
-> Bij een lopende golf voeren punten na elkaar een trilling uit.
-> ieder deeltje trilt om een evenwichtsstand
-> de verplaatsing van de trilling kost tijd
-> als je een harmonische trilling maakt aan het begin, ontstaat sinusvormige lopende golven
-> de lengte van een sinus noem je golflengte -> λ (labda)
-> amplitude A van de lopende golf is hetzelfde als die van de trilling
-> de golflengte is de afstand waarover een patroon zich herhaalt ->bij harmonisch 1 volledige sinus
-> beperkt aantal golven: ‘golftrein’, ookwel puls genoemd
-> een puls is typisch ongv een halve golflengte groot, maar kan ook enkele golflengten lang zijn
> Golfsnelheid:
-> Als de trillingstijd halveert, halveert de golflengte
-> recht evenredig, mits ene golf even snel voortplant als andere: λ ~ T
-> Als snaar of koord strakker gespannen is, lopen de golven er sneller doorheen
-> de voortplantingssnelheid of golfsnelheid v is dan groter
-> Als de voortplantingssnelheid verdubbeld, verdubbeld de golflengte
-> recht evenredig, mits Trillingstijd constant blijf: v ~ λ
-> λ = v · T // λ = v // v = f · λ (-> λ = m ; v = m/s ; T = s ; f = Hz = s-1)
f
|--> afgelijd uit: s = v · t
-> T 2x groter => λ 2x groter
-> golfsnelheid 2x groter, komt de kop vd golf, het golffront, in dezelfde tijd verder => λ 2x groter
> Transversale en longitudinale golven:
-> transversale golf: patroon van bergen en dalen
-> de trillingstijd (T) vd windingen vd veer staat daarbij
loodrecht op de voortplantingsrichting vd golf
-> longitudinale golf: patroon van zogeheten verdichtingen
Golfrichting ->
(ringen dichter op elkaar) en verdunningen (ringen verder van Trillingsrichting ^/ </>
elkaar dan normaal)
-> de ringen vd veer trillen in de lengterichting, in dezelfde
richting als waarin golf voortplant
> Golven in dimensies:
-> snaren:
-> eendimensionale transversale golf: plant zich in 1 richting voort
-> voortplantingssnelheid hangt af van:
Het materiaal waarvan snaar is gemaakt
De dikte vd snaar
De spankracht vd snaar
-> Watergolven:
-> tweedimensionale transversale golf: je ziet groter wordende cirkelgolven
-> voortplantingssnelheid hangt o.a. af van:
Diepte van t water
, -> Geluidsgolven:
-> driedimensionale longitudinale golf: verspreiden zich over steeds groter wordende bollen
-> voortplantingssnelheid in lucht hangt af van:
De samenstelling
De temperatuur
De dichtheid vd lucht
-> voortplantingssnelheid van geluid / geluidssnelheid bij 20 °C in lucht is gelijk aan 343 m/s
-> Binas 15A
!! -> alle bovengenoemde golven planten zich voort door een medium, een tussenstof
-> je noemt ze mechanische golven
-> de voortplantingssnelheid hangt niet af van frequentie of amplitude, maar van de
eigenschappen van t medium waardoor de golf zich voortplant
-> Elektromagnetische golven:
-> ^ zoals licht en radiogolven hebben geen medium nodig en kunnen zich ook vacuüm
voortplanten
-> ze zijn driedimensionale transversale golven
-> voortplantingssnelheid (lichtsnelheid) c in vacuüm is gelijk aan 2,99792 · 108 m/s(binas 7A)
-> neemt af als golf in een medium komt
Par 9.2
> Het (u,t)-diagram en het (u,x)-diagram:
-> in een (u,x)-diagram kun je de golflengte en de amplitude van een
(oneindig) groot aantal punten aflezen
-> het zegt alleen iets over 1 enkel tijdstip van verschillende punten
en is dus een momentopname, een ‘foto’
-> de plaats x (hier de golflengte) staat uit tegen de uitwijking u
-> van een trilling van een fles in water kun je een (u,t)-diagram
maken
-> je kunt de trillingstijd en de amplitude aflezen van 1 enkel punt op
verschillende tijdstippen, een ‘film’ vd punt
-> t zegt alleen iets over dat punt vd golf
> informatie uit (u,x)- en (u,t)-diagrammen:
-> zowel uit (u,x)- als (u,t)- diagrammen kun je golflengten, trillingstijden
en amplitudes bepalen
Par 9.3
> Elektromagnetische velden:
-> een elektromagnetische golf is een golf waarin een elektrisch ‘veld’ en een magnetisch ‘veld’
Trillen (natuurkundige velden kun je niet zien)
-> magnetisch ‘veld’ is de ruimte om een magneet, waarin de magneet zijn kracht uitoefent
-> in de ruimte om een elektrisch geladen vw bevindt zich een elektrisch veld
-> andere geladen deeltjes ondervinden er een elektrische kracht
-> rondom een planeet of ster ondervinden massa’s gravitatiekracht: een gravitatieveld
-> een elektromagnetische golf wek je op en zend je uit door bv een lading of magneet duizend x
per sec op en neer te bewegen
-> de uitgezonden golf oefent vervolgens elektrische krachten uit
op ladingen
-> passeert t een ontvanger, antenne, dan gaan de geleidings-
elektronen in de antenne duizend x per sec op en neer
-> zo ontstaat een (kleine) wisselspanning die je kunt versterke
-> je hebt een signaal van een zender naar ontvanger verzonde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller indyh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.45. You're not tied to anything after your purchase.