Summary
Samenvatting Uitwerking examenprogramma Management en Organisatie
- Course
- Institution
Uitwerking van het examenprogramma Management en Organisatie
[Show more]
Seller
Follow
mccash
Reviews received
Content preview
De organisatieOrganisatie
Een organisatie is een samenwerkingsverband tussen mensen die met
bepaalde middelen proberen een bepaald doel te bereiken.
Kenmerken van organisaties
Mensen:
• Beroepsopleiding: een groot deel van het werk in arbeidsorganisaties
wordt uitgevoerd door mensen die daar een opleiding voor gevolgd
hebben.
• Betaald werk: in arbeidsorganisaties krijgen mensen betaald voor het
leveren van hun prestaties.
• Formele regels: arbeidsorganisaties hebben regels die zoveel
mogelijk schriftelijk vastgelegd zijn en door de leiding bindend zijn
verklaard. We noemen het daarom formele regels.
Samenwerking:
• Functionele werkverdeling: er is sprake van verdeling van het werk
in functies en taken.
• Gezagslagen: een aantal mensen heeft tot taak het werk van anderen
te coördineren. Daarvoor hebben zij bevoegdheden nodig om
anderen opdrachten te geven.
Doelen:
• Specifieke doelen: arbeidsorganisaties kennen concrete doelen zoals
winst maken of het marktaandeel vergroten.
Arbeidsorganisaties
• Organisatie
Samenwerkingsverband, waarin mensen met bepaalde middelen een
bepaald doel proberen te bereiken.
, • Bedrijf
Organisatie die goederen of diensten voortbrengt. We vinden bedrijven
zowel in de profitsector als in de non-profitsector.
• Onderneming
Een onderneming is een grote, zelfstandige arbeidsorganisatie die,
om te kunne overleven, winst moet realiseren.
• Instelling
Een instelling is een benaming voor een arbeidsorganisatie die we
veel tegenkomen in de non-profitsector zoals onderwijsinstellingen
en ziekenhuizen.
Profit- en non-profitorganisatie
• Profitorganisatie
Heeft als doel winst te maken. Deze winst is enerzijds de beloning
voor de eigenaar of eigenaren van de organisatie en anderzijds is
winst nodig voor investeringen en het opvangen van financiële
tegenvallers
• Non-profitorganisatie
Levert diensten in het algemeen maatschappelijk belang zoals
ziekenhuizen, musea en politie. Ze ontvangen subsidies van de
overheid. Bij privatisering stoot de overheid organisaties af en zijn ze
zelf verantwoordelijk voor kosten en opbrengsten.
Aard en wijze van productie
• Primaire sector
Brengt natuurproducten voort. Onder de primaire sector vallen
landbouw, veeteelt, visserij en mijnbouw.
• Secundaire sector
In deze sector vinden we industriële bedrijven. Die vormen
grondstoffen technisch om tot producten. Voorbeelden zijn
metaalindustrie en levensmiddelenindustrie.
• Tertiaire sector
In deze sector vinden we persoonlijke en zakelijke dienstverleners
ofwel commerciële diensten. Voorbeelden zijn detailhandel,
transportbedrijven en advocatenkantoren.
, • Quartaire sector
In deze sector vinden we de dienstverlening door overheid op non-
profitbasis. Voorbeelden zijn onderwijs, ministeries en politie.
Samenwerkingsvormen tussen organisaties
• Samenwerkingsovereenkomst
Hierbij spreken twee of meer rechtspersonen af om op een bepaald
gebied samen te werken zoals kartelovereenkomsten.
• Joint venture
Een samenwerkingsvorm waarbij twee of meer rechtspersonen op
bepaalde gebieden samenwerken en daartoe een nieuwe organisatie
in het leven roepen. Ieder brengt daarbij kennis en middelen in.
• Holding of concern
Bij een concern zijn bevoegdheden en zeggenschap gecentraliseerd in
een overkoepelende organisatie: de holding.
• Business units
Deze ontstaan door opdeling van een grote organisatie in kleinere
eenheden. Een producent van elektronische apparatuur kan business
units bijvoorbeeld indelen naar productsoort.
• Fusie
Dit is de ultieme vorm van samenwerken. Twee of meer
rechtspersonen gaan geheel op in een nieuwe organisatie.
• Strategische alliantie
Dit is een overeenkomst tussen 2 of meer partners, waarbij
kernmiddelen, kennis en capaciteiten met elkaar worden gedeeld met
als doel het verbeteren van de concurrentiepositie van alle partners.
• Co-makership
Hierbij sluiten twee bedrijven een overeenkomst, waarbij het ene
bedrijf voor het andere bedrijf een deel van het productieproces
overneemt, omdat hij daarin gespecialiseerd is.
, Organisatietheorieën
1. Wetenschappelijke bedrijfsvoering
Begin van de vorige eeuw hield de Amerikaan Frederick W. Taylor zich
bezig met oplossingen voor technische productieproblemen. Door
nauwkeurige arbeidsstudies wilde hij prestatieverbetering bereiken, die
zowel voor de baas als de arbeider acceptabel waren. Hij zag loon als de
belangrijkste motiverende factor en streefde ernaar objectieve
productienormen vast te stellen, aan de hand waarvan men prestaties kon
beoordelen. Hij ontwierp de functionele organisatie. Taylor wordt
beschouwd als de grondlegger van de scientific management.
2. Algemenen managementtheorie
Henri Fayol vroeg zich af hoe je een organisatie van boven af het beste kon
leiden. Zijn bekendste richtlijnen zijn de vijf essentiële elementen van
leidinggeven:
• Vooruitzien en plannen
• Organiseren
• Eenheid van bevel
• Coördineren
• Controleren
Klassieke school
Taylor en Fayol zijn de grondleggers van de zogenaamde Klassieke School.
Deze heeft de volgende kenmerken:
- Een bedrijf wordt gezien als een machine, waarvan alle radartjes in
elkaar moeten passen.
- Het doel van de organisatie staat voorop; de belangen van de
werknemers zijn daarvan afgeleid.
- Presteren medewerkers meer dan krijgen ze beter betaald.
3. Human relations-beweging
Elton Mayo hield zich bezig met onderzoek naar factoren dei prestaties van
werknemers beïnvloeden. Zijn Hawthorne-onderzoek toonde aan dat er
geen vanzelfsprekend verband bestond tussen technische beïnvloeding van
arbeidsomstandigheden en prestaties. Hij nam twee groepen werknemers.
Bij de ene groep veranderde hij de arbeidsomstandigheden, bij de andere
niet. De laatste groep wist wel dat ze betrokken waren bij
arbeidsonderzoek. Ondanks dat de arbeidsomstandigheden van maar één
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mccash. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now