Hoorcollege 1 – De verbintenis en de overeenkomst.
Online platforms en contracten:
- Uber: Met wie heb je een contract gesloten? Met het platform of met de taxichauffeur zelf?
Verdienstelijking:
Meer dienstverlening in plaats van koop en eigendom. Hierdoor moeten we nadenken over de juridische kaders die wij
hebben.
De verbintenis en de overeenkomst:
Wat is een verbintenis?
- Een vermogensrechtelijke rechtsbetrekking ( er vindt verschuiving plaats in het vermogen)
- tussen twee of meer personen
- op grond waarvan de één een recht heeft op een prestatie ( schuldeiser)
- waartoe de ander verplicht is die te verrichten ( schuldenaar)
Open systeem van verbintenissen, art. 6:1 BW en HR Quint/Te Poel (30 januari 1959, NJ 1959, 548);
‘’Indien de wet geen regeling voor het geval kent moet er een oplossing worden gezocht die past in het stelsel
van de wet en die aansluit bij wel in de wet geregelde gevallen.’’
o Een verbintenis die uit de wet voortvloeit?
In art. 6:1 BW is het BW een gesloten systeem. Hierin staat dat verbintenissen slechts kunnen ontstaan als dit uit de wet
voortvloeit. Wat zou beteken dat er alleen verbintenis ontstaat indien dit uit de wet voortvloeit.
Verbintenissen hoeven niet perse een rechtsgrond hebben maar ook kunnen passen in het stelsel van de wet.
De overeenkomst art. 6:213 BW:
Een overeenkomst is een rechtsfeit. Onze wet heeft rechtsgevolgen gekoppeld aan de overeenkomst. Zo een rechtsfeit kan
bestaan uit een feitelijke handeling en uit een rechtshandeling. Feitelijke handelingen zijn onrechtmatige daden en
rechtmatige daden. Uit een onrechtmatige daad kan een rechtsgevolg ontstaan, bijvoorbeeld een schadevergoeding. Dit is
een niet beoogd rechtsgevolg, partijen hebben dit niet van tevoren afgesproken. Het verschil met de rechtshandeling en de
overeenkomst is dat je te maken krijgt met beoogde rechtsgevolgen.
Wanneer komt een rechtshandeling tot stand? Art. 3:33 BW
Wanneer komt een rechtshandeling tot stand? Art. 3:33 Indien er sprake is van een wil en een verklaring
BW?
Wat is een eenzijdige overeenkomst? Er gaat maar één partij een verplichting aan, denk aan een
schenking.
Wat is een meerzijdige overeenkomst? Overeenkomst waar meer dan twee personen bij
betrokken zijn. Hiervoor heb je art. 3:33 en 6:217 BW
nodig.
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
,Hoorcollege Contractenrecht
Panthére de Cartier necklace:
Mevrouw heeft een witgouden ketting met 176 diamanten, onyxen en smaragden gekocht bij de Bijenkorf. Online stond de
ketting te koop voor € 402,-. Op 1 april 2018 heeft zij deze ketting online gekocht voor € 402 gekocht. Ze heeft op 1 april ook
de ontvangstbevestiging gekregen. In een van de twee mailtjes stond dat ze de ketting op moest halen omdat het een
luxegoed was. Op 2 april haalt ze de ketting op en de medewerkster laat de ketting zien en doet het in een zak. Op 4 april
komt de Bijenkorf erachter dat het bedrag op de site fout is. De waarde van de ketting is namelijk € 40.200. De Bijenkorf
belt mevrouw meteen op en geven aan dat ze een fout hebben gemaakt en vroegen of ze het resterende bedrag alsnog
over wou maken. Mevrouw stuurt ‘s avonds een mailtje dat ze het resterende bedrag niet kan betalen en dat ze de ketting
niet kan teruggeven omdat het een huwelijkscadeau betreft. De Bijenkorf start een procedure en gaat naar de
kantonrechter.
Uitspraak Rechtbank Rotterdam 23/11/18, 2018: 959
De kantonrechter knoopt aan bij de Otto- en Leen Bakker – uitspraken.
We spreken van een rechtshandeling als er sprake is van een wil en een verklaring art 3:33 BW. Er is door de
Bijenkorf voldoende onderbouwd dat zij de ketting niet voor 1% van de werkelijke waarde, wilde verkopen. Het is
dus niet de wil van de Bijenkorf geweest. De gedragingen van de Bijenkorf na de online koop maken dat niet
anders. Immers, het gaat bij art. 3:33 BW om het moment van de rechtshandeling.
Mevrouw geeft aan dat er sprake is van art. 3:35 BW gerechtvaardigd vertrouwen. Voor het art. 3:35 BW verweer
moet wel naar alle feiten en omstandigheden worden gekeken, zoals de aard van de rechtshandeling, de
hoedanigheid van partijen en hun onderlinge verhouding.
Koopster heeft onvoldoende gehoor gegeven aan de op haar rustende onderzoeksplicht van art. 3:11 BW.
De rechter bepaalde dat mevrouw de ketting terug moest geven of het resterende geld betalen.
De rechter over eigen onderzoeksplicht:
Bij de advertentie stond vermeld dat het ging om een witgouden ketting met allemaal diamanten. Van mevrouw
had gelet op de prijs van de ketting verwacht mogen worden dat zij bij haar onderzoek ook de specificatie
behorende bij de ketting zou bekijken. In de specificatie staat namelijk dat de ketting niet alleen van 18 karaat
witgoud is, maar ook dat de ketting is belegd met briljant geslepen diamanten, smaragd en onyxen.
Als mevrouw voldoende onderzoek had gedaan, dan had ze bij het zien van deze specificatie aan de prijs moeten
twijfelen. Een gemiddeld geïnformeerd consument had namelijk geweten dat een sieraad van 18 karaat witgoud
een aanzienlijke hogere waarde vertegenwoordigt dan het bedrag waarvoor de ketting te koop wordt
aangeboden.
Leen-bakker-arrest:
Op de website stonden hoogslapers voor € 24 euro ipv € 240. Verschillende consumenten bestelden deze (mede dankzij
social media) hoogslapers. De rechtbank heeft geoordeeld dat het duidelijk is dat er een vergissing in het spel was aan de
zijde van Leen Bakker en klanten hadden dat, gelet op de omstandigheden, kunnen weten. Daarmee is er feitelijk geen
koopovereenkomst tot stand gekomen.
Otto-arrest:
Otto biedt online een tv aan voor € 99,-. Hierdoor hebben consumenten de tv besteld. De consumenten stellen dat er sprake
is van een geldige overeenkomst en vordert nakoming. De kortgedingrechter en het hof oordelen beide dat er geen sprake is
van een geldig aanbod. Door de aanvaarding van dit aanbod komt geen overeenkomst tot stand op grond van 3:33 BW. De
rechter heeft daarbij geoordeeld dat de prijsstelling in het aanbod van Otto niet als een werkelijk geoogde prijs kon worden
gezien.
Ingeval van twijfel over de juistheid van de prijs dient de klant nader onderzoek te verrichten art. 3:11 BW. Over
het algemeen man afgegaan worden op de door de dienstverlener vermelde prijzen, alleen ingeval van twijfell is er
aanleiding voor nader onderzoek door de klant nodig.
Totstandkoming overeenkomst:
Waar vinden we de regels over totstandkoming overeenkomst terug? Art 3:33 BW en 6:217 – 6:225 BW.
De obligatoire overeenkomst roept verbintenissen in het leven:
Rechtshandeling.
Opgebouwd uit wil en verklaring ( in beginsel vormvrij, art 3:37, lid 1 BW) ( in beginsel vormvrij tenzij aangegeven)
Twee overeenstemmende wilsverklaringen doen overeenkomst ontstaan ( art. 3:33 BW)
Verbintenis schepend karakter van de overeenkomst. ( bijvoorbeeld het bedrag)
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
,Hoorcollege Contractenrecht
Aanbod en aanvaarding: art. 6:217 BW:
- Welke elementen moet een aanbod bevatten?
- Art. 6:227 BW bepaalbaarheidsvereiste
Vorm en werking van de verklaring: art. 3:37 BW:
- Wat is een rechtsgeldige aanvaarding?
- Een vormvrije wilsverklaring van de wederpartij dat zij het aanbod aanvaardt en die de persoon tot wie zij is gericht heeft
bereikt.
- HR 14 juni 2013, ECLI:NL:HR2013:BZ4104 (Centavos/Stichting Nieuwenhuis), m.nt. T.F.E. Tjong Tjin Tai -> uitleg omtrent
aanvaardingstheorieën (ontvangst-, uitings-, verzend- en vernemingstheorie)
Hofland Hennesarrest (koop huis):
Bij advertenties waarin individueel bepaalbare zaken worden aangeboden (zoals huizen), is het niet genoeg om slechts de
prijs te vermelden. Het is een uitnodiging tot onderhandeling. Het kan hier namelijk ook van belang zijn wie de zaak koopt
(art. 6.217 BW).
Centavos/ Stichting Nieuwenhuis:
De brievenbus van meneer was door een storing van de post niet meer bereikbaar. Hierdoor claimde hij dat hij de
aanvaarding nooit had ontvangen, en dat er hierdoor gaan overeenkomst tot stand was gekomen. In dit arrest is bepaald
dat wij in het Nederlands rechtstheorie de ontvangsttheorie aanhouden. De ontvangsttheorie houdt in dat als je aan de
wederpartij hebt aangegeven dat hij je kan mailen met de aanvaarding dat je er ook voor moet zorgen dat je bereikbaar
bent op dat mailadres. Als de wederpartij de aanbod aanvaart en hij mailt jou, gaat het er niet om of je het hebt gelezen
maar of je het hebt ontvangen.
Waarom maakt het uit wanneer de overeenkomst tot stand is gekomen? Faillissement.
Wilsvertrouwensleer: art: 3.33 BW wilsverklaringen:
- Wat als wil en verklaring uiteenlopen? Dan komt er geen overeenkomst tot stand.
Verschrijving, verspreking, ‘grapje’ etc. (oneigenlijke dwaling) (Er komt helemaal geen overeenkomst tot stand)
HR 17 december 1976, NJ 1977, 241 en HR 5 december 1986, NJ 1987, 382 (Bunde/Erckens)
- Gevolg? Er komt geen overeenkomst tot stand (wilsontbreken) ( Bij de ketting zou ze de ketting terug moeten geven)
Tenzij: gerechtvaardigd vertrouwen wp (art. 3:35 BW)
o Onderzoeksplicht wp (art. 3:11 BW)
o HR 11 december 1959, NJ 19969, 230 (Eelman/Hin)
Elektronische contracten:
- In beginsel niet anders, regels aanbod en aanvaarding van toepassing.
- Wel nadere vereisten aan inte2rnettransacties, zie art. 6:227a-c BW
- Koop op afstand:
‘’Nederlandse consumenten besteedden € 22,5 miljard online in 2017’’
Implementatie Europeesrechtelijke Informatieplichten aanbieder (art. 6:227b lid 1 en 6:230m BW)
Bedenktijd 14 dagen ( art. 6:230o BW)
o Herroepingsrecht zonder opgaaf van reden
o Schriftelijke of mondelinge verklaring
o Uitzonderingen: art. 6.230p BW ( medicijnen, eten, software etc. )
Voor zowel de koper als de verkoperen zijn er zorgplichten opgenomen.
Art 6:227b lid 1 : een online aanbieder moet allerlei informatie verschaffen over het product wat hij aanbiedt. Dus diverse
stappen in het bestelproces om de consument te beschermen.
Espressomachine.
Een consument had een espressomachine aangeschaft. Ze had deze een paar dagen gebruikt maar er kwam elke keer lauwe
koffie uit. De consument wilde de koffieautomaat niet. Hij stuurde deze terug maar dit werd geweigerd. Hij had hem niet
mogen gebruiken. Hoe kan je het dan testen?
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
, Hoorcollege Contractenrecht
Inhoud van de overeenkomst
Wanneer is uitleg aan de orde?
- De in een overeenkomst opgenomen tekst is onduidelijk;
- Een in de overeenkomst opgenomen bepaling is voor meerdere uitleg vatbaar (HR Bunde/Erkens);
- Partijen menen dat, hoewel de tekst duidelijk is, zij iets anders bedoeld hebben;
- De overeenkomst kan meerdere rechtsgevolgen meebrengen. ( Je mag niet in een huurovereenkomst opnemen dat het
goed is als er drugs wordt verhandeld in de huurwoning)
Als we met een rechtsgeldige overeenkomst te maken hebben dan moeten we gaan bekijken wat partijen precies met elkaar
hebben afgesproken. Wat je eigenlijk gaat doen is dat je gaat kijken wat is de letterlijke tekst van de overeenkomst en komt
dit overeen met wat partijen hebben bedoeld toen zij die overeenkomst met elkaar sloten. Wanneer is die uitleg aan de
orde? Achteraf komen ze er bijvoorbeeld achter dat de tekst niet helemaal duidelijk is, of dat ze iets hebben opgenomen
Auto:
Een verkoperen verkocht zijn auto inclusief alle toebehoren. De koper ging er van uit dat deze toebehoren ook een luxe
audiosysteem was. De verkoper zei dat dat niet zijn bedoeling was, de verkoper bedoelde de banden en alles wat er op hoort
te zitten.
Welke handvatten biedt het recht?
- Het BW heeft geen specifieke regeling voor uitleg, in de wet zijn wel incidentele bepalingen opgenomen.
Art. 6:231 jo 6:238 lid 2, tweede zin, BW (contra proferentem regel)
Art. 6:248 BW, redelijkheid en billijkheid: ‘’ Een overeenkomst heeft niet alleen de door partijen overeengekomen
rechtsgevolgen, maar ook die welke, naar de aard van de overeenkomst, uit de wet, de gewoonte of de eisen van
redelijkheid en billijkheid voortvloeien.’’ ( aanvullende en beperkende regel)
Art. 3:35 BW: gerechtvaardigd vertrouwen
- Gezichtspunten uit de jurisprudentie bepalen de inhoud van de overeenkomst.
Wat is de contra proferentemregel? Die gaat over de algemene voorwaarden en dat artikel zegt dat als je een beding hebt
over een set algemene voorwaarden, en er is oneindigheid over de uitleg van het beding. Zo een beding wordt dan in het
voordeel uitgelecht van de wederpartij van de gebruiker van de voorwaarde. De gebruiker van de algemene voorwaarde is
degene die ze van toepassing verklaart op een overeenkomst. Bijvoorbeeld een verkoper. Het wordt dus in het voordeel
van de consument uitgelegd.
Wilsvertrouwensleer en uitleg:
- Wilsvertrouwensleer en totstandkoming ( Als twee wilsverklaringen hebben, is er sprake van een wilsovereenstemming)
Art. 3:33 en 3:35 BW ( Gerechtvaardigd vertrouwen zorgt ervoor dat er bij de totstandkoming een stelsel van
wilsvertrouwen ontstaat)
- Wilsvertrouwensleer en de inhoud van de overeenkomst (uitleg)
HR Bunde/Erckens (1977)
o Uitleg als verlengde van de wilsvertrouwensleer
o Gerechtvaardigd vertrouwen centraal ( art. 3:11 en 3:35 BW)
HR Haviltex (1981)
Valk, NJB 2018: ‘’Tussen de wilsvertrouwensleer en uitleg bestaat geen enkele tegenstelling.’’
Tussen de wilsvertrouwensleer bij de totstandkoming van de overeenkomst en tussen de uitleg van de
overeenkomst bestaat geen tegenstelling, dit loopt logisch in elkaar over. Bij de uitleg van de overeenkomst gaan
we ook naar de wilsvertrouwensleer kijken, we gaan kijken wat partijen hebben afgesproken, wat kunnen we
afleiden uit de willen en de verklaringen van de partijen en stemt dat overeen tot een bepaald stelsel van
afspraken wat zij in de overeenkomst hebben vastgelegd.
Pre-master Fiscaal Recht
Periode 1.1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller moniekvandeven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.17. You're not tied to anything after your purchase.