Tijdvak 5: Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
5 kenmerkende aspecten
5.1
-het begin van de Europese overzeese expansie
- de Europese overzeese expansie
In de 15e eeuw maakten de Turks-Osmaanse veroveringen een einde aan de Europese handel in het
oostelijk Middellandse Zeegebied. Op zoek naar goud en om specerijen uit Oost-Azië te halen verkenden
Portugezen en Spanjaarden als eersten de kusten van Afrika, Azië en Amerika. Spanjaarden en
Portugezen veroverden grote delen van Amerika waar ze kolonies stichtten. De indiaanse bevolking
kwam grotendeels om. Aan het einde van de 16e eeuw reisden ook Nederlanders, Engelsen en Fransen
naar Oost-Azië. Langs de Afrikaanse en Aziatische kusten stichtten Europeanen versterkte
handelsposten. Tussen de vier werelddelen kwam een uitwisseling van personen, goederen en culturen
op gang.
5.2
-het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling
- de renaissance
Door de welvaart veranderde het mens- en wereldbeeld van burgers in Italië vanaf omstreeks 1350.
Geïnspireerd door de oudheid ontstond een nieuw levensgevoel met meer oog voor de plezierige
kanten van het leven, meer belangstelling voor de wereld en een kritische instelling in het
natuurwetenschappelijk denken. Vanaf omstreeks 1500 werden de ideeën van de renaissance over
Europa verspreid.
5.3
-de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
-hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
De herboren interesse voor de Grieks-Romeinse cultuur uitte zich in een meer wereldlijke en realistische
schilder- en beeldhouwkunst, de toepassing van de klassieke vormentaal in de bouwkunst en de
bestudering van klassieke teksten dor humanisten.
5.4
-de protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
- Reformatie
In de tijd van steden en staten had de rooms-katholieke kerk haar macht vergroot met nieuwe
denkbeelden en gebruiken. Omstreeks 1500 groeide de kritiek hierop. Hervormers bepleitten een
terugkeer naar het zuivere geloof, gebaseerd op de Bijbel. Door het kritisch optreden van Luther in 1517
en zijn uitzetting uit de kerk door de paus begon de Reformatie. Er ontstond een splitsing tussen
katholieken die bij de roomse kerk bleven en protestanten die eigen kerken stichtten. De hervormer
Calvijn kreeg veel aanhang in Nederland.
, 5.5
-het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
-Nederlandse opstand
De Spaanse koning Filips II was landsheer van de Nederlanden. In 1568 kwamen Nederlanders onder
leiding van Willem van Oranje in opstand tegen Filips vanwege zijn centralisatiepolitiek en zijn felle
vervolging van protestanten. Gedurende de Opstand (Tachtigjarige Oorlog) breidden de opstandelingen
hun gebied uit vanuit het westen van Holland en Zeeland
tot vrijwel het huidige grondgebied van Nederland. In 1581 zetten de Staten-Generaal van de zeven
opstandige gewesten Filips af als landsheer. In 1588 vormden ze de Republiek der Verenigde
Nederlanden. In 1648 sloten de Republiek en Spanje de Vrede van Münster.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller krishuberts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.