Gedurende de minor heb ik alle colleges uitgewerkt en daarnaast nog van iedere les een samenvatting geschreven. Dit heb ik gebundeld in dit document. Ik heb mijn kennistoets afgerond met een 7.8. Doe er vooral je voordeel mee, want het is veel stof!! :)
Palliatieve sedatie en Euthanasie (7v).......................................................................................................... 80
Dood, verlies en rouw (5v)........................................................................................................................... 83
1
,Preventie (4v)
Net als bij andere ziektebeelden zijn er beïnvloedbare factoren waardoor het risico op ziekte groter
wordt.
Uit onderzoek blijkt dat 40% van nieuwe kankerdiagnosen, vanaf 2010 in Nederland, is toe te
schrijven aan leefstijlfactoren. Hierbij is roken de koploper als oorzaak van kanker.
Kanker: een samenspel van factoren
- Gevoeligheid: van cellen, leefstijl en pech
Hoofdstuk 3.5 boek Oncologie
Tot de jaren 50 was er weinig belangstelling naar de invloed van leefgewoonten op kankerrisico. In
1950 verschenen twee internationale publicaties die het verband tussen roken (en het aantal
sigaretten) en longkanker verklaarde.
Populatie attributieve fractie (PAF): beschrijft het aandeel van
een bepaalde risicofactor in het voorkomen van een bepaalde
aandoening binnen een bepaalde populatie.
PAF wordt steeds per risicofactor berekend en geeft
het effect op het kankerrisico weer als men de
risicofactor onafhankelijk van andere risicofactoren
wegneemt
In 2014 is een update van World Cancer Report verschenen,
met de meest recente bewijslast voor de relatie tussen
modificeerbare risicofactoren en kanker.
Tabaksgebruik
In tabaksrook bevinden zich meer dan 7.000 chemische verbindingen, waarvan vele carcinogeen zijn.
Het roken van tabaksrook is gerelateerd aan verschillende kankertypen:
Longkanker
Stembandkanker
Mondkanker
Slokdarmkanker
Blaaskanker sterk verhoogd risico
Alvleesklierkanker
Tabak die oraal wordt ingenomen, i.p.v. gerookt, verhoogd het risico op: mond- en
alvleesklierkanker.
Risico kanker neemt toe naarmate iemand langer en meer heeft gerookt.
Alcoholinname
Men neemt aan dat ethanol de carcinogene component is van alcohol. Alcoholinname verhoogd
hierbij het risico op:
Mondkanker
Keelholtekanker
Stembandkanker
Slokdarmkanker
Leverkanker
Dikke darm kanker
Borstkanker
Sprake van dosis-responsierelatie: elk glas alcohol verhoogd het risico op kanker.
Infecties
2
, Virale, bacteriële en macroparasieteninfecties zijn geassocieerd met een sterk verhoogd kankerrisico
(10 of hoger)
Chronische infectie met helicobacter pylori: maagkanker en non-hodgkinlymfomen van de
maag
Humaan papillomavirus: baarmoederhalskanker, anogenitale- en orofaryngeale kanker
Besmetting HIV + immunosuppressie: kaposisarcomen, non-hodgkinlymfomen en
baarmoederhalskanker
Chronische infectie hepatitis B of C: leverkanker
Preventie: vaccinaties!
Reproductieve en hormonale factoren
Reproductieve en menstruele factoren zijn gerelateerd aan het risico op:
Borstkanker: vrouwen die geen kinderen hebben gebaard 2x zo hoog risico en vrouwen die
vroeg de eerste menarche hadden, laat de menopauze hoger risico op borstkanker. Vrouwen
die jong kinderen krijgen, lang borstvoeding geven hebben een lager risico op borstkanker.
Daarentegen verhoogd de pil het risico op borst- en baarmoederhalskanker echter verlaagd
het risico op endometrium/ovariakanker
Endometriumkanker
Ovariumkanker
Hierbij gaat het met name om hormoongevoelige tumoren.
Voeding (veel nog niet bekend)
Er wordt uitgegaan dat voeding vaak via gewichtstoename een rol speelt bij het ontstaan van kanker.
Hoge consumptie rood of bewerkt vlees hoger risico op kanker
Groente- en fruitconsumptie lager risico op kanker
Overgewicht en obesitas
Er wordt uitgegaan dat door overgewicht veroorzaakte verhoging van kanker gerelateerde
hormoonspiegels een rol speelt.
Overgewicht/obesitas zijn een belangrijke risicofactor voor kanker. Teveel buikvet verhoogd het
risico op:
Slokdarmkanker
Darmkanker
Alvleesklierkanker
Endometriumkanker
Leverkanker
Borstkanker (post menopauzaal)
Mogelijk heeft overgewicht/obesitas ook nog invloed op: kanker galblaas, eierstok, schildklier, non-
hodgkinlymfomen, maligne melanomen, multipele myelomen en leukemie.
Fysieke activiteit
Er wordt aangenomen dat het voorkomen van gewichtstoename een beschermend effect heeft op
alle kankertypen die samenhangen met overgewicht en obesitas.
Fysieke activiteit heeft onafhankelijk van overgewicht een beschermend effect op borst- en
darmkanker
Minimaal 1h per dag actief zijn.
Beroepsmatige blootstellingen
Het LARC heeft een lijst opgesteld met 32 beroepsmatige stoffen (asbest, zware metalen) en 11
beroepsmatige omstandigheden (onbeschermd werken) die kankerverwekkend zijn.
Preventie steeds succesvoller: scholing, invoer beschermende kleding en controle
arbeidsomstandigheden.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurbril. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.99. You're not tied to anything after your purchase.
