Summary
Samenvatting Grieken en Romeinen
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Grieken en Romeinen, VWO4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
Seller
Follow
casdekker
Reviews received
Content preview
Geschiedenis Samenvatting: Tijd van Grieken en Romeinen§1: De Griekse wereld
Het oudste Griekenland
Net als in Mesopotamië waren er ook al culturen in Griekenland, bijvoorbeeld de
Minoïsche cultuur op Kreta en de Myceense cultuur op het vasteland. Door de
volksverhuizingen in het Middellandse Zeegebied gingen de Grieken op het platteland
wonen, maar de Grieken gingen wel meer een eenheid vormen, met dezelfde goden,
gewoontes en taal. Ook hadden ze de gezamenlijke religieuze spelen, zoals de Olympische
spelen, waarvoor oorlogen werden stopgezet.
Polis en kolonisatie
Rond 850 v. Chr. ontstonden er weer steden in Griekenland. Deze poleis verschilden van de
Myceense steden, in plaats van koningen vervulden de edelen de belangrijke functies.
Griekenland bood te weinig ruimte voor de groeiende bevolking. Griekse kolonisten
trokken eropuit en stichtten nieuwe stadstaten die contact hielden met hun moederstad.
De koloniën werden snel rijker dan de moedersteden en grote graanoogsten zorgden
ervoor dat er niet verder gekoloniseerd hoefde te worden. Grote rijken als Perzië
belemmerde dit ook.
Twee oorlogen tegen de Perzen
De poleis in Ionië werden sinds 547 v. Chr. veroverd door de Perzen. In 499 v. Chr. kwamen
deze poleis met steun van het moederland in opstand, deze mislukte en de Perzische
koning wilde de Grieken hiervoor straffen.
Door de goede samenwerking van de Grieken wisten ze de Perzen zowel als in 490 als in
480-497 v. Chr. te verslaan. De Grieken waren de eerste die de Perzen konden verslaan en
dit versterkte hun zelfbewustzijn. De overwinning was eigenlijk een overwinning van de
vrije Griekse polis-burgers op de Perzische ‘slaven’.
Athene: centrum van cultuur
Nadat de Perzen Athene in 480 v. Chr. vernietigd hadden, bouwden de Grieken alles nog
imposanter op. Om de vrijheid van Athene te symboliseren plaatsten de Atheners twee
nieuwe tirannendoders midden op de agora, aangezien de Perzen de vorige beelden
hadden gestolen.
In 447 v. Chr. startte Perikles een uitgebreid bouwproject op de Akropolis. Dit gaf de
welvaart en macht van Athene aan, het stimuleerde de Atheense economie en het lokte
kunstenaren, filosofen en specialisten op allerlei terreinen naar Athene. Zo werd Athene in
de 5e eeuw v. Chr. het culturele centrum van de Griekse wereld.
De bouw- en beeldende kunst uit Athene bleef een voorbeeld voor latere architecten en
kunstenaars, ook toen de Atheense politieke macht allang weg was. Daarom was deze
kunst klassiek, van blijvende waarde. Deze periode heet hierom de Klassieke Oudheid.
, Denken over de natuur
Athene was ook het centrum van de filosofie en de wetenschap. Eerst werden
onverklaarbare verschijnselen afgeschoven op de goden, waardoor mythen ontstonden. In
Ionië gingen mensen in de 6e eeuw natuurlijke oplossingen zoeken.
De Ionische natuurfilosofen gingen op zoek naar een oerstof waaruit alles bestond. Volgens
Thales van Milete was dit water, wat erg logisch was omdat water in verschillende vormen
voorkomt.
Pythagoras dacht dat de hele wereld uit te drukken was in verhoudingen tussen getallen.
Demokritos kwam in de 5e eeuw v. Chr. met het idee dat alles is opgebouwd uit het kleinst
mogelijke deeltje, dat niet verder te delen is: het atoom (atoma betekend ondeelbaar).
Denken over gezondheid
In de 5e eeuw v. Chr. ontstond ook de geneeskunde. In plaats van naar een
kruidenvrouwtje of een tempel te gaan, gingen mensen met een ziekte naar een arts. Eén
van de belangrijkste artsen van Hippokrates, het hoofd van een beroemde artsenschool op
Kos. Volgens hem hing de gezondheid af van de juiste verhouding en menging van het
bloed, het slijm, de gele gal en de zwarte gal.
Denken over de samenleving
De Grieken gingen nadenken of er basisbegrippen waren die voor iedereen hetzelfde
betekenen, zoals rechtvaardigheid, geluk, schoonheid of moed.
De sofisten waren rondtrekkende specialisten op het gebied van filosofie, politiek en
communicatie. Zij vonden dat er geen algemene waarheid was, maar dat iedereen zijn
eigen waardes heeft. Het ging er meer om hoe goed je mensen van jouw mening kon
overtuigen.
Sokrates was het hier niet mee eens en ondervroeg voortdurend mensen om erachter te
komen wat de echte betekenis was van de basisbegrippen. Volgens hem zou iemand die
wist wat rechtvaardigheid was, ook rechtvaardig handelen.
Zijn leerling Plato dacht dat iedereen geboren werd met zulke basisbegrippen, maar alleen
getrainde filosofen konden ze echt bevatten. Daarom moest een polis bestuurd worden
door een filosoof. Die begreep rechtvaardigheid en zou dus rechtvaardig regeren.
Denken over politiek: democratie
Voor Athene was het belangrijk hierover na te denken, want, in tegenstelling tot veel
andere poleis, was het een democratie. Eerst hadden de hoplieten de meeste macht, maar
in de 5e eeuw had de volksvergadering veel macht.
De politieke functies waren voor alle Atheners met burgerschap beschikbaar. Je was een
burger als je politiek actief was. Politiek betekende: het functioneren als burger in de polis.
Vrijheid en gelijkheid waren het belangrijkst in Athene. Iedereen was vrij om te kunnen
spreken en om gelijkheid te garanderen werden belangrijke posities verloot. Dit gelde niet
voor vrouwen, niet-Atheners en slaven.
De sofisten waren erg invloedrijk in Athene, omdat deze veel burgers konden overtuigen
van hun mening. Ze leerden hun talenten ook aan kinderen, maar dit koste veel geld. Zo
hadden de rijken vaak nog steeds meer invloed dan de armen en veel politici kwamen nog
uit oude adellijke families, zoals Perikles (bouwproject op de Akropolis).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller casdekker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now