Historische context verlichtingsideeën en democratische revoluties
May 2, 2021
4
2020/2021
Summary
Subjects
verlicht absolutisme
franse revolutie
empirisme
rationalisme
de verlichting
liberalisme
socialisme
nationalisme
verlichte denkers
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
6
All documents for this subject (4852)
Seller
Follow
tessa10
Content preview
Samenvatting HC Verlichtingsideeën en
democratische revoluties
Halverwege 17e eeuw ontstaat in delen van West-Europa het verlicht denken. Traditie en
(bij)geloof maken plaats voor verstand en rede.
Verlichte denkers publiceren ideeën over soevereiniteit, relatie tussen vorst en onderdanen,
staatt en burgers, vrijheid en gelijkheid. De inrichting van de samenleving moet op de rede
gebaseerd zijn.
De ontdekking en publicatie van natuurwetten stimuleren de discussie over de inlvoed van
God op het dagelijks leven. Hierbij worden ideeën geformuleerd over religieuze tolerantie en
scheiding van kerk en staat.
Er zijn twee denkvormen:
1. Empirisme = de mens bouwt kennis op door middel van waarneming en ervaring
2. Rationalisme = de rede is de enige of voornaamste bron van kennis. De werkelijkheid
bevat volgens rationalisten een logische structuur die door het verstand ‘gelezen’ kan
worden.
René Descartes (rationalist) je moet durven zelf via eigen waarnemingen tot absolute
kennis te komen. Maar hoe meer hij onderzoekt, hoe weinig hij eigenlijk helemaal zeker
weet. Moet hij waarneming of logica kiezen? Omdat hij twijfelt, weet hij dat hij denkt. Hij
denkt, dus hij is (bestaat).
Door de Verlichting groeit het vertrouwen in het menselijk verstand en de rede regels van
de kerk en machthebbers worden kritisch bekeken. Mensen zien meer
ontwikkelingsmogelijkheden leidt tot optimisme en een vooruitgangsgevoel
Er zijn twee stromingen:
1. Gematigde denkers evenwicht tussen rede en traditie
2. Radicale denkers universele waarden als democratie, gelijkheid en vrijheid van
meningsuiting
De macht van diverse vorstenhuizen wordt op verschillende gebieden verder uitgebreid en
gecentraliseerd.
Lodewijk XIV is een absoluut vorst. Hij voert ingrijpende veranderingen in:
- het leger wordt hervormd door een nationale garde
- via het mercantilisme krijgt de overheid deel van de winst van Franse handelsactiviteiten
- religie wordt een staatsaangelegenheid. Katholicisme is staatsgodsdienst en moet zorgen
voor eenheid (1685 eind Edict van Nantes geen vrijheid van de hugenoten meer)
Legitimatie voor deze machtsuitbreiding komt door het droit divin; het goddelijk recht om
namens God te regeren op aarde.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessa10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.