Paragraaf 12.1 - Voorkomen is beter dan genezen
Gezondheid
- Lichamelijke factoren: zoals bewegen en gezond eten;
- Psychische factoren: zoals langdurige stress en ingrijpende gebeurtenissen;
- Sociale factoren: hebben sterke invloed op de gezondheid, als iets bijv. leidt tot spanningen
binnen een gemeenschap;
Gezondheidsproblemen
- Erfelijke factor: afwijkende informatie in een allel;
Risico’s en leefstijl
- Hygiëne: de manier waarop je besmetting met ziekteverwekkers probeert te voorkomen;
- Lees voor voorbeelden p.131;
Je huid beschermt
- Aan de buitenkant beschermt je huid je lichaam. De vetlaag in het onderhuidse bindweefsel
vlak onder de lederhuid levert een prima isolatielaag. Dieren hebben een isolerende
luchtlaag tussen de haren voor de kou, mensen krijgen kippenvel. De huid trekt samen en de
warmteafgifte neemt af;
- Bij warmte ga je zweten en je wordt rood. Je bloedvaatjes net onder de huid gaan open, er
stroomt extra bloed naar toe. Dat bloed geeft de rode kleur.
- Zweetklieren, exocriene klieren, geven zweet af aan het uitwendige milieu. Het verdampen
van zweet kost warmte. Het bloed gaat gekoeld weer naar de binnenkant van je lichaam;
- De huid beschermt tegen uv-licht van de zon. Het uv-licht stimuleert het maken van
pigmentvormende cellen in de opperhuid, de kiemlaag. Deze pigmentkorrels geven het huis
een bruine kleur. Een ander gevolg van uv-straling is dat de cellen in de kiemlaag sneller
delen, waardoor je een dikkere huid krijgt die beter beschermd is tegen uv-licht;
- De hoornlaag, buitenste laag, beschermt tegen ziekteverwekkers, pathogenen. Komt een
pathogeen toch binnen dan is de infectie een feit;
Bescherming zonder huid
- Op plekken waar de huid niet kan beschermen, wordt het of weggespoeld en de bacteriën
worden afgebroken, beschermt door een slijmlaag die pathogenen tegenhoudt of het wordt
gedood door het maagsap;
Planten met stekels
- De stekels en doornen van planten zijn mechanische afweer tegen vraat door dieren. Tegen
hele kleine dieren kunnen de stekels van een cactus niets doen, maar grote dieren die uit zijn
op het vocht wat in de plant zit wel;
Planten met afweerstoffen
- Sommige planten maken bij een aanval van bepaalde organisme bepaalde geurstoffen, die
andere organisme lokt, die vervolgens de ander opeten. Die geurstoffen zijn geursignalen;
- Niet alle afweerstoffen van planten zijn giftig, ze smaken alleen vies door de bittere stof.
Afweer door middel van giftige en vies smakende stoffen is de chemische afweer van een
plant;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijekersseboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.