Class notes
Bijeenkomst 1 Openbaar Bestuur
- Course
- Institution
Samenvatting van de eerste onderwijsbijeenkomst van Openbaar Bestuur
[Show more]
Seller
Follownickylimbourg
Reviews received
Content preview
Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021Openbaar Bestuur
Bijeenkomst 1 – Regering en Parlement: Kabinetsformatie en positie EK
1.Parlementaire stelsel
Via de Motie-Duthler werd de Staatscommissie parlementair stelsel aangesteld,
waarin de EK de regering (na overleg met de TK) verzocht een staatscommissie
in te stellen te onderzoeken of het parlementaire stelsel ‘nog voldoende
toekomstbestendig is en indien nodig aanpassingen voor te stellen’.
De commissie heeft enkele pijnpunten vastgesteld:
1. Gebrekkige afspiegeling van de Nederlandse bevolking
2. Gebrekkige inhoudelijke representatie en het Ostrogorski-paradox ( soms zijn
voor door de Kamer genomen meerderheidsbesluiten niet een meerderheid
bij de bevolking voor te vinden)
3. Regeerakkoord versterkt het monisme te zeer (het parlement is steeds meer
gebonden bij het regeerakkoord, waardoor het steeds minder kan
controleren en er is minder ruimte voor debat)
4. Maatschappelijke veranderingen
a. Rechtsstaat en democratie staan mondiaal onder druk
b. Electorale volatiliteit is toegenomen
c. Veranderende rol van de media
De commissie heeft hiertoe verschillende aanbevelingen gedaan. De top 7
aanbevelingen zijn:
1. Aanpassing van het kiesstelsel voor de TK ter verbetering van de
representativiteit:
Lijststemmen en stemmen op individuele kandidaten. Zij bepalen dan
gezamenlijk het aantal zetels dat die lijst in de Kamer verwerft.
Lijststemmen worden aan kandidaten toegekend in volgorde van de lijst,
want die algemene stem sluit zich waarschijnlijk aan bij de reeds bepaalde
volgorde van de lijst. De overige zetels worden toebedeeld aan de
personen met individueel de meeste stemmen.
Kritiek op die nieuwe systeem is dat de complexiteit van het nieuwe stelsel
slechts zal worden begrepen door gemotiveerde hoogopgeleide kiezers,
dus dat het de facto niet het vertrouwen in het kiesstelsel vergroot.
Daarnaast kan het een versplintering van de politiek veroorzaken, en biedt
het de partijen niet de ruimte hun eigen mensen op de goede plek te
zetten.
2. Bindend correctief referendum op burgerinitiatief
Bindend; zodat er geen misverstanden en teleurstellingen zijn over de
consequenties die aan de uitslag zijn verbonden
Correctief; dan blijft het primaat bij de wetgever, gezien burgers achteraf
controleren maar vooraf geen positieve beslissingen nemen
Op burgerinitiatief; dan wordt het geen wapen van de machtshebbers en
wordt de democratie niet verzwakt door op die manier het parlement te
omzeilen.
Niet referendabele wetten:
- Grondwetswijzigingen ⇾ hier kan men zich bij een volgende verkiezing
over uitspreken middels stemgedrag.
- Begrotingswetten⇾ Deze zijn te ruim en onbepaald
, Notities Onderwijsbijeenkomsten OB 2021
- Belastingwetten ⇾ Bij een referendum is er geen ruimte voor
alternatieven, hetgeen kan leiden tot ernstige ontregeling van
staatsfinanciën.
Uitkomstdrempel? Wet verworpen als de tegenstemmende meerderheid
tenminste 1/3 van de kiesgerechtigde bevolking omvat. Er bestaat dan a) de
reële mogelijkheid tot verwerping, maar b) moet daar wel een substantieel
deel van de bevolking zijn zegje hebben gedaan.
3. Gekozen formateur
Gekozen minister-president is in Nederland niet wenselijk, maar misschien is
het wel wenselijk de burger meer invloed te geven op het formatieproces en
wie uiteindelijk in het kabinet zetelt. Nadeel is dat het kan lijken op verkapte
premiersverkiezingen en het is niet te zeggen of het ook echt invloed
oplevert. Partijen moeten voorafgaand aan de verkiezingen dus al een
standpunt innemen over met wie zij eventueel wel of niet willen
samenwerken en de vraag is of dat wenselijk is.
4. Invoering constitutionele toetsing en constitutioneel hof
Toetsen aan de klassieke grondrechten. Sociale
grondrechten en organisatorische bepalingen mag niet aan Centrale
constitutionele
worden getoetst. De Staatscommissie stelt voor de toetsing
bevoegdheid niet toe te kennen aan elke rechter, maar aan
een constitutioneel hof. Daarmee kan de uitleg van de
Grondwet een belangrijke (nationale) politieke dimensie
hebben. Constitutioneel
Hof
Argumenten tegen geconcentreerde toetsing:
- Gedeconcentreerde toetsing leidt tot dialoog tussen
de verschillende rechtscolleges, bevorderlijk voor de
bevoegdheidsverdeling van de rechterlijke
Prejudiciele
organisatie procedure
- Kans op een evenwichtig oordeel van het hoogste
gerecht is groter bij een volledige procedure, dan via
prejudiciële vragen bij een constitutioneel hof
- Geconcentreerde toetsing aan GW zorgt voor Reguliere
rechterlijke
procedurele problemen van splitsing van vragen; instellingen
verdragsbepalingen bij de een, GW bij de ander?
5. Verplichte transparantie digitale mediacampagnes van politieke partijen
Digitalisering heeft gevolgen voor het recht op vrije en eerlijke verkiezingen.
Microtargeting is een campagnestrategie waarbij een politieke boodschap
wordt toegesneden op de bijzondere kenmerken van een bepaalde groep
kiezers waarna die boodschap met behulp van algoritmen uitsluitend aan die
groep wordt afgeleverd. Met behulp van big data wordt geprobeerd te
voorspellen voor welke argumenten bepaalde kiezers gevoelig zijn.
Adviezen:
- Openheid en transparantie middels een wettelijke verplichting
- Wijd verspreide advertenties
- Creëren van bewustwording van de kiezers van de gevolgen van
gerichte politieke campagnes
6. Verbetering kennis over de democratische rechtsstaat in en buiten het
onderwijs
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nickylimbourg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now