Summary
Samenvatting van Straf- en strafprocesrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van Strafrecht en Strafprocesrecht
[Show more]
Seller
Followlaurinecnudde
Reviews received
Content preview
Straf- en strafprocesrechtDeel 1: Strafrecht
1. Belangrijke begrippen
Wat is strafrecht?
o Geheel van rechtsregels die bepalen onder welke voorwaarden
voor specifieke gedragingen (misdrijven) specifieke sancties
(strafrechtelijke sancties) opgelegd en uitgevoerd worden
o Materieel strafrecht
Strafrecht
o Formeel strafrecht
Strafprocesrecht
o Beschermende functie straf- en strafprocesrecht
Overheid zal moeten optreden
Kenmerken van het strafrecht
o Publiek recht
o Openbare orde
o Legaal recht
Legaliteitsbeginsel
Nullum crimen sine lege: geen misdrijf zonder wet
Nulla poena sine lege: geen straf zonder wet
o Sanctierecht
Drie kernbegrippen
o Dader
o Strafrechtelijke sancties
o Misdrijf
De bronnen van het strafrecht
o Wetgeving
Internationale bronnen
Nationale bronnen
Complementaire wetten
Straffen die de wetten aanvullen
o Rechtspraak
Vonnis
arrest
o Rechtsleer
Werking in de tijd: de niet-retroactiviteit van de strafwet
o Principe: verbod van retroactiviteit
, Niet met terugwerkende kracht worden toegepast
Bv. Diefstal is strafbaar met gevangenisstraffen van max 5
jaar, nieuwe wet dat max straf naar 7 jaar en nu diefstal
gepleegd in januari (nog 5 jaar) en komt voor in mei (nog 7
jaar) , dan is de maximum straf: 5 jaar want feiten dateren
van januari
o Uitzondering: retroactiviteit mildere strafwetten
Art. 2, 2e lid Sw.: “Indien de straf, ten tijde van het vonnis
bepaald, verschilt van die welke ten tijde van het misdrijf
was bepaald, wordt de minst zware straf toegepast.
Bv. Januari diefstal (toen max 5 jaar) , diefstal straf
verlagen naar 3 jaar , in mei verantwoorden voor
correctionele rechtbank , straf is dan 3 jaar
Bv. Kraken is strafbaar sinds November 2017, een persoon
in Gent een pand gekraakt heeft in september 2017, in
januari 2018 verantwoorden voor correctionele rechtbank ,
dus de straf is: hij wordt vrijgesproken want het was nog
niet strafbaar wanneer het misdrijf werd gepleegd.
Bv. In jaren 80 (30 mei 1980) was bedriegen strafbaar,
overspel mei 1987 niet meer strafbaar en iemand pleegt
dan overspel, in september voorkomen dus: persoon gaat
ook vrij.
Bv. Diefstal strafbaar, zwaarder bestraft worden diefstal bij
nacht, alsook diefstal met geweld. Verzwarende
omstandigheid afschaffen is ook “een minder zware straf”
CASES
Case 1:
Mevrouw Vandevoort werd al jong weduwe. Ze heeft echter heel haar leven hard
gewerkt en goed gespaard, met als resultaat dat haar kinderen degelijke studies
hebben kunnen doen en zeer goed hun eigen weg kunnen gaan. Ze heeft haar
huis kunnen afbetalen en goed in orde kunnen houden en ze heeft nog een som
gespaard waarmee ze nu ook nog een kleiner huisje kan kopen maar hiervoor
moet ze een lening nemen. Op zich is dit geen probleem, want mevr. Vandevoort
verhuurt haar ‘grote’ huis aan een Nederlands echtpaar dat juist verhuisd is naar
België. Met het huurgeld kan ze haar lening afbetalen en zo hoopt ze ongestoord
te kunnen genieten van haar pensioen.
In het begin betaalt het Nederlandse echtpaar de huur heel stipt, maar daarna
begint het een beetje slechter te gaan. Aanvankelijk maakt mevrouw Vandevoort
zich geen zorgen, want iedereen heeft het financieel wel eens moeilijk, maar
daarna loopt het toch de spuigaten uit. Het echtpaar heeft al meer dan een jaar
niet meer betaald, en ondanks de aangetekende brief die mevrouw heeft
geschreven, krijgt ze geen reactie. De zoon van mevrouw Vandevoort beslist dat
het genoeg is geweest en gaat klacht neerleggen bij de politie tegen het
echtpaar wegens oplichting en diefstal. Hij vindt het een schande dat zijn
hardwerkende, alleenstaande moeder zo schandelijk wordt behandeld door deze
‘oplichters’. Is het Nederlandse echtpaar strafbaar? Motiveer.
Ja maar huur komt voor Vredegerecht , burgerlijke zaken
, Niet in strafrecht maar wel in burgerlijk recht
Pas in strafrechtboek: legaliteitsbeginsel
Case 2:
Op 25 juni 2020 ‘s morgens pleegde Leander de Somer een diefstal in een
bewoond huis in de Steegstraat 35 in Anderlecht. Door het slechte weer was het
ook een uur na zonsopgang buiten nog behoorlijk donker. Hij wordt betrapt door
de bewoner van het huis. Die probeert hem tegen te houden maar Leander duwt
de bewoner weg en kan vluchten. De bewoner is lichtgewond. Drie dagen later
wordt Leander aangehouden. Het Openbaar Ministerie eist een veroordeling op
grond van art. 471 Sw., omdat het op dat ogenblik buiten zo donker was alsof het
nog midden in de nacht was, en het dus, naar de geest van art. 478 Sw., nog
nacht was. Kan dit? Motiveer en vermeld de relevante wetsartikelen
Maar kan niet veroordeeld worden op grond van art. 471 en art. 478 Sw
want diefstal bij nacht is meer dan een uur VOOR zonsopgang en meer dan
een uur NA zonsopgang, in dit geval was het al een uur na zonsopgang,
dus al morgend.
Case 3:
Seksuele relatie tussen een minderjarige en een meerderjarige van hetzelfde
geslacht (art. 372 bis Sw., opgeheven W. 18 juni 1985). Marieke en Lieve werden
in 1984 verliefd op elkaar. Marieke was dan zestien en Lieve achttien. Al vrij vlug
hadden ze een relatie en na twee jaar gingen ze samenwonen. In 1989 liep het
fout met de relatie, omdat Lieve verliefd geworden was op een andere vrouw.
Deze breuk gaf aanleiding tot een hevige ruzie. Marieke voelde zich bedrogen en
zocht naar redenen om zich op Lieve te wreken. Eind 1989 diende ze een klacht
in op grond van het vroeger art. 372 bis Sw., dat nu wel opgeheven is, maar dat
wel nog van toepassing was op het ogenblik dat Lieve en zij een seksuele relatie
hadden, en dat zij minderjarig was, en Lieve meerderjarig. Lieve ontkent niet dat
zij in 1985 een seksuele relatie had met de minderjarige Marieke. Is dit strafbaar?
Motiveer en vermeld de relevante wetsartikelen.
Verbod van retroactiviteit
De uitzondering: mildere strafwet
Niet meer strafbaar dus “mildere straf”
2. Toepassing van het algemeen strafrecht op het bijzonder strafrecht
Algemeen strafrecht
o Op alle misdrijven toepasselijke regels
o Boek I Strafwetboek
o Complementaire wetten
Bijzonder strafrecht
o Verschillende misdrijven afzonderlijk beschouwd
o Boek II Strafwetboek
o Bijzondere wetten
Strafwetboek
, o Boek I: Misdrijven en bestraffing in het algemeen (art. 1-100ter Sw.)
Misdrijven
Straffen
Andere veroordelingen die wegens misdaden, wanbedrijven of
straffen kunnen worden uitgesproken
Poging tot misdaad of wanbedrijf
Samenloop
Deelneming van verschillende personen aan een zelfde
misdaad/wanbedrijf
Rechtvaardigings- en verschoningsgronden
Verzachtende omstandigheden
Tenietgaan van straffen
o Boek II: Misdrijven en hun bestraffing in het bijzonder (art. 101-566
Sw.)
Tegen de veiligheid van de Staat
Ernstige schendingen van internationaal humanitair recht
Terroristische misdrijven
Misdaden en wanbedrijven door de Grondwet gewaarborgde
rechten schenden
Tegen de openbare trouw
Tegen de openbare orde, gepleegd door personen die een
openbaar ambt uitoefenen of door bedienaren der
erediensten in de uitoefening van hun bediening
Tegen de openbare orde door bijzondere personen gepleegd
Tegen de openbare veiligheid gepleegd
Misdaden / wanbedrijven m.b.t. het nemen van gijzelaars
Tegen de orde der familie en tegen de openbare zedelijkheid
Tegen personen
Tegen eigendommen
Informaticamisdrijven
Overtredingen
Art. 100 Sw. Omtrent de toepassing van het algemeen strafrecht op de
bijzondere strafwetten
o Het principe van art. 100 Sw.
o De uitzonderingen op de toepassing van het principe van art. 100
Sw.
Andersluidende bepaling
Vb. in België het zwaarste misdrijf plegen: moord ,
max. straf is levenslange opsluiting (voor onbepaalde
duur)
Samenloop: krijgt maar 1 straf : de zwaarste straf
Sociale strafrecht : zwart werk voor paar werknemers,
boete kan vermenigvuldigd wordt met het aantal
werknemers die in zwart zijn tewerkgesteld
Strafbare deelneming
Moord wordt gepleegd door verschillende mensen, 1
persoon neemt het schot de rest helpt mee
Verzachtende omstandigheden
Minderjarig
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurinecnudde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now