Summary
Samenvatting publiek procesrecht gedoceerd door Sabine Lust
- Course
- Institution
- Book
Grondige, volledige en propere samenvatting van het deel publiek procesrecht, gedoceerd door Sabine Lust in academiejaar .
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
5 reviews
By: restudent2000 • 2 year ago
By: UGentstudent12345 • 2 year ago
By: charlottegravez • 2 year ago
By: sv98 • 2 year ago
By: Materasmus • 3 year ago
Seller
FollowUgentstudent1234
Reviews received
Content preview
ProcesrechtDeel 1 : Publiek procesrecht
I. Inleiding
1. Begrippen
Uitgangspunt : de vaststelling dat we in een rechtstaat zitten (= staatssysteem waar het recht
centraal staat en waar de overheid gebonden is door het recht) → veruitwendigt zich door het
administratief legaliteitsbeginsel die bestaat uit 2 componenten :
● Wanneer een overheid iets wilt doen moet zij een juridische grondslag hebben, kunnen maar
optreden wanneer er in wetgeving een grondslag is (= toegewezen bevoegdheden) →
veruitwendigt in juridische motiveringsplicht
● Overheidsoptreden moet regelmatig zijn (=rechtmatigheidsbeginsel) : optreden in
overeenstemming met wat in de wetgeving geschreven staat. De overheid is dus gebonden
door het recht
>< particulieren : kunnen alles behalve wat de wet verbiedt
Legaliteitsbeginsel vereist een handhavingssysteem : als er niet gehandhaafd wordt, houdt
men zich niet aan de regels → dit gebeurt via rechtsdwang = rechtscolleges oprichten die kijken
naar wat er had moeten gebeuren om het optreden rechtmatig te maken.
● Probleem : rechtsdwang is niet altijd mogelijk (Bv. iets doen of iets niet doen dan kan er geen
dwang gebruikt worden) → er zijn daar andere systemen zoals een dwangsom waardoor
men indirect ervoor probeert te zorgen dat de verbintenis nageleefd wordt (= bijkomende
veroordeling waarbij men per dag vertraging in uitvoering moet betalen)
Conclusie : technieken ontwikkelen om schendingen van het recht te voorkomen (=preventief) of
rechtsschendingen te herstellen (=curatief) :
● Sanctionering
● Rechtshandhaving
● Rechtsbescherming
Rechtsbescherming tegen de overheid : andere systemen zijn nodig door de machtige positie van
de overheid en het feitelijk onevenwicht. De overheid kan een eenzijdig bindende
1
,rechtshandelingen opleggen = administratieve rechtshandelingen (>< particulieren moeten een
akkoord trachten te vinden en een overeenkomst sluiten). De administratieve rechtshandelingen
hebben de volgende kenmerken
● Eenzijdig bindend : geen akkoord van de particulier nodig (Bv. belastingaanslag)
● Privilège de la décision exécutoire : bestuurshandeling is op zichzelf uitvoerbaar, dwz dat de
beslissing zelf de titel vormt waarmee men naar de gdw kan stappen om het te laten
uitvoeren
● Privilège du préalable : de bestuurshandeling kan enkel betwist worden adhv een
rechtsmiddel, het wordt geacht waar te zijn tot het tegendeel beslist wordt. Je moet daarvoor
naar de rechter trekken
Bestuursgeschil : geschil tussen burger en bestuur of tussen besturen onderling over
handelingen die in beginsel uitgaan van een administratieve overheid en door het publiekrecht
worden beheerst.
Technieken van rechtsbescherming :
Preventieve (=schendingen voorkomen door kwaliteitsvol optreden) >< rechtsbescherming a
posteriori (=curatief, herstellend nadat een schending plaats heeft gevonden en een geschil
ontstaan is)
Rechtsbescherming a posteriori wordt ingedeeld in 3 categorieën naargelang het orgaan waardoor
de rechtsbescherming aangeboden wordt :
● Politieke rechtsbescherming : wetgevende overheid (vertegenwoordigende organen) Bv. :
ombuds
● Administratieve rechtsbescherming : administratieve overheden, overheden van het actief
bestuur
● Jurisdictionele rechtsbescherming : jurisdictionele overheid = rechters (Bv. hoven en
rechtbanken, (!) ook administratieve rechtscolleges)
○ Rechterlijke macht : behoort organiek tot de rechterlijke macht (zie GW)
○ Administratieve rechtscolleges : behoren functioneel tot de rechterlijke macht, maar
behoren organiek tot de uitvoerende macht (=bevoegdheidsafhankelijk)
Einddoel: rechtsherstel voor de benadeelde = terugplaatsen in de toestand waarin men zich had
bevonden indien de handeling niet plaats had gevonden
2
,In natura : terugbrengen in een situatie die zo goed mogelijk lijkt op de situatie zonder de
rechtsschending → altijd voorrang OF bij equivalent : vergoeding waarbij men de waarde schat
II. Rechtsbescherming
1. Preventieve rechtsbescherming
= Geheel van modaliteiten/technieken die het bestuur in acht moet nemen bij het uitwerken van
een bestuurshandeling = uitbouw van een “administratieve procedure in niet-betwiste zaken
(=preventief)”
● Doel : zorgvuldige besluitvorming → leidt tot minder geschillen door kwaliteitsvol optreden
(Bv. motiveringsplicht want overheid moet nadenken vooraleer ze een beslissing neemt en
verantwoorden waarom ze precies die beslissing neemt dit heeft een beschermend effect)
● Toep. : formele inspraakmogelijkheden voor de burger vooraleer er een beslissing wordt
genomen (Bv. openbare onderzoeken in het kader van omgevingsvergunningen, ruimtelijk
uitvoeringsplan,...) → overheid heeft de plicht om op die bezwaren te antwoorden in de
motivering van de beslissing
● Toep. : beginselen van behoorlijk bestuur → ongeschreven, algemene principes die ontstaan
zijn door de rechtspraak (Bv. zorgvuldigheidsbeginsel, gelijkheidsbeginsel,
redelijkheidsbeginsel,...)
Enkel op niveau van de administratie >< a posteriori betrekking op wetgevende, administratieve en
rechterlijke niveau
Evolutie : laatste 50 jaar kent het bestuursrecht een grote evolutie
Algemeen deel bestuursrecht, maar nog geen algemene wet bestuursrecht → de principes van
behoorlijk bestuur en hoe overheidshandelingen tot stand moeten komen, is nog niet opgenomen
in een wetgevend initiatief >< NL
● Belangrijke plaats voor rechtspraak : beginselen van behoorlijk bestuur → vooral de RS van
de RvS want zij was lange tijd de enige bestuursrechter en de uitspraken zijn volledig
openbaar (publicatie op website RvS)
● Wetgevende initiatieven :
○ Disparate materiegebonden bepalingen : sectorgebonden, er is geen algemene wet
waarin alle principes van bestuursrecht te vinden zijn (Bv. rechten van verdediging
vindt men separatisch terug in verschillende wetgevende initiatieven en
ambtenarenstatuten)
3
, ○ Algemene wetgevende initiatieven : enkel de formele motiveringsplicht (wet formele
motivering geldt voor alle overheidsniveaus want kadert binnen de rechtsbescherming)
en openbaarheidswetgeving (verschillende wetten op verschillende niveaus want heeft
meer betrekking op de organisatie van de instellingen)
2. Rechtsbescherming a posteriori
= Nadat een bestuurshandeling gesteld is en een onderhorige ontevreden is
Indeling naargelang instantie die rechtsbescherming biedt :
● Politieke rechtsbescherming : bij de wetgevende macht
● Administratieve rechtsbescherming : bij de uitvoerende macht
● Jurisdictionele rechtsbescherming : bij de rechterlijke macht + administratieve rechtscolleges
2.1 Politieke rechtsbescherming
Technieken waar men bescherming gaat zoeken bij democratisch verkozen organen (Bv.
ombudsman die aangeduid is door de parlementen)
Men gaat hier verwijzen naar systemen van politieke controle, die niet opgezet zijn naar individuele
rechtsbescherming toe (Bv. controle door het parlement op de uitvoerende macht adhv vragen en
interpellaties, petitierecht,...) → individuele weegt niet door maar wel het algemeen belang
Dienstbetoon : volksvertegenwoordigers en senatoren kondigde aan dat men op een bepaald
moment met vragen naar hen toe kon → op vandaag ziet men dat heel zelden
Ombudsman : bemiddeling tussen de overheid en de burger die een klacht heeft
Aanstelling : op de verschillende niveaus aangesteld door het democratisch verkozen orgaan
Taak : bemiddelt als onafhankelijke persoon in een geschil tussen de bestuurlijke overheid en de
burger, maar door het feit dat hij aangesteld is door de overheid stelt zich de vraag in welke mate
hij onafhankelijk kan oordelen als zijn broodheer mee aan tafel zit? Hij kan geneigd zijn om de kant
te kiezen van degene die hem moet herbenoemen
● Hoofdzakelijk : klachten van particulieren onderzoeken → niet noodzakelijk over een
bestuurshandeling, kan ook over andere soorten klachten gaan (Bv. lange wachttijden voor
sociale woning of rusthuizen, politieagent die u uitscheldt op staat,...). De ombudsman zal
geen oplossing voorstellen, maar kunnen enkel de partijen bij elkaar brengen en laten
discussiëren. De partijen moeten daar ook toe bereid zijn want als de partijen niet akkoord
zijn dan staat men nergens.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ugentstudent1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now