Biologie: thema 9
1. Wat zijn micro-organismen?
Te klein om met blote oog te zien -> via lichtmicroscoop of elektronenmicroscoop
Alle eencelligen: vb. bacteriën, protozoa (vb. amoebe), eencellige algen en schimmels (vb. gisten)
Microbiologie = de wetenschap die de micro-organismen bestudeert
Virussen zijn geen organismen, maar behoren toch tot de microbiologie
Menselijk lichaam wordt gebruikte om met micro-organismen in symbiose te leven
1. Parasitisme = micro-organisme heeft voordeel, mens heeft nadeel
(Vb. verkoudheidsvirus veroorzaakt ontsteking v/h neusslijmvlies)
2. Commensalisme = micro-organisme heeft voordeel, mens heeft geen last
(Vb. huidbacteriën op onze huid, we hebben er geen last van, de bacteriën vinden er genoeg organische
stoffen om te overleven)
3. Mutualisme = micro-organisme en mens hebben voordeel
(Vb. darmbacteriën produceren voor ons Vitamine K en zij halen voedingsstoffen uit onze darm)
2. Parasitaire micro-organismen als oorzaak van infecties
Besmetting of infectie?
Besmetting = wanneer een ziekteverwerker in contact komt met je lichaam of binnendringt
Besmettelijk wanneer de ziekte door micro-organismen kan worden overgebracht
Infectie = een vermenigvuldiging v/d ziekteverwekkers die plaatsgrijpen in een weefsel en daarbij schade brengt
aan het weefsel
Ontsteking = reactie v/h lichaam op beschadiging van weefsel
Incubatietijd
- Na besmetting nog niet meteen ziek
- = tijd tussen besmetting en symptomen = kan dagen/jaren duren
- In tussentijd kan je anderen besmetten
- De incubatietijd is het gevolg van te weinig ziekteverwekkers om je ziek te maken
(vb. hepatitis C: 20 jaar, griep 1-4 dagen, salmonella: 2 dagen…)
Epidemie en pandemie
Epidemie = wanneer de infectieziekte veel mensen tegelijkertijd treft
Pandemie = een epidemie, maar dan op wereldschaal
(vb. coronavirus)
Voor sommige ziekten is er meldingsplicht om epidemieën te voorkomen
De besmettingswegen
1. Besmetting door inname voedsel of drinkwater = voedselinfectie of voedselvergiftiging
o Voedselinfectie
Eten van besmet voedsel -> ziekteverwekkers in lichaam vermenigvuldigen
Symptomen: koorts, maag- en darmklachten
Vb. salmonella (bacteriën uit de darmflora van warmbloedige dieren): als je onvoldoende
doorbakken en besmet kippenvlees of eieren eet kan je besmet worden/snijplank
Vb. cholera = infectie met besmet water
o Voedselvergiftiging
Ziek worden als gevolg van consumeren van voedsel met ziekmakende stoffen
Gifstoffen of toxines aanwezig in voedsel
Vb. botulisme -> botuline in blik -> veroorzaakt blokkade v/d signaaloverdracht van zenuw
naar spier
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joniehinion. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.