Biologie H13 Gaswisseling en uitscheiding
13.1 Ademen
Bloedvaatjes in de neusholte warmen koude lucht op. In warme lucht zit meer waterdamp dan in
koude lucht. Dit is om te beschermen tegen uitdroging van de longen.
Als je beweegt heeft je lichaam meer zuurstof nodig Je ademt sneller en dieper.
Via de neus en de mondholte gaan grote hoeveelheden lucht naar binnen. Via de luchtpijp
stroomt ingeademde lucht naar de longen. (Kraakbeenringen houden de luchtpijp open. Bij de
longen vertakt de luchtpijp in twee grote zijtakken. = De hoofdbronchiën De lucht gaat naar
steeds nauwere buizen = De bronchiën (Hebben kraakbeenringen). Uiteindelijk leiden kleine
bronchiolen (zonder kraakbeenringen) de lucht dieper de longen in.
Het slijmvlies op de wand van de luchtwegen maakt de ingeademde lucht vochtig en warm, maar
vormt ook een plaklaag voor stofdeeltjes en bacteriën. Witte bloedcellen in de slijmlaag doden
gevangen ziekteverwekkers. Trilharen in het slijmvlies voeren het vervuilde slijm naar de
keelholte.
Slijmvlies bevat slijmbekercellen en trilhaarcellen.
Trilhaarcellen hebben trilharen. = Niet-specifieke afweer.
Met hoesten pers je de luchtpijp leeg als er stukjes voedsel of grotere stofdeeltjes in je luchtpijp
zitten.
Ventilatie = Het verversen van de lucht in je longen.
De spieren voor een rustige, ondiepe inademing zijn je middenrifspieren en buitenste
tussenribspieren. Als de spieren in het middenrif samentrekken, dan beweegt het middenrif
omlaag en vergroot het longvolume./De buitenste tussenribspieren trekken de ribben naar voren en
omhoog. Door het vergroten van het longvolume daalt de luchtdruk in de longen en stroomt
buitenlucht naar binnen toe.
Voor een extra diepe inademing zet je als belangrijkste hulpspieren de kleine borstspier en bepaalde
nekspieren aan het werk. Deze trekken je borstkas maximaal omhoog. Levert extra
longvolume.
Voor een uitademing gaan de bewegingen in omgekeerde richting. De middenrifspieren
ontspannen en het middenrif veert weer omhoog./De borstkas zakt door de zwaartekracht weer
naar beneden. Verkleinen het longvolume en door de overdruk stroomt er lucht de longen uit.
Voor een diepe uitademingen gebruik je ook de binnenste tussenribspieren en de buikspieren De
binnenste tussenribspieren trekken je borstkas snel naar beneden./De buikspieren drukken tegen de
darmen en lever, waardoor het middenrif extra omhoog gaat en het longvolume maximaal verkleint.
Restvolume = De hoeveelheid lucht die bij een maximale uitademing achterblijft in de longen.
Rond de longen zit het longvlies en aan de binnenkant van de borstkas zit het borstvlies Tussen de
vliezen zit een dunne laag weefselvloeistof, die er voor zorgt dat de vliezen tegen elkaar blijven
plakken en soepel langs elkaar kunnen glijden.
Ademfrequentie = Het aantal ademhalingen per minuut.
Ademvolume = De hoeveelheid lucht die je bij één ademhaling ververst.
Vitale capaciteit = De maximale hoeveelheid lucht die je na een maximale inademing kunt
uitademen.
13.2 Gaswisseling
Aan het uiteinde van de luchtpijpvertakkingen zitten de longblaasjes.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ekristelijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.