100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting Gedrag in evolutie en ontwikkeling $6.48
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Universiteit Gent (UGent)
  4.  
  5. Revalidatiewetenschappen En Kinesitherapie
  6.  
  7. Psychologie

Summary

Samenvatting Gedrag in evolutie en ontwikkeling
 2 purchases
  • Course
  • Psychologie
  • Institution
  • Universiteit Gent (UGent)
  • Book
  • Gedrag in evolutie en ontwikkeling

Dit is een samenvatting van het boek Gedrag in evolutie en ontwikkeling van professor André Vyt. Het is een samenvatting van het boekje + aangevuld met wat er in de dia's stond + ik heb ook de lessen gevolgd. Hoofstukken 'Herstructurering en zelfsturing' en 'Terug naar de natuur' moesten niet geke...

[Show more]

Preview 4 out of 39  pages

Document information

  • No
  • Hoofdstukken 'herstructurering en zelfsturing' en 'terug naar de natuur' dienden niet ge
  • May 9, 2021
  • 39
  • 2020/2021
  • Summary

Subjects

  • gedrag
  • evolutie
  • ontwikkeling
  • andre
  • vyt
  • psychologie

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Universiteit Gent (UGent)
  • Revalidatiewetenschappen En Kinesitherapie
  • Psychologie
All documents for this subject (16)

Seller

avatar-seller
annavandenbosche

Reviews received

Content preview

PSYCHOLOGIE: GEDRAG IN EVOLUTIE EN ONTWIKKELING
Hoofdstuk 1: Over eenvoud en complexiteit (11-16)
Ethologisch-evolutionair denkkader
= vele gedragingen zijn erfelijk bepaald vanuit de oorspronkelijke functionaliteit voor overleving en
voortplanting
 Titel: “Gedrag in evolutie en ontwikkeling”
 Het gedrag van de zich ontwikkelende mens begrijpen zonder de historische evolutie van de mens in
rekening te nemen, zou getuigen van kortzichtigheid
 Individuele ontwikkeling = ontogenese
 Soortelijke ontwikkeling = fylogenese
 Dogmatische religie => maakte het de wetenschappers lastig om op een objectieve wijze en de wereld te
bestuderen en hierover te publiceren
 Galileo Galilei werd verbannen door de Roomse kerk door zijn theorie van het heliocentrisme (1616)
 Pas in 1835 werden zijn boeken van de censurerende kerkelijke index gehaald
 Het evolutionaire denken heeft tot in de 19e eeuw tegenkanting gekend
 Geen boeken biologie in katholieke scholen
 Enkel toelaatbare verwijzingen van de evolutieleer mochten erin
 Creationisme = de mens is niet het product van evolutie doorheen een fylogenese (soortelijke
ontwikkeling), maar wel een product van God als schepper
o Nu zelfs nog felle aanhangers in de VS
 Gedragsgenetica = gedrag wordt bepaald door interactie van verschillende genen
 Veel van ons gedrag wordt in sterke mate bepaald door menselijke overerving
 Biologische determinatie van ons gedrag = DYNAMISCH geven binnen de individuele levensloop
 Genetica= meer dan overerven van bestaande, gemuteerde of toevallig opgetreden kenmerken
 Epigenetica = niet het DNA op zich reguleert de overerving, maar epigenomen bepalen, op basis van
interactie met de omgeving (bijv. op basis van voedingsgewoonten) of bepaalde genen worden aan- of
uitgeschakeld of gedempt

Invloed van taal op gedrag
Multimodale ervaring = ervaring waarbij verschillende zintuigen betrokken zijn
 Neurofysiologie: taal helpt om herinneringen beter te verankeren in de hersenen
 Neurofysiologische componenten vormen niet altijd een verklaring voor het gedrag
 Veel betekenisvol en complex gedrag kan men niet op neurofysiologisch vlak definiëren/stimuleren
 Onder woorden brengen van een ervaring -> ervaring als herinnering blijft langer hangen
o Leidt tot het sneller aanleren + langer onthouden als herinnering
 Hersenstructuren die instaan voor taalbegrip en communicatie hebben sterke connecties met
o geheugenstructuren in het centrum van de hersenen
o structuren in de frontale cortex -> nadenken, fantaseren en anticiperen
 via taal kunnen we in het …
o semantisch geheugen: herinneringen vastleggen
o procedureel geheugen: vaardigheden, handelen aansturen/aanleren
o episodisch geheugen: gebeurtenissen makkelijker herinneren
 onze taalcapaciteiten ontwikkelen zich pas na de eerste 3 levensjaren
o men herinnert zich dingen die zich voordeden vanaf het 4de levensjaar

Psychoanalyse
= denken dat kinderen vroege ervaringen verdringen omdat ze seksueel geladen zijn (betwistbaar)
 Basisideeën die wel overeind blijven:
 Vroegkinderlijke ervaringen kunnen opstapelen en een diepgewortelde invloed uitoefenen
o Hoeft niet noodzakelijk een opvallende gebeurtenis zijn
o kleine, maar betekenisvolle ervaringen kunnen zich bewust/onbewust in het geheugen
nestelen
 vb. rozenknopje (dubbelzinnige betekenis: verwijst naar de afbeelding op zijn ijsslee
voor hij door zijn ouders ongewild op internaat werd gestuurd + in het Engels een

, seksuele betekenis)
 Invloed van seksualiteit
o Seksuele driften zoeken een uitlaatklep als ze niet op een ‘gewone’ manier bevredigd
worden
 Het bewuste en het onbewuste zijn beide talig gestructureerd
o Taalspelletjes, taalhumor

Eenvoudige en complexe modellen
DE WETENSCHAP
 Recente vooruitgang in de neurowetenschap
 Focus op de hersenen (centraal zenuwstelsel)
o Rudimentaire beelden die men zich voorstelt -> zichtbaar maken via registratie van activiteit
in de hersenzones
 Kan illusie wekken dat alles perfect is te vatten in formules en voorspellingen
 Door de complexiteit van het menselijk gedrag hebben we de neiging om dit gedrag vereenvoudigd voor
te stellen
 Ook gedragsmodellen zelf worden vaak te vereenvoudigd voorgesteld, terwijl de auteurs zelf wel
genuanceerde antwoorden zochten
 Typisch de mens én de wetenschapper
 Nativisme = alles ligt vast door genetische factoren en rijping
 Empirisme = omgevingsstimulatie speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling
 Modellen die de complexiteit benadrukken
o !!Dynamic systems visie
o Transactioneel ontwikkelingsmodel
 Mechanismen van gedragsverandering
o Kind beschikt over:
 Buffer (nonlineaire effecten): sommige invloeden hebben pas een effect als ze een
drempelwaarde overschrijden
 Synergetisch/katalyserend interactie-effect: invloeden hebben pas echt effect als
er tegelijkertijd ook een andere invloed aanwezig is
 Multifactoriële interactie-effecten: het effect van een factor is afhankelijk van een
andere
 Indirecte causaliteit: de indruk hebben dat een gedrag door een specifieke invloed
veroorzaakt wordt, maar eigenlijk wordt beïnvloed door een tussenliggend effect,
waardoor het gevolg tot stand komt
 Multilevel-analysemethoden
 Proberen de dynamiek van de ontwikkeling in cijfers te vatten
 Beperkt
o Kan nooit alle relevante aspecten in onderling verband omvatten
o Zegt niets over de individuele gedragsontwikkeling/ levensloop
o Kleine individuele ervaringen/kenmerken kunnen een bel angrijke invloed hebben
Bijvoorbeeld: oogcontact
 Ouders zijn gevoeliger voor signaalgedrag
 Stimulatie voor de taalontwikkeling
 Indicatie voor ouderlijke sensitiviteit en kindgerichtheid
 Padanalyse als specifieke vorm van structural equation modeling: verbale en non-
verbale cognitieve ontwikkeling hangen samen met een verbaal begeleidingsgedrag
van de ouder
o Onze perceptie van gedrag van de andere bepaalt ons handelen tegenover die persoon
o => impact van vele gedragsaspecten zijn niet om te zetten in cijfers, statistieken, formules




Hoofdstuk 2: Kind en levensloop in de kijker (17-20)

,Aandacht voor ontwikkeling
 Perioden in de menselijke levensloop onderwerp van wetenschapper en individu op maatschappelijk,
technologisch vlak en methodologisch vlak
 20ste eeuw: instituten voor kindergezondheidszorg en kinderwelzijn
 Vb. National institute of child health and human development (VS)
 Kind en gezin (België)
 Kindertijd als onderwerp van vele studies
 Gezondheidszorg laat preventie toe
 Industrie nood aan geschoolde jongeren -> kindersterfte vermijden en scholing stimuleren
 Tijd van opkomst van
 Preventieve Gezondheidszorg
 Epidemiologie
 Afbouw kinderarbeid
 Invoer leerplicht
 Uitbouw onderwijsinstellingen
 John Watson
 Vader van behaviorisme
 Psychological care of infant and child
 Basis idee: opvoeding is almachtig + ouders moeten leer- en conditioneringsprocessen efficiënt
gebruiken
 “Give me a dozen healthy infants and I'll guarantee to take any one at random and train him to
become any type of specialist I might select”
 Burrhus Skinner
 Leerprincipes belonen en straffen
 Behaviorisme als leer van veranderbaarheid en maakbaarheid van het menselijk gedrag -> empirisme
 ’60- ’70: gezins-, maatschappijfactoren hebben invloed op ontwikkeling
 ’80- ’90: gedrag in aanleg aanwezig
 In kaart brengen van genetische factoren
 Bloei van neurocognitieve en neurofysiologische stromingen
 Late interesse voor verstandelijke, sociale en emotionele ontwikkeling
 School voor 6 jaar = bewaarschool
 Nu: vaardigheden inoefenen in kleuterscholen
 Nationaal Werk voor Kinderwelzijn (NWK) omgedoopt tot Kind en Gezin: meer gericht op
taalontwikkeling, verstandelijke en emotionele ontwikkeling
 Studie van ontwikkeling van kinderen voor ze kunnen praten
 Ontwikkeling fysiologische registratiemogelijkheden
o Hartslagveranderingen
o Sensorische en verstandelijke vaardigheden al vroeg aanwezig
 Onderzoek bij baby’s (infancy research)
o Vroegtijdig opsporen van ontwikkelingsrisico’s
 Studie andere perioden
 Afhankelijk van vooroordelen, maatschappelijke interesses en techniek
 vb: prenatale gedrag studie
 Adolescentie (’70)
o Jongeren langer naar school
o Langere sociale afhankelijkheid
 Ouderdom
o Verlenging van de levensverwachting
o Psychogerontologie: normaal geestelijke verouderingsproces

De bril van de ontwikkelingspsychologen
 Hanteren van impliciet denkkader
 Jean Piaget
 Beschrijving van onderliggende structuur in verstandelijke vermogens en kennisopbouw bij kinderen
 Originele, interessante en controversiële theorie
 Bril van de auteurs

,  Onderliggende mens en wereldbeelden
 Connectivisme = alles hangt met elkaar samen
 Holisme = brede kijk
 Associationisme = toevallige samenhang en gelijkenissen
 Organismisch wereldbeeld = groei van systemen en voorgeprogrammeerd gedrag
 Mechanistische visie = analogie van de motor: onderdelen blijven het zelfde en de motor draait maar
als er iemand de startsleutel aandraait of er brandstof in pompt
 Freud: dynamisch en persoons- en ontwikkelingsmodel (thermodynamica in de fysica)
 Cybernetica = regelsystemen
 Wohlwill
 Ontwikkelingstheorie
 Interactie tussen individu en omgeving
o Ziekbed: passief omgevingsfactoren ondergaan
o Zwemwedstijd: zoveel mogelijk presteren in 1 rechte lijn
o Tennis: ontwikkeling afhankelijk van interactie met andere speler
 Auteur bepaald door onderliggende wereldbeelden, culturele invloeden en wetenschappelijke modellen
 Ontwikkelingstheorie: vanuit een gezichtspunt in de tijd
 Retrospectief = van eindpunt naar beginpunt
 Prospectief = vanaf beginpunt naar verder in de tijd, geen eindpunt
o Jean Piaget:
 Retrospectieve theorie
 Op basis van volwassenen denkstructuren wordt afgeleid welke denkpatronen een
kind op een bepaalde leeftijd al dan niet bezit
o Behaviorisme
 Welke leerprocessen verantwoordelijk voor welk gedrag
 In dit boek:
 Transactionele visie: van start naar eindpunt op een dynamische manier
 Ethiologisch-evolutionaire visie: gedragsontwikkeling van de mens breed bekijken in zijn huidige en
historische omgeving




Hoofdstuk 3: Gedragsontwikkeling onder de loep (21-28)
Onderzoeksmethoden
 Idiografische methode = Individuele levenslopen worden als studieobject genomen om er interessante

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annavandenbosche. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69052 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$6.48  2x  sold
  • (0)
Add to cart
Added