Samenvatting 4/5 HAVO - Geschiedenis tijdvak 5,6,7,8
30 views 3 purchases
Course
Geschiedenis
Level
HAVO
Hoi, dit is een samenvatting van de tijdvakken 5,6,7,8 van geschiedenis. Belangrijke begrippen, personen, jaartallen en kenmerkende aspecten zijn mooi bij elkaar gevoegd in één bestand. Veel succes met je toets/examen!
Tijdvak 5: Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
§5.1
Renaissance: cultuurstroming uit de 15e en 16e eeuw die de mens centraal stelde en de
kunst uit de klassieke oudheid als voorbeeld nam. Het ontstond in Italië:
- Door internationale handel waren er veel rijke handelaren, die interesse hadden in het
laten maken van kunstwerken
- Er was veel klassiek erfgoed aanwezig. (gebouwen uit de Romeinse tijd, klassieke
teksten en kunstwerken die vanuit het Midden-Oosten naar Italië werden gebracht)
Constantinopel werd in 1452 veroverd.
De middeleeuwse denkwereld was vooral gericht op het geloof en op de zorg om na de
dood een plek in de hemel te krijgen.
De rijke burgerij en intellectuelen van de vijftiende en zestiende eeuw ontwikkelde een
andere levenshouding, waarin het hier en nu soms belangrijker was dan het hiernamaals.
‘Memento mori’ (gedenk te sterven) → ‘Carpe diem’ (pluk de dag)
Net als de schrijvers en filosofen uit de klassieke Oudheid discussieerden ze over politiek,
godsdienst en moraal. Met nadenken, argumenteren, redeneren en onderzoeken hoopten zij
de wereld beter te leren begrijpen en, als dat mogelijk was, te verbeteren.
Deze levenshouding heet het humanisme: het streven naar meer aandacht voor het individu,
ontwikkeling van eigen capaciteiten.
Humanisme: Geestelijke beweging uit de 15e en 16e eeuw die zich kenmerkte door studie
van de klassieke oudheid en door zelfstandig en kritisch denken.
Humanisten bediscussieerden ook kerkelijke zaken als zij daar aanleiding toe zagen. Dit
deed bijvoorbeeld de Nederlandse humanist Erasmus. De Kerk gebruikte een oude vertaling
van de Bijbel, de Vulgaat. Erasmus wilde op basis van de oudst overgeleverde Griekse en
Latijnse teksten een wetenschappelijk verantwoorde Bijbelvertaling maken. Omdat hij fouten
ontdekte, trok hij de kerk in twijfel. Hij publiceerde in 1516 de Bijbelvertaling.
Kenmerkende aspecten:
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een
nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.
§5.2
De Arabieren en Ottomanen beheersten de landroutes naar Indië. Ze weigerden Europese
handelaren toegang te geven tot hun gebieden.
Gevolg: Portugese koningen organiseren ontdekkingsreizen langs de Afrikaanse kust om
een zeeroute naar Indië (naam gebied van Aziatische producten) te vinden.
1488: Diaz vaart als eerste om de zuidpunt van Afrika.
1497: Vasco de Gama bereikt de westkust van India.
Portugezen plaatsten factorijnen: versterkte handelsnederzettingen aan de kustplaatsen.
Hiervan uit handelden zij met de Inheemse (oorspronkelijke) bevolking.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SoftHearted. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.67. You're not tied to anything after your purchase.
