Complete en uitgebreide samenvatting van het vak Bedrijfsethiek, gegeven op Tilburg University (Let op: in 2021). De samenvatting bevat alle knowledge clips en alle verplichte papers.
MSc UvA Business Administration - Ethics and the Future of Business (6314M0507Y) [LECTURES]
Lecture notes - Descriptive ethical theory
All for this textbook (7)
Written for
Tilburg University (UVT)
Bedrijfseconomie
Bedrijfsethiek (360036B6)
All documents for this subject (27)
7
reviews
By: Isabrangers • 1 year ago
Translated by Google
The content of this summary no longer matches the content of the course taught this semester (Feb-Jul 2023). Another book is now also being used, namely Ethical Business, Van der Deijl, W., & Dubbink, W. (2022). Fortunately, the content is still the same for the other summary in this package.
By: n_ • 1 year ago
Translated by Google
Hey Isa! Sorry to hear that the summary isn't of much use to you right now! : (I already wrote this summary in 2021, indeed, and included that in the description:)
By: CalvinHokse • 1 year ago
By: maxwj • 3 year ago
By: pieterdevleesschauwer123 • 3 year ago
By: tiesmartens • 3 year ago
By: karindirks • 3 year ago
By: maxvdschouw • 3 year ago
Seller
Follow
n_
Reviews received
Content preview
BEDRIJFSETHIEK
SAMENVATTING VAN ALLE COLLEGES
,1 WAT IS BEDRIJFSETHIEK?
Vier belangrijke onderscheiden:
1. ETHIEK EN MORALITEIT
Ethiek en moraliteit worden veel door elkaar gebruikt. Maar dit is niet terecht!
Moraliteit refereert aan de normen, waarden, en geloven die verankerd zijn in sociale processen en
definiëren wat goed en slecht is voor een individu en een gemeenschap. Het Christendom,
bijvoorbeeld, bied een moraliteit, net zoals het boeddhisme, humanisme, etc dat doen.
Ethiek is het bestuderen van (verschillende) moraliteit(en) en het toepassen van rationele
argumentatie om regels en principes te specificeren die definiëren wat goed en slecht is in
verschillende situaties. Het helpt bij het systematiseren van wat mensen denken over moraliteit en het
vinden van regels die we kunnen gebruiken om morele beslissingen te maken. Die regels en principes
heten dan weer: ethische theorieën.
2. ETHIEK EN BEDRIJFSETHIEK
In een groot deel van de ethiek ligt de nadruk op het individu en individuele handelingen. In
bedrijfsethiek kijken we breder dan het individu. Bedrijfsethiek is het bestuderen van situaties,
activiteiten, en beslissingen binnen het zakenleven met een focus op wat goed en slecht is. We kijken
naar hoe organisaties zouden moeten opereren.
Voorbeelden van bedrijfsethische vragen zijn:
Zou er een maximum salaris gat moeten bestaan binnen mijn organisatie?
Houden we ons simpelweg aan de klimaatregels, of gaan we verder dan dat?
Sluiten we toeleveranciers die gebruikmaken van kinderarbeid uit, of doen we dat niet?
3. DESCRIPTIEF EN NORMATIEF
Descriptieve (beschrijvende) vragen gaan over: hoe zijn dingen?
Bijvoorbeeld: Hoe hoog is het BBP van Gambia?
Normatieve vragen gaan over: hoe zouden dingen moeten zijn?
Bijvoorbeeld: Is de verdeling van het BBP in Gambia rechtvaardig?
Bedrijfsethiek gaat over normatieve kwesties.
4. INSTRUMENTEEL EN INTRINSIEK
Iets is instrumenteel wanneer het ten dienste staat van een ander doel.
Bijvoorbeeld: Wij stoppen met plastic verpakkingen gebruiken om meer winst te behalen. Het stoppen
met plastic verpakkingen gebruiken is niet een doel op zichzelf, maar een manier om als bedrijf een
beter imago te krijgen en dus meer klanten te werven.
Iets is intrinsiek, wanneer het waardevol is op zichzelf.
Bijvoorbeeld: schoonheid, welzijn, een schone leefomgeving.
Dus: we stoppen met plastic verpakkingen gebruiken, omdat we plastic vervuiling tegen willen gaan.
,2 WAAROM BEDRIJFSETHIEK?
TEGENWERPINGEN BEDRIJFSETHIEK
In zijn boek ‘Het kan niet waar zijn’ interviewde Joris Luyendijk voor de Guardian tientallen bankiers,
hun familie, vrienden, en toeleveranciers van banken.
‘Hoe kun je met jezelf leven?’ Dat vroeg Joris Luyendijk aan Bruce, een bankier die 1 miljoen pond
bonus kreeg vlak nadat zijn bank door de Britse overheid was gered. In zijn gesprek met Bruce komen
drie argumenten voor om niet aan ethiek te doen.
Drie redenen waarom je niet aan bedrijfsethiek zou hoeven doen:
1. Te subjectief: Wie ben ik nu om te bepalen wat goed is?
Over smaak valt niet te twisten: Bruce: ’Wie zijn wij, bankiers, nu om te bepalen wat moreel juist is?’
Ethiek is te subjectief.
We hebben iets objectievers nodig: Maar wat? De wet! Bruce: ‘Zolang we binnen de kaders van de
wet blijven, is het oké.’
Tegenreactie 1: Recht en moraal zijn niet altijd hetzelfde.
Er kunnen immorele wetten zijn: Tot 1971 waren vrouwen in Zwitserland uitgesloten van actief en
passief kiesrecht. In 80 landen is homoseksualiteit nog illegaal, in 10 landen staat er de doodstraf op.
En moraliteit kan tegen wetten ingaan en dus vereisen dat je de wet breekt:
Onderduikers op zolder niet verklikken tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Geheimhoudingsplicht binnen een bedrijf breken.
Het is dus niet zo dat ethiek en de wet perfect met elkaar overlappen. Ze zijn niet
hetzelfde en er is een grijs gebied tussen.
Tegenreactie 2: Ethiek is niet compleet subjectief
Het valt te betwijfelen of moraliteit compleet subjectief is: Is het echt een kwestie van meningen dat
slecht is om bijvoorbeeld een kat in brand steken en pijn te zien lijden voor je eigen plezier? Of dat het
slecht is om mensen te laten werken in erbarmelijke omstandigheden?
Dit is niet subjectief, dit is gewoon fout.
2. Te klein: Wat maak ik nu voor verschil?
Ik ben te klein om verschil te maken. Bruce: ’Als ik mijn bonus weiger, wordt niemand er toch beter
van?’ Heel veel mensen zeggen: ’Wat kan ik nu doen tegen klimaatverandering?’ Het systeem moet
veranderd worden!
Tegenreactie 1: Ethiek is niet alleen maar doen
Het kan nuttig zijn om te weten dat iets moreel slecht is, zonder dat je er gelijk iets aan kunt
veranderen. Bijvoorbeeld: Jaap Korteweg dacht als slager op een gegeven moment dat het moreel
slecht is dat mensen vlees eten. Hij kon daar niet direct wat aan doen. Maar het inspireerde Jaap
Korteweg wel om een nieuw bedrijf te starten, de Vegetarische Slager.
Tegenreactie 2: Soms maken kleine dingen juist het verschil
Denk bijvoorbeeld aan Rosa Parks, die in 1955 in Montgomery, Alabama, weigerde om in het ‘colored’
deel van een bus te gaan zitten. Ze ontketende daarmee een serie rechtszaken die bijdroegen aan het
verminderen van systematisch racisme in de Verenigde Staten. Een kleine handeling, die veel impact
had.
, Tegenreactie 3: Een bedrijf kan je juist macht geven om dingen te veranderen
Als individu heb je misschien weinig macht om dingen te veranderen, maar als bedrijf wel.
Spiderman principe: ‘With great power, comes great responsibility’. Ik kan weinig doen aan slavernij
op koffieplantages, maar Starbucks kan er veel tegen doen. Juist wanneer je binnen een bedrijf actief
bent, kun je meer veranderen aan de werkelijkheid dan dat je als individu kan en dus gaat het te klein
argument niet op.
3. Te lief: Waarom zou je om anderen geven?
Waarom zou je om anderen geven? Gordon Gekko: ‘Greed, ladies and gentlemen, is good’
Dit argument komt in twee varianten:
1. Puur egoïsme
2. Egoïsme is uiteindelijk goed voor iedereen
Tegenreactie op puur egoïsme: dat is ook een ethische positie
Je zegt dat andere ethische posities onjuist zijn en dat je niet meer morele verplichtingen hebt dat je
eigenbelang behartigen. Ook een pure egoïst neemt dus wel degelijk een ethische positie in.
Tegenreactie op egoïsme is goed voor iedereen: misschien wel niet altijd
Het is niet altijd zo dat wanneer individuen streven naar het zoveel mogelijk behartigen van hun eigen
belang, dat dit de beste consequenties heeft voor iedereen. Twee voorbeelden hiervan zijn:
1. Tragedy of the commons:
wanneer iemand een extra koe op een gezamenlijk weiland zet, heeft diegene daar baat bij. Maar
als iedereen dit maar blijft doen, wordt het weiland uiteindelijk overbegraasd en heeft iedereen
hier negatieve gevolgen van.
2. Externaliteiten:
Negatieve externaliteiten zijn kosten van een transactie die terechtkomen bij een derde partij die
daarmee niet heeft ingestemd. Een voorbeeld is uitstoot van fabrieken. Fabrieken handelen in hun
eigen belang, maar de kosten daarvan komen terecht bij een groep mensen die hiermee niet
hebben ingestemd en wat niet in hun belang is, dus dit egoïsme van de fabriek is uiteindelijk niet
goed voor iedereen.
3 THEORIEËN VAN WELZIJN
HEDONISME
Het welzijnshedonisme stelt dat welzijn bestaat uitsluitend uit de aanwezigheid van genot en de
afwezigheid van lijden. De beroemde verdediger is Jeremy Bentham.
Varianten van hedonisme
Hedonisme valt uiteen in twee varianten:
1. Kwantitatief hedonisme
Volgens deze theorie neem je, om te bepalen hoe goed het met iemand gaat, de som van (i) de
intensiteit en (ii) de duur van al het genot wat die persoon ervaart. (het netto genot van iemand)
Tegenwerping: maar is elk genot wel hetzelfde?
2. Kwalitatief hedonisme
In reactie op de tegenwerping van het kwantitatief hedonisme, is er het kwalitatief hedonisme.
Volgens deze theorie neem je, om te bepalen hoe goed het met iemand gaat, de som van (i) de
intensiteit, (ii) de duur, en (iii) de kwaliteit van al het genot wat die persoon ervaart.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller n_. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.82. You're not tied to anything after your purchase.
