Hoofdstuk 11: Complexere relaties tussen
variabelen
1. Inleidende begrippen
Conceptueel model/ conceptueel diagram
- Een model waarin concepten en hun onderlinge relaties in kunnen worden
samengevat
- Web van theoretische verwachte relaties tussen kenmerken
Padmodel/ paddiagram
- Web van op basis van empirisch onderzoek verwachte relaties tussen variabelen (in
een steekproef)
- Meerdere afhankelijke variabelen, waarbij een afhankelijke variabele in een deel van
het statistisch model ook een effect heeft op andere variabelen in het model
Vanaf relatie tussen 3 of meer variabelen spreekt men van netwerken van relaties tussen
variabelen
Inleiding
3 basisposities van variabelen in een basis-padmodel
1. Helemaal rechts: de variabelen die verklaard worden door andere variabelen. Dit zijn
de afhankelijke variabelen. Er komen enkele pijlen (causal arows) toe.
2. Helemaal links: de variabelen die andere variabelen ‘beïnvloeden’. Dit zijn de
onafhankelijke variabelen. Er vertrekken pijlen, maar er komen geen pijlen toe.
3. Ertussen: de variabelen die verklaard worden door één of verschillende
onafhankelijke variabelen en die tevens verklarend zijn voor de afhankelijke
variabelen. Dit zijn de intermediaire variabelen. Er komen pijlen toe en er vertrekken
pijlen naar andere variabelen.
2. Mediatorvariabele
Mediërende variabele of mediatorvariabele
- Een variabele die tussen een oorzaak-gevolgrelatie staat en hiermee het effect tussen
de oorzaak-gevolgrelatie beter verklaart en de relatie sterker maakt
- Mechanisme waarlangs een externe oorzaak (gebeurtenis) het gevolg teweegbrengt
- Onderbouw je met een statistische analyse
3. Moderatorvariabele of het interactie-effect
Interactie-effect
- De situatie waarbij de sterkte van het statistisch effect van X1 op Y beïnvloed wordt
door X2, X2 wordt de moderatorvariabele genoemd
o Deze variabele verandert de impactwijze van X1 op Y
Onafhankelijke variabele (X1) Afhankelijke variabele (Y)
Onafhankelijke variabele (X2)/moderatorvariabele
Voorbeeld van interactie-effect tussen variabelen op laag meetniveau
Conditionele verdeling bekijken: hoe is één van de 2 variabelen verdeeld binnen 1 categorie
van de andere variabele
Significantie testen: chi2 en p
Interactie in een meervoudige lineaire regressie
Regressievergelijking met 2 onafhankelijke variabelen
- Yhat= α + β 1 X 1+ β 2 X 2
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JPCrimi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.08. You're not tied to anything after your purchase.