Summary
samenvatting historische kritiek (geslaagd 1e zit)
- Course
- Institution
- Book
dit is een samenvatting van het boek met mijn notities uit de les als kapstok
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
criminologiestudenteee
Reviews received
Content preview
2020-2021
Overzicht van de
historische kritiek
MARC BOONE
CRIMINOLOGIESTUDENTE
, Deel 1: de bron, bouwstof voor de
kennis van het verleden
1. De notie bron
- Wat is een bron? Verschil tussen overblijfselen en bronnen
o Overblijfselen zijn onbewust overgebleven getuigenissen van het verleden. Het zijn
ook gebouwen, die iets kunnen zeggen over wat je had moeten zien en de
oorspronkelijke reden waarom het daar staat.
- Bib KU Leuven: bib van Sarajevo die in 1914 tijdens WOI op 25/08 doelbewust werd
verwoest. Resulteerde in het uitbouwen van een nog imposantere, grotere bib door
Whitney Warren met de leuze “Furore Teutonico diruta, dono Americano restituta” = door
het Duitse geweld geveld, maar door het Amerikaanse geld hersteld. De bib droeg een
fries met vermelding van Amerikaanse instellingen (Harvard, Ivy League) ter ere van hun
tussenkomst en hulp met herstelling. Het fries toont hoe de Duitse adelaar wordt
vertrappeld. Rector Ladeuze verkocht het fries aan Dinant, waar het in WOII werd
opgeblazen door de Duitsers. Hij liet een neutraal in de plaats aanbrengen wat leidde tot
wetenschappelijke controversie, want het gebouw verwijst niet naar de oorspronkelijke
bedoeling van de architect. Dit werd verwoest door Felix Morren ter protest die vond dat
de daad van de Duitsers herinnert moest blijven. Hij werd hiervoor opgesloten.
- 1958: internationale commissie – Duitsers verklaarden hun daden als: Duitse eenheden zijn
op elkaar beginnen schieten in verwarring in Leuven
- Het gebouw is een overblijfsel dat toont welke informatie niet in geschreven bronnen
staat, maar wel in de architectuur.
, 1.1. Bronnen: bewuste creaties?
- Synoniem bronnen: artefacten. Voorwerpen uit/over het verleden
- Artefact: er wordt veel informatie gehaald uit toevallig bewaard gebleven zaken die
onbewust bewaard werden en gevonden zijn in bijvoorbeeld afvalputten.
- Audiovisuele bronnen: in theorie bewust gemaakt, maar let op van ‘unwritten testimony’:
zien wat men wilt zien. Ze zijn dan wel bewust gemaakt, maar is het wel betrouwbaar, is
het een poging om een bepaald beeld te schetsen?
- USA (Dallas) op 20 november 1963 filmt Abraham Zapruder per toeval de moord op JFK
bij het testen van een nieuwe 8mm camera
o Zijn filmmateriaal was enige beeldmateriaal van de moord op JFK
1.2. De vormeigenschappen: geschreven en ongeschreven bronnen
1.2.1. Geschreven bronnen
1.2.1.1. Verhalende of literaire teksten, tussen ‘dichtung und Wahreit’
(J.W. von Goethe)- egodocumenten
- Egodocumenten: verhalende of literaire teksten, vanuit de ik-vorm die een persoonlijke
visie weergeeft. Jaqcues Presser bedacht de term. 1750-1850: bloeitijd voor
egodocumenten (Rousseau, Goethe). Dit is niet toevallig, aangezien dit de periode is van
de Franse revolutie, de verlichting, industrialisatie. Mensen begonnen zich meer en meer
af te vragen wie zij zijn, hoe zij hierover denken/tegenover staan (brieven, memoires).
o (1750-1850 = periode van de verlichtin)
- Brieven van Leopold en Victoria (Deneckere, 2011): belang van brieven als
egodocument. Dit is een bundeling van brieven tussen Leopold I en Victoria. Hij was als
een soort oomfiguur voor haar die jong haar vader verloor. Gemiddeld 3 keer per week
schreven zij brieven. Hierdoor heb je een inzicht op de politiek in die periode, hun
waarden, hun persoonlijke ervaringen etc. Dit zijn zeer interessante bronnen.
- Nu: ‘autofiction’ of ‘faction’: hybridevorm waarin men fictieve teksten vermengt met
historische documenten. Vb. Verhulst, zoon van een foute Vlaming (SS) of Stefan
Hertmans die een boek schrijft over het samenwonen met een SS’er.
1.2.1.2. Diplomatische teksten
- Diplomatische teksten: voornamelijk oorkonden. Officieel stuk dat bewaard is gebleven in
archieven. Vaak gebonden aan bepaalde regels qua opstelling en nodig oor
rechtsgeldigheid. In de middeleeuwen waren diplomatische bronnen de belangrijkste
bronnen. De verwoording is heel gecodificeerd (diploma, huis kopen, wetten).
1.2.1.3. Bronnen van de sociale boekhouding
- Bronnen van sociale boekhouding: bronnen waarin mensen naar voren komen die
belasting betalen (doopregister, bevolkingslijsten, overlijdensregister, inschrijving UGent,
geheugensteun als toekomstige regering zoals oude belastingbrieven).
, 1.2.2. Ongeschreven bronnen
1.2.2.1. Materiële voorwerpen
- Archeologische bronnen,
- Overblijfselen,
- Munten,
- Manueel vervaardigde abeeldingen (kunst: normen en waarden uit bepaalde periode
proberen ontdekken),
- Mechanisch vervaardigde abeeldingen (foto en film)
1.2.2.2. Orale tradities
- Interviews (cf. infra),
- Liederen (vb. Heimliche Aufmarsch, Marseillaise tijdens Franse Revolutie of Bob Dylan in
studentenrevoluties)
- Heimliche Aufmarsch 1898 – 1962 (Hanss Eisler): Strijdlied dat strijders mobiliseert, ontstaan
in de Weimarrepubliek na WOI (veel politiek geweld, economische crisis, zware schulden,
spanningen). “Arbeidersbroeders we moeten een communistische partij oprichten, onze
trots ruggengraat hart en hersenen is de eigen partij van de arbeidersklasse”. Het lied zet
zich af tegen het nazisme en het extreemrechtse. Hanss vlucht naar de VS. Beland ook
daar in een heksenjacht/ achtervolging op alles wat links is.
o (was tijdens de Koude Oorlog)
2. Onderscheid tussen bron en historisch werk
- Bron: bouwsteen waar historicus mee aan de slag gaat
- Historisch werk: resultaat van de scheppingsdaad. Een historische studie kan ook een
bron worden (bij grote schaarste): Herodotos, Thucydides, Eusebius van Caesarea
- Getuigenissen en egodocumenten in grensgebied (mémoires en getuigenissen van
politici)
- 1 bron geeft geen aanleiding tot 1 interpretatie:
- Galbert van Brugge (1127 – 1128): dagboek over de moordaanslag op de Graaf van
Vlaanderen. Hij creëert zelf een historische bron. Vele historici (Caenegem, Dhondt) zich
hebben hierop gebaseerd à Hoe functioneert Graafschap Vlaanderen? Hoe is de
twaalfde eeuwse clerus?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller criminologiestudenteee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now