Summary
Samenvatting ‘zingevende gespreksvoering, helpen als er geen oplossingen zijn’
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 1 tm 5 van het boek ‘zingevende gespreksvoering, helpen als er geen oplossingen zijn’.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: soesjadelmontelyon • 1 year ago
By: mail759 • 2 year ago
Seller
Followariannevisscher
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING ‘ZINGEVENDE GESPREKSVOERING, helpen als er geen oplossingen zijn’Auteur: Marjoleine Vosselman en Kick van Hout
Hoofdstuk 1: Inleiding
Veel hulpverleners hebben voor hun beroep gekozen omdat zij mensen willen helpen en hun
problemen op te lossen. Hiervoor hebben ze methodieken aangeleerd om effectief te helpen. Op
sommige vragen is echter geen oplossing te vinden. Hoe kunnen hulpverleners dan helpen? Het zit in
het instinct van de hulpverlener om te repareren en dingen op te lossen.
1.1 Wat zijn zinvragen?
Een voorbeeld van een zinvraag is: ‘waarom ik?’. Zinvragen moeten niet worden opgevat als vragen
waar een antwoord op mogelijk is. Het moet gezien worden als uiting van behoefte aan zingeving.
Wat is zin? Beleving van mensen dat wat zij doen, betekenisvol is.
Voorbeelden alledaagse zinvragen: wat moet ik doen aan de onvrede over mijn werk? Of: is dit alles?
Een client formuleert niet altijd zijn zinvraag expliciet. Het is aan de hulpverlener de taak hierachter
te komen en hierop in te spelen.
1.1.2 voor zinvragen zijn geen oplossingen.
Zinvragen zijn vragen waar niet meteen een oplossing te vinden is. Sommige dingen die gebeuren in
ons leven, hebben we geen invloed op. Denk hier aan: ziekte, verlies, rouw, gevangenschap. Er moet
samen met de hulpverlener op zoek worden gegaan naar een manier om hiermee te dealen in het
leven. In de huidige samenleving draait het om gelukkig zijn. Pijn in het leven is echter niet weg te
denken. Uitgangspunt van zingevende hulpverlening is: een zoektocht naar zingevende omgang met
pijn en moeiten.
1.2 Zingevende gespreksvoering.
Zingevende gespreksvoering: vakkundige begeleiding van cliënten bij zinvragen.
- Helpen om bewust regie over het eigen leven te voeren.
- Bewust keuzes maken is noodzakelijk om recht te doen aan wat cliënten werkelijk belangrijk
vinden.
- Maar ook: helpen om datgene wat ze niet kunnen veranderen te aanvaarden.
De begeleiding is gericht op ontwikkelen van openheid naar nieuwe perspectieven op de situatie.
- Hulpverlener moet de zinvraag erkennen. (Waarom ik? Antwoord: wat een onmacht…).
Gevolg: geeft de pijn bestaansrecht en vermindert de eenzaamheid.
- Hulpverleners moeten zich niet geremd voelen om de zinvraag te benoemen. Hierdoor blijft
veel liggen.
1.2.1. Een handelingsmodel voor zingevende gespreksvoering
Aanknopingspunten voor de begeleiding bij zinvragen: (overlappen elkaar en hangen met elkaar
samen)
Traagheid: er zijn geen snelle oplossingen. Doet een beroep op uithoudingsvermogen en present-zijn
van hulpverlener. Ruimte creëren waar de pijn mag zijn. Niet zoeken naar snelle oplossingen.
Tolerantie van de pijn.
Ambivalentie: tegenstrijdige gevoelens en behoeften waartoe een mens zich moet verhouden. Leren
aan mensen: er kunnen meerdere waarheden naast elkaar kunnen bestaan. Mens moet leren niet
,meer een eenduidig oordeel te forceren, maar uitnodigen tot zoeken en denken. Belevingswereld
wordt hierdoor veel rijker.
Raadselachtigheid: ervaringen zijn niet te bevatten met de ratio, woorden schieten te kort.
Verbeeldingskracht gebruiken. Hierdoor kan je dingen in een ander licht gaan zien. Doel
hulpverlener: cliënten op een nieuwe manier dingen laten bekijken, dingen komen zo in een ander
licht te staan door nieuwe perspectieven.
Waarden: zinvragen hangen samen met de vraag wat voor mensen echt belangrijk is: waar mensen
waarde aan hechten (intrinsieke motivatie opwekken). Zelfreflectie is het doel. Mensen die
waardegericht leven: vaker in hun element. Moeten zich geen illusie maken. Wanneer je ergens
waarde aan hecht, word je kwetsbaar. Waardegericht leven is geen maakbaar traject naar een
gelukkig leven. De hulpverlener moet de cliënt hiervan bewust maken en houden.
1.2.2. Theoretische plaatsbepaling.
Mensen zijn door ontkerkelijking meer op zichzelf aangewezen om zin van het leven te ontdekken en
te behouden. Hier hebben ze hulp bij nodig van professionals.
Westerhof en Bohlmeijer (2010) pleiten voor de weg van de levenskunst. Weg met het
doorgeschoten maakbaarheidsideaal in de wereld.
Weg van de levenskunst: een balans tussen positieve en negatieve aspecten van het leven en zich
rekenschap geven van het feit dat niet alles controleerbaar en maakbaar is.
Methodische inspiratie bij zingevende hulpverlening:
- Acceptence and Commitment Therapy (ACT) van Steven Hayes.
- Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) van Jon Kabat-Zinn.
- Een theorie van presentie van Andries Baart.
Inspiratiebronnen bij:
Traagheid: ‘trage vragen’ van Kunneman. ‘Een theorie van presentie’ van Andries Baart. Experientiele
stromingen in de psychotherapie van Gendlin en Rogers. ACT van Hayes. MBSR van Kabat-Zinn.
Ambivalentie: ‘the dialogical self’ van Hermans. ACT van Hayes.
Raadselachtigheid: filosofen (Burms en De dijn, Nussbaum) & psychologen (Alma, Yalom) over
transcendentie en verbeeldingskracht. Ook: narratieve psychologie.
Waarden: ACT van Hayes. Geweldloze communicatie van Rosenberg. Motiverende gespreksvoering
van Miller en Rollnick. ‘De zin van het bestaan’ van Frankl.
2. Traagheid
Twee delen hulp bij suïcidale gedachten: snel handelen (crisis bezweren), daarna : op zoek naar wat
er achter zit.
Aanleiding zinvragen: gemiste promotie, spijt over keuzes in opvoeding, teruglopende
sportprestaties, dromen die niet uitkomen. Dit zijn zinvragen die gekenmerkt worden door traagheid.
Hulpverleners moeten ruimte creëren voor deze traagheid, niet meteen alles willen oplossen.
Stilstaan bij emotionele pijn.
2.2. Traagheid en intense gevoelens.
‘Trage vragen’ (Kunneman). Dit zijn vragen die gedurende het leven op blijven spelen. Voorbeeld: ‘
hoe kan ik omgaan met het verdriet om mijn overleden kind? ‘
‘Snelle vragen’: kordaat antwoord mogelijk. Voorbeeld: ‘ moet ik mijn kies laten trekken of niet’ .
, Grote wonden laten levenslang littekens achter. Dit is verbonden met hoe het leven is. Dit brengt
intense gevoelens met zich mee: betekenisvol en niet omheen te kunnen.
Cruciaal voor hulpverlener is: aandacht te hebben voor deze intense gevoelens en hen helpen
daarmee te leren leven.
2.2.1. De dynamiek van pijn en lijden.
We staan niet graag stil bij intense gevoelens van verdriet en pijn. We ontkennen dat pijn ook bij het
leven hoort.
ACT (Hayes) maakt onderscheid tussen pijn en lijden:
Pijn: onlosmakelijk onderdeel van het leven. Lijden: de pijn plus het verzet hiertegen.
Niet accepteren dat de pijn er is, maakt de pijn erger. Pijn die we niet accepteren, verandert in lijden.
Belangrijk bij trage aspect van zinvragen: onderscheid maken in iets wat iemand wel kan beïnvloeden
en wat buiten de eigen invloedssfeer ligt.
Copingstrategie: net doen alsof de pijn er niet is. Dit maakt de pijn die terugkomt, vele malen erger.
Sociaal-culturele omgeving biedt mogelijkheden tot afleiding en vermijding van pijn (smartphone, tv,
pc). Je moet je ‘goed voelen’. Maar: pijn mag er zijn.
2.2.2. Rouw: aanvaarden van de pijn na een verlieservaring.
Verlieservaringen kunnen bij uitstek aanleiding geven tot zinvragen. Ieder mens krijgt op zijn of haar
manier te maken met verlies. Dit brengt onoplosbare en onvermijdelijke pijn met zich mee. Deze pijn
moet ervaren worden, ieder op zijn eigen tijd, tempo en manier. Omgeving is vaak geneigd deze pijn
te sussen of te bagatelliseren.
2.3. Begeleiding bij traagheid: valkuilen en richting.
- Hulpverlener vermijdt pijn en lijden niet.
- Hulpverlener wil niet oplossingen zoeken.
- Hulpverlener is invoelend aanwezig bij pijn.
- Het is niet de taak van de hulpverlener om te helpen de pijn te laten verdwijnen.
- Hulpverlener beweegt naar de pijn toe.
2.3.1. Twee valkuilen voor hulpverleners
Valkuil 1: de neiging om zich af te wenden.
Wanneer de hulpverlener zich afwendt van intense gevoelens, voert de aandacht van de zinvraag
weg. Cliënt zal gevoelens dan niet delen. Er is geen veiligheid. Gevolg: de cliënt moet het zelf
uitvogelen. De intense gevoelens zijn er nu eenmaal en daar moet aandacht aan geschonken worden.
Valkuil 2: de reparatiereflex.
Het opvatten van ‘trage vragen’ voor ‘snelle vragen’. Hulpverleners zijn geneigd dingen snel op te
willen lossen. Ze horen dan niet wat iemand hun daadwerkelijk wil zeggen! Gevaar: het
bagatelliseren of negeren van vragen van de cliënt. Ze vergroten hierdoor de eenzaamheid van de
cliënt.
2.3.2. Drie redenen om naar de pijn toe te bewegen.
- De hulpverlener kan de cliënt de ervaring laten opdoen dat het mogelijk is om pijn te
verdragen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ariannevisscher. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now