Hoofdstuk 1, 4, 6, 8, 9 en 10. 7.6
May 13, 2021
11
2019/2020
Summary
Subjects
personenrecht
familierecht
personen en familierecht
sjd
leerjaar 1
sociaal juridische dienstverlening
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Hogeschool Utrecht (HU)
Sociaal Juridische Dienstverlening
Personen en familierecht
All documents for this subject (12)
Seller
Follow
tSJD14
Reviews received
Content preview
Recht
Boek: Familierecht
Hoofdstuk 1: Inleiding
1.1 Onderscheid personen- en familierecht
Het personenrecht regelt de rechtspositie van een natuurlijk persoon: het begin en einde van een
persoon, zijn naam en geslacht, zijn woonplaats, handelingsbekwaamheid en de bescherming van de
meerderjarigen maken hiervan deel uit. Het familierecht heeft betrekking op de rechtsverhoudingen
tussen natuurlijke personen op het terrein van familie en relaties. Het regelt de zogenoemde verticale
relaties die ontstaan door afstamming.
Hoofdstuk 4: Personenrecht
4.2 Algemene bepalingen
4.2.2 Rechten van ongeboren kind
Ieder persoon is dragen van rechten en plichten, dit is in beginsel pas wanneer een persoon levend ter
wereld is gekomen, maar in een wetsartikel maakt het mogelijk dat een kind al voor zijn geboorte als
rechtssubject wordt beschouwd.
4.2.3 Verwantschap
Verwantschap valt uiteen in bloedverwantschap en aanverwantschap. Het eerste ontstaat tussen
personen die juridisch van elkaar afstammen of tussen personen die een gemeenschappelijke
stamvader hebben. Een biologische band is dan niet vereist. Aanverwantschap ontstaat door huwelijk
of GP. Aanverwantschap eindigt niet door het eindigen van het huwelijk of GP. Verwantschap wordt
uitgedrukt in graden en loopt in een rechte lijn of in een zijlijn. Bloedverwantschap speelt een rol in het
erfrecht. Ook bij procedures over de bescherming van meerderjarigen is bloedverwantschap van
belang. Verwantschap speelt geen rol bij de vraag of er een alimentatieverplichting bestaat. Buiten het
familierecht kan verwantschap een rol van betekenis spelen in het strafrechtproces en in het
socialezekerheidsrecht.
4.3 Naamrecht
4.3.1 Inleiding en kenmerken
In ons land bestaat de naam uit een of meer voornamen en een achternaam. De naam vormt een deel
van de persoonlijkheid, heeft een identificatiefunctie en geeft informatie over de familie of streek
waaruit de persoon afkomstig is. Sinds 1998 is het voor de ouders mogelijk om een achternaam te
kezen voor hun kinderen. In de meeste gevallen krijgen de kinderen de achternaam van de vader,
maar er kan nu ook gekozen worden voor de achternaam van de moeder. De bij de eerste kind te
maken keuze geldt voor alle kinderen.
4.3.4 Verkrijgen en wijzigen voornamen
Een kind heeft de voornaam of voornamen die in zijn geboorteakte zijn opgenomen. De keuzevrijheid
voor de ouders om hun kind de door hen gewenste naam te geven, kent slechts twee beperkingen; de
ambtenaar van de Burgerlijke Stand zal geen voornamen inschrijven die ongepast zijn of die
overeenkomen met een bestaande naam. Dit laatste alleen als het gaat om een geslachtsnaam die
ook als voornaam wordt gebruikt. Worden er geen namen doorgegeven of zijn ze ongepast dan zal de
ambtenaar van de Burgerlijke Stand het kind een of meer voornamen geven. Zijn de ouders onbekend
dan neemt de ambtenaar in de geboorteakte een voorlopige voor- en achternaam op.
4.3.5 Verkrijgen achternaam
In het geval dat het kind een juridische ouder heeft krijgt het de achternaam van die ouder. Als een
kind door erkenning of door gerechtelijke vaststelling van het ouderschap hebben de samen het recht
van naamkeuze. Bij de situatie van een kind na adoptie die twee juridische ouders heeft. de wet
onderscheidt hierbij partneradoptie en reguliere adoptie. In het geval van (partner)adoptie waarbij het
kind er door adoptie een juridische ouder bij krijgt, is de regel dat het kind de naam behoudt die het
had, tenzij de beide ouders samen kiezen voor de achternaam van een van de ouders. Krijgt het kind
door adoptie twee juridische ouders die en gehuwd zijn en van verschillend geslacht dan bepaalt de
wet dat het kind de achternaam van de man krijgt. Tenzij gezamenlijk kiezen voor de achternaam van
de vrouw. Als een kind 16 jaar of ouder is op het moment van het ontstaan van de familierechtelijke
betrekking met beide ouder, is de naamkeuze aan de oudere minderjarige gelaten. Deze kan zelf
verklaren welke van zijn ouders hij de achternaam zal hebben.
, 4.3.6 Wijzigen achternaam
De achternaam van een kind wordt gewijzigd in de hiervoor beschreven situaties, waar een kind door
erkenning, adoptie of gerechtelijke vaststelling van het ouderschap een andere achternaam kan
krijgen. Ook kan de rechter de achternaam van een kind wijzigen. Het kind van 12 jaar of ouder heeft
hierbij een vetorecht. Nog een andere mogelijkheid voor het wijzigen staat in Besluit
geslachtsnaamwijziging. Wijziging van de achternaam van een persoon die soms bestaat uit
schrappen of toevoegen van een letter, is mogelijk in een aantal gevallen.
4.3.7 Voeren van de naam van een ander
Het recht om een naam te voeren kan als eigendomsrecht wordt gekwalificeerd, maar ook als
persoonlijkheidsrecht. Het maken van een inbreuk daarop kan onrechtmatig zijn. Personen die
gehuwd zijn of een GP hebben zijn bevoegd de naam van de echtgenoot of partner te gebruiken, al
dan niet in combinatie met de eigen naam.
4.4 Woonplaats
4.4.1 Inleiding
In het rechtsverkeer mag worden aangenomen dat een natuurlijk persoon een woonplaats heeft en
daar bereikbaar is. Dit is in veel gevallen de plaats waar hij is ingeschreven in der persoonsregistratie
of waar hij in de regel verblijft. De woonplaats is van belang voor zowel in het formele als in het
materiele privaatrecht. De woonplaats is ook relevant voor de plaats van de nakoming van bepaalde
verbintenissen. Verder is de woonplaats relevant om te weten voor het afhandelen van een
nalatenschap in het erfrecht. Bij het begrip woonplaats kan men onderscheid maken tussen de
werkelijke (eigenlijke) woonplaats en de gekozen woonplaats.
4.4.2 Werkelijke woonplaats
De werkelijke woonplaats heeft betrekking op de algemene uitoefening van burgerlijke rechten en de
nakoming van burgerlijke verplichtingen. Dit kan de zelfstandige woonplaats zijn maar ook de
afgeleide woonplaats zijn. De zelfstandige woonplaats van een natuurlijke persoon bevindt zich
volgende het wetsartikel ‘te zijner woonstede’, waarmee de wet doelt op zijn vaste woonadres. Het is
niet noodzakelijk dat de persoon altijd te zijner woonstede verblijft. Indien er geen vast woonadres kan
worden aangewezen, kan dat de woonplaats van een natuurlijk persoon zich bevindt ter plaatse van
zijn werkelijk verblijf.
4.4.3 Gekozen woonplaats
De gekozen woonplaats heeft betrekking op bijzondere rechtshandelingen en rechtsbeschikkingen. De
gekozen woonplaats kan onderverdeeld worden in de noodzakelijke gekozen woonplaats en de
vrijwillige gekozen woonplaats. Het hangt van de inhoud van het wettelijk voorschrift of de
overeenkomst af welke rechtsgevolgen aan de keuze voor een bepaalde woonplaats zijn verbonden.
4.5 Burgerlijke stand
4.5.1 Inleiding
In Nederland en andere landen van Europa is de Burgerlijke Stand ingevoerd in 1811. In iedere
gemeente worden registers van geboorten, huwelijken, GP en overlijden bijgehouden. De registers
vormen een registratiesysteem betreffende de staat van de persoon en dienen daarmee ook een
publiek belang. De basisregistratie personen is iets anders dan de Burgerlijke Stand, het is een
digitaal geautomatiseerde registratie van de persoonsgegevens van de burger. Informatie hieruit wordt
verstrekt aan organisaties die voor de uitvoering van hun taken deze gegevens nodig hebben, zoals
de Belastingdienst, SVB en het CBS.
4.5.2 Ambtenaar van de Burgerlijke Stand
De taken hiervan zijn het opnemen van akten van Burgerlijke Stand en latere vermeldingen in de
registers en register in stand houden. De ambtenaar is zelfstandig en door deze onafhankelijkheid is
hij in staat op correcte wijze de wet uit te voeren.
4.5.3 Registers en akten
Aangiften van een geboorten dient gedaan te worden binnen drie dagen na de dag van de bevalling.
Tot het doen van aangifte van overlijden is ieder bevoegd die uit eigen wetenschap kennis draagt van
het overlijden. Wijzigingen van de registers en de daarin opgenomen akten en latere vermeldingen zijn
mogelijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tSJD14. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.78. You're not tied to anything after your purchase.