Hoofdstuk 1
Collectieve vraag: marktvraag van alle consumenten samen
Collectieve aanbod: marktaanbod van alle aanbieders samen
Evenwichtsprijs
- Prijsstijging hoger aanbod afname vraag aanbodoverschot prijsdaling
hogere vraag evenwicht
- Marktmechanisme/ prijsmechanisme: proces van prijsaanpassingen dat optreedt bij
vraag- en aanbodoverschotten
Marktprijs: komt tot stand door collectieve aanbod en vraag. Er is spraken van de
marktvorm volledige mededinging of volkomen concurrentie:
- Individuele aanbieder heeft geen macht op de markt
- Kopers zijn overgeleverd aan de markt
- Het betreft homogene goederen, kopers letten alleen op de prijs
- Vrije toetreding en uittreding
- Markt is doorzichtig/transparant: marktpartijen zijn volledig geïnformeerd over de
aard van het product en de prijs waartegen het wordt verhandeld
Volkomen concurrentie = theoretische marktvorm (bestaat niet)
Bedrijfstakenevenwicht: de bestaande aanbieders maken geen winst en er is dus geen
reden meer om tot de markt toe te treden. De prijs is gedaald en gelijk aan de gemiddelde
totale kosten.
- Proces van toetreding en prijsdaling stopt als de winstmarge 0 is
Verschuiving vraag en aanbodlijn
- Toename aantal aanbieders collectieve aanbodlijn naar rechts
- Afname aantal aanbieders collectieve aanbodlijn naar links
o Qa = aP + b met constante factor b
- Toename (lijn naar rechts) en afname (lijn naar links) aantal vragers door meerdere
factoren: stijging of daling kosten, loon, overheidsingrijpen, enz.
o Om daling van winstmarge te voorkomen zal de marktprijs met het bedrag
van de invoerheffing door de overheid omhoog moeten. De aanbodsfunctie
veranderd.
Uitdrukking P vervangen door P + heffing
o Subsidie van de overheid verlaagt de kostprijs. Als de verkoopprijs niet
veranderd, stijgt de winstmarge. Collectieve vraaglijn verschuift naar
beneden. Er ontstaat een nieuwe aanbodsfunctie
- Uitdrukking P vervangen door P-heffing
, Arbeidsmarkt
- Toetreding beperkt, geen vrije uittreding
- Arbeid is heterogeen (deelmarkt homogeen)
- Arbeidsmarkt is niet transparant: werknemer en werkgever beschikken niet over
dezelfde informatie: informatie is asymmetrisch (deelmarkt transparant)
- Vraag en aanbod bepalen de prijs (loon) en hoeveelheid (werkgelegenheid)
o Invoering van minimumloon heeft invloed op de vraag en aanbod
- Imperfecte markt: er is geen volledige mededinging: de individuele vrager of
aanbieder heeft geen macht en dus geen invloed op de prijs die op de arbeidsmarkt
tot stand komt, deze prijs wordt namelijk onderhandeld. Ook is er sprake van
prijsregulering door vakbonden, werkgeversbonden en de overheid, het
prijsmechanisme kan niet vrij werken.
- Collectieve arbeidsovereenkomst (cao): overeenkomst over loon en
arbeidsvoorwaarden die per bedrijf of bedrijfstak wordt afgesloten tussen
vakbonden en werkgeversbonden
o Door collectief onderhandelen kunnen vakbonden een hoger loon afdwingen
dan een werknemer individueel. De lonen kunnen hierdoor stijgen tot boven
het evenwichtsloon waardoor werkloosheid ontstaat.
Hoofdstuk 2
Monopolie: wanneer een onderneming als enige een bepaald product aanbiedt en er geen
concurrenten zijn
- Wettelijke monopolie: monopolie met een octrooi of patent: exclusief recht op
commerciële exploitatie van een uitvinding en duurt 15 tot 20 jaar.
- Natuurlijke monopolie: als schaalvoordelen zo’n grote rol spelen dat er op een markt
slechts plaats is voor 1 aanbieder
o Potentiële nieuwkomer is niet in staat voldoende schaalgrootte te
ontwikkelen om winstgevend te worden. Schaalvoordelen is een
toetredingsbarrière en natuurlijke bescherming voor de monopolist
o Toetredingsbarrière sterker bij mogelijkheid tot verzonken kosten
Monopolist is Prijszetter
- Vraag neemt af naarmate prijs hoger is afgehaakte klanten zal kiezen voor
substituut (vervanging)
- Monopolisten met een octrooi kunnen last hebben van vervalsingen
- Prijs-afzetlijn heeft een dalend verloop
- Er geld: P=GO en GO is groter dan MO en TO is een berg-parabool
- Verkoopprijs kan vastgesteld worden boven marginale kosten
- Lange termijn doel: behalen maximale winst
- Korte termijn doel: behalen maximale omzet
Sequentieel spel: spelers beslissen na elkaar (speltheorie)
- Beslisboom/spelboom toont volgorde van beslissen
- Gebruikt om concurrentie te vermijden
- Zelfbinding: andere partij overtuigen dat je je aan je dreigement houdt, anders kan er
reputatieschade komen
- Potentiele concurrent afschrikken door verkoopprijs erg te verlagen, dit is niet
geloofwaardig geloofwaardiger maker door productie te verhogen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samhoogendoorn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.