Systeem aarde – samenvatting
Ons zonnestelsel
- Mercurius, Venus, Aarde, Mars
~ De binnenplaneten
~ Steen planeten
- Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus
~ Gasplaneten/ijsreuzen
Tijdschalen
- Archaïcum/Azoïcum (4600)
~ De tijd zonder leven
~ De eerste algen Precambrium
- Proterozoïcum/Eozoïcum (2500)
~ Begin van het leven
~ Ongewervelde zeedieren
- Paleozoïcum (primair)
~ Cambrium (570 miljoen jaar geleden)
~ Eerste landplanten en schelpdieren
~ Ordovicium (505 miljoen jaar geleden)
~ Eerste vissen en insecten
~ Siluur (438 miljoen jaar geleden)
~ Gewervelde dieren komen aan land
~ Devoon (408 miljoen jaar geleden)
~ Eerste reptielen
~ Carboon (360 miljoen jaar geleden)
~ Uitgestrekte moerassen en wouden
~ Tijdvak van koolvorming en aardgas
~ Perm (286 miljoen jaar geleden)
~ Tijdvak van zoutvorming ontwikkeld in de oceanen
- Mesozoïcum (secundair)
~ Trias (245 miljoen jaar geleden)
~ Zoogdieren en dinosaurussen
~ Jura (208 miljoen jaar geleden)
~ Eerste naaldbomen en vogels
~ Krijt (144 miljoen jaar geleden)
~ Bloeiende planten en zoogdieren verspreiden dit
- Kenozoïcum (tijd van nu) uitsterving dinosaurussen
~ Tertiair (65 miljoen jaar geleden)
~ Zeezoogdieren, vleermuizen, eerste apen
, ~ Kwartair (1,8 miljoen jaar geleden)
~ Pleistoceen
3 miljoen jaar geleden, voorouders van mens ontstond
~ Holoceen
10.000 jaar geleden tot nu, moderne mens
Relatieve tijdschalen: De volgorde van tijdperken
Absolute tijdschalen: Tijdperken met jaartallen
Opbouw van de aarde
- De kern
~ Nikkel en ijzer
~ 4700 graden Celsius, ondanks hoge temperatuur
is kern vast door de hoge druk
~ Buitenkern heeft minder druk dus is vloeibaarder
- De mantel
~ Binnenmantel, vaste stof
~ Buitenmantel, taai-vloeibaar of plastisch
~ Bevatten veel ijzer en magnesium
- De korst
~ Gesteenten die grotendeels verbindingen zijn
van zuurstof met ijzer, calcium, magnesium,
natrium en aluminium
Twee sferen
- Lithosfeer: buitenste schil van de aarde
(aardkorst + vast gedeelte van aardmantel)
~ Graniet: stollingsgesteente met zichtbare kristallen
dat ontstaat bij langzame koeling van magma (continentale korst)
~ Basalt: Stollingsgesteente dat ontstaat door snelle afkoeling
van lava bij een vulkaanuitbarsting (oceanische kort)
- Asthenosfeer
~ Door hoge temperaturen minder hard dan lithosfeer
~ Platen van lithosfeer glijden over asthenosfeer
Actualiteitsbeginsel: Het principe dat ervan uitgaat dat natuurwetten in het verleden
en het heden hetzelfde zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittatak. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.