Maatschappijleer Thema 3: ‘Parlementaire democratie’
Hoofdstuk 1: Wat is democratie?
§1.1 wereld bedekt met staten
Soeverein is een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag
uitoefent. De hele wereld is bedekt met staten en per gebied heerst er maar een staat.
§1.2 het belang van politiek
Politiek gaat over het maken van keuzes waar iedereen in een staat mee te maken mee heeft. De
onderwerpen waar de politiek zich mee bezig houdt zijn van algemeen belang. Dilemma van de
politiek: snel en efficiënt besturen of maximale participatie van het volk.
§1.3 democratie
Democratie gaat om de macht van velen. Directe democratie van het volk komt nu amper meer voor,
dit komt doordat het erg lang duurt om beslissingen te maken. Hierdoor wordt er indirecte of
representatieve democratie gebruikt. Hierbij kiest het volk vertegenwoordigers die beslissingen
nemen. Met minder mensen kom je sneller tot een besluit.
Kenmerken democratie:
Individuele vrijheid en persvrijheid
Politieke grondrechten
Politie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden
Onafhankelijke rechtspraak
In het parlementair stelsel heeft het parlement de hoogste macht. Bij een constitutionele monarchie
is er een niet-gekozen staatshoofd met een beperkte macht. Nederland heeft een parlementaire
democratie met een constitutionele vorst.
Vrijheid en gelijkheid zijn belangrijke waarden voor een democratie.
§1.4 dictatuur
In een dictatuur zijn de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht niet gescheiden maar in de
hand van een kleine groep mensen.
Kenmerken dictatuur:
Burgers hebben geen invloed en hebben beperkte individuele en politieke vrijheid
Er is vaak overheidsgeweld en er bestaat geen onafhankelijke rechtsspraak
De media en kunst staan onder censuur
Verschillende soorten dictatuur
Ideologische dictatuur, door indoctrinatie beïnvloed het bestuur het volk
Religieuze dictatuur (theocratie), godsdienst is een staatsideologie
Militaire dictatuur, het leger heeft de macht
Hoofdstuk 2: Politieke stromingen
§2.1 wat is een ideologie
Een ideologie zijn de ideeën over de mens en de gewenste samenleving. Hierbij horen de aspecten
normen en waarden en sociaaleconomische verhoudingen.
Links = voor een actieve rol van de overheid
Rechts = mensen zijn zelf verantwoordelijk, geen bemoeienis van de overheid
Politieke midden = ideologie zit tussen links en rechts
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jamiezwirs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.