Summary
Samenvatting H10: Politieke strijd en emancipatie
- Course
- Level
Een samenvatting van Hoofdstuk 10 uit het boek Memo Max
[Show more]
Seller
Follow
FloorHanssen
Content preview
Politieke strijd en emancipatie10.1 Conservatisme en politiek liberalisme
Het Congres van Verona is kenmerkend voor de Restauratie. Deze periode was tussen
1814 en 1830, het was een reactie op de democratische revoluties van de 18e eeuw en de
Napoleontische tijd.
Burke en Napoleon
Edmund Burke was een Ierse politicus die in Reflections on the revolution in France de
Franse aanhangers waarschuwde. Hij voorspeelde dat Frankrijk zou verslechteren als er
een populaire generaal een machtsgreep wilde doen. Burke vond revolutionair fanatisme
slecht, de chaos moest wel uitlopen in een dictatuur. In een pamflet vergeleek hij Frankrijk
met Engeland obv het traditionele systeem. Volgens hem was het aanhouden van oude
rechten, als de Magna Carta van 1215, een goede basis. In 1792 was het revolutionaire
Frankrijk in oorlog geraakt met de omringde staten en in de jaren daarna met nog meer
gebieden, dit had Burke voorspeld. Dit proces versnelde toen Napoleon Bonaparte aan de
macht kwam. In het voorjaar van 1814 werd hij verslagen en in 1815 ontsnapte hij uit
ballingschap en keerde terug naar Frankrijk. Nadat hij de Slag bij Waterloo verloor was zijn
macht definitief weg.
Erfenis Napoleon
Napoleon had Europa behoorlijk overhoop gegooid. Hij had een mix van revolutionaire
idealen en autoritair bestuur. Bijna overal waren traditionelen vorsten vervangen door
nieuwe staatshoofden (meestal familie van hemzelf). Nadat Napoleon was verslagen vonden
veel mensen dat alles zoveel mogelijk moest worden teruggedraaid. Ook proberen ze
nieuwe revoluties te voorkomen.
Conservatisme en politiek liberalisme
Aan het begin was de Restauratie een succes. Bij het Congres van Wenen (1814-1815)
werden de Europese landen het eens dat vorsten die door Napoleon zijn verdreven hun
oude rechten moeten terug krijgen. Ook moest er een machtsevenwicht komen. Maar als
snel bleek dat het ancienrégime niet werkte. Aan de ene kant had je de aanhangers van het
conservatisme. Zij steunden de Restauratie en wilden en traditioneel bestuur. Aan de andere
kant had je een groep die bleef geloven in de idealen van de Franse Revolutie, de politiek
liberalen.
Nieuwe revoluties
Overal in Europa wilden liberale burgers meer inspraak en politieke vrijheden. In Frankrijk
brak in 1830 een nieuwe revolutie uit. De koning werd vervangen door een burgerkoning. In
1848 was er een tweede golf van revoluties door Europa. Als een van de eerste landen
kreeg, de inmiddels republiek Frankrijk, algemeen kiesrecht voor mannen. Steeds meer
vorsten en adel staan hun macht af aan gegoede burgerij. Maar het nieuwe gevaar was dat
er tirannie van de politieke meerderheid zou ontstaan. De Engelse liberaal John Stuart Mill
verwoorde dit verhaal in zijn essay On liberty, hij pleitte voor optimale vrijheid van het
individu, ten opzichte van meerderheden in de maatschappij en regering.
, Het Koninkrijk der Nederlanden
In 1813 werden de Fransen uit Nederland verdreven. In 1795 was de oude Republiek met
Franse steun vervangen door een revolutionaire staat, de Bataafse Republiek. In 1806 had
Napoleon de Bataafse Republiek opgeheven en zijn broer Lodewijk neergezet als koning.
Vier jaar later werd dit koninkrijk opgeheven en werd Nederland onderdeel van het Franse
keizerrijk. Net als voor 1795 stond er een Oranje aan het hoofd. In 1814 werd Willem
Frederik ingehuldigd en in 1815 trad hij aan als koning Willem I, nadat op het Congres van
Wenen was besloten de Oostenrijkse Nederlanden (België) bij Nederland te voegen.
Bestuurlijke inrichting
Het Koninkrijk der Nederlanden was erg anders de oude Republiek. De Republiek was een
samenwerkingsverband van zelfstandige gewesten, elk met eigen regels. Hieraan kwam in
1798 een eind toen de Bataafse Republiek een eenheidsstaat werd. Het koninkrijk van 1815
bouwde hierop voort en koos voor een constitutionele monarchie, een koning was het
staatshoofd en was gebonden aan de grondwet. Ook had de Republiek eerst geen vrije
verkiezingen, nu wel. De koning en zijn ministers werden gecontroleerd door het parlement.
In de praktijk was het toch nog niet heel democratisch, er was sprake van censuskiesrecht,
waarbij mannen alleen mochten stemmen als ze een bepaalde hoeveelheid belasting
betaalden. Ook waren de verkiezingen indirect en stond er in de grondwet dat Willem ook
koninklijke besluiten kon maken zonder parlement.
Belgische Opstand
Net als in de rest van Europa kwamen burgers op tegen een autoritaire koning. In 1830 werd
het een regionale opstand, de burgers van het in 1815 toegevoegde katholieke zuiden
voelden zich niet gehoord. In 1830 werd België een apart land, dit erkende Willem I pas in
1839.
Hervormingen
In 1848 was koning Willem II bang voor een revolutie. Hij besloot om de liberale grondwet,
van Rudolph Thorbecke, aan te nemen. De koning moest voortaan ministeriële
verantwoording afleggen en de Tweede Kamer besloot wie er ontslagen moest worden. Bij
de grondwet zat ook de vrijheid van onderwijs en vrijheid van vereniging en vergadering. Het
kiesrecht bleef echte beperkt.
10.2 Emancipatie
Strijd om gelijke behandelingen
Sojourner Truth streefde naar een rechtvaardige samenleving voor alle burgers. Maar als
vrouw en arme slavin telde haar stem niet mee. De idealen van de revolutietijd werden
nauwelijks werkelijkheid. Op sociaal en economisch vlak hadden veel burgers geen invloed.
In de 19e eeuw ontstond er structureel verzet tegen allerlei vormen van ongelijkheid. Vele
emancipatiebewegingen streefden naar gelijkberechtiging.
Slaven
Kort na 1800 schaften alle Europese landen de slavenhandel af, Groot-Brittannië als eerste.
Hierna concentreerden de abolitionisten zich op de slavernij zelf. In 1833 maakte het Britse
parlement een eind aan de slavernij in koloniën. In 1848 volgden de Fransen. In de VS was
dit een moeizame strijd, pas in 1865 werd de slavernij ook in zuidelijke staten afgeschaft.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FloorHanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
85443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now