Zintuigen : algemeen
Inleiding
Sensorische receptoren
• Verzamelen van info binnen en buiten het lichaam
• Buiten: exteroreceptieve receptoren (bv. geur, licht, smaak, geluid…)
• Binnen: proprioreceptoren (bv. positie van gewrichten, zuurstof- en CO2 concentraties in
bloed)
• Fysische of chemische prikkel van binnen of buiten het lichaam → zenuwimpuls
• Elektrisch signaal: frequentie en patroon is karakteristiek voor waargenomen prikkel
o Snel adapterende receptoren: toestandsverandering: prikkel leidt tot snel
afnemende stroom van actiepotentialen
o Traag adapterende receptoren: blijvende toestand
• Signaal via sensorische neuronen naar CZS (afferente ZV)
Receptoren
Somatische en viscerale receptoren -> Tast en druk: huid
-> Warmte, koude en pijn: vrije zenuwuiteinden
-> Proprioreceptoren: spierspoelen, peeslichaampjes
van golgi: spier
Chemoreceptoren Reuk en smaak
Receptoren voor licht Oog
Receptoren voor geluid en evenwicht Gehoor- en evenwichtsorgaan
Reuk
Olfactorisch epitheel:
• Reukcellen:
o Bipolaire neuronen
o Kern meer basaal
o Sensorische cilia (zeer lang)
o Kunnen regenereren uit basale cellen (bv. na ontsteking)
• Dendrieten: vergroten receptoroppervlak -> genereren actiepotentialen
• Axonen: verzamelen in fila olfactoria
bipolaire neuronen:
OV = olfactorische vesikels
N = olfactorische cellen
b = basale lichaampjes
Kliertjes van Bauwman: secreet produceren dat
reukmoleculen worden weggewassen en zo
moleculaire receptoren vrijkrijgt om nieuwe
reukreceptoren te ontvangen (functie: uitwisselen
van de prikkel)
Smaakcellen:
• staan in contact met zenuwvezel
• smaakcellen maken contact met buitenwereld d.m.v. smaakporus
• als cel gestimuleerd wordt om signaal door te sturen ->
neurotransmitters worden vrijgesteld uit cel -> binden op receptoren
van zenuwvezel -> depolarisatie in zenuwvezel -> impuls naar CZS
• Papillae circumvallatae
• Papillae fungiformes
• T.h.v. tong, zacht gehemelte, epiglottis
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AVL2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.68. You're not tied to anything after your purchase.