Legaliteitsbeginsel
Recht = heeft verschillende definities
= gedragsregels die opgelegd zijn door de overheid
1 regels tussen burgers onderling
2 regels tussen burger en overheid
= doel: de maatschappij ordenen
als de wet niet wordt nageleefd -> kan gesanctioneerd worden door overheid
ENKEL ALS DE STRAFBEPALING IS OPGENOMEN IN EEN WET KAN ER
GESANCTIONEERD WORDEN; geen straf zonder wet = nulla poena sine lege
Privaatrecht <-> publiekrecht
Privaatrecht = rechtsregels die de private rechtsverhoudingen tussen de burgers regelen
bv: kopen-verkopen, schenking
Verbintenissenrecht
Goederenrecht
Personen -en familierecht
Verzekeringsrecht
Publiekrecht = rechtsregels die de verhouding tussen burger en overheid regelt + de
uitoefening van het staatsgezag regelt
Objectief recht <-> subjectieve rechten
Objectief recht = verleent rechten; het geheel van rechtsregels die komen uit wetgeving,
rechtspraak,…
Subjectieve rechten = het concrete recht van iemand dat voortvloeit uit een objectief recht
bv: eigendomsrecht is een objectief recht; dat is zo maar men kan er niets met aanvangen ->
hieruit vloeien subjectieve rechten zoals recht om de zaak te verkopen, te wijzigen, …
Wij kunnen ons mening uiten als we het bv
niet eens zijn met pol uitspraken
BE= democratie -> recht om deel uit te
maken van politiek
Bv: kinderbijslag, ziekte-uitkering,
Persoonlijke rechten; geen
focus op vermogen
werkloosheidsuitkering
Bv: recht op privacy (brief openen)
Bv: ik ben kind van -> recht op passende
opvoeding, recht op respect (in beide
richtingen)
‘wat doe ik met mijn intellectueel product?’ bv: auteursrecht -> je hebt een boek, lied, … geschreven; je mag
kiezen wat je ermee doet
Beperking bij het uitoefenen van subjectieve rechten
Wettelijke beperkingen bv: eigenaar van wei, je wilt zwembad plaatsen op die wei ->
mag niet want is landbouwgrond -> strookt niet met de wet.
Zorgvuldigheidsnorm bv: iemand wilt je bedrijf overnemen; niet zomaar 1 ste de beste
-> moet vertrouwen opbouwen, ter goeder trouw handelen
Men mag geen schade veroorzaken door het uitoefenen van subjectieve rechten.
Rechtsmisbruik bv: boom geplant in jouw tuin, waardoor buur geen zon meer heeft
-> alles was volgens de wet gedaan; wet gerespecteerd maar toch kan zijn buur een
schadevergoeding eisen.
Rechtsfeit <-> rechtshandeling
Rechtsfeit = handeling waarbij het niet de bedoeling is om rechtsgevolgen te doen ontstaan bv:
auto krassen, overlijden, blikseminslag, dagvaarding (als jij de verweerder bent)
Rechtshandeling = handeling met als bedoeling rechtsgevolgen te doen ontstaan
bv: domiciliëring Telenet, brandverzekering, betaling factuur, dagvaarding (als jij degene bent die
de procedure heeft opgestart)
Rechtsgevolgen: ontstaan (vestigende RH), wijzigen (overdragende RH), verdwijnen (uitdovende
RH), bevestigen (bevestigende RH)
Soorten rechtshandelingen
Indeling naargelang:
Auteur: privaatrechtelijke <-> publiekrechtelijke
Aantal partijen bij ontstaan van de rechtshandeling: eenzijdige RH <-> meerzijdige RH bv
bij een contract (meerzijdig: komt van beide kanten, eenzijdig: het komt van één kant bv
ontslag, schenking)
Rechtsgevolgen: vestigende RH (=iets doen ontstaan) bv EOT wordt opgesteld OF
overdragende RH bv ik neem uw zaak over -> u geeft uw rechten over aan mij OF
uitdovende RH bv factuur betaalt -> factuur dooft uit/ verdwijnt OF bevestigende RH bv
bij echtscheiding wordt een EOT opgesteld en wordt dan bevestigd door de rechtbank
(vonnis)
Formaliteiten te vervullen: vormvrije RH bv brood kopen -> er moet niks worden
opgesteld; daar hangen geen gevolgen aan <-> vormelijke RH bv huis kopen -> hier moet
je voor naar notaris gaan, akte moet opgemaakt worden; verschillende formaliteiten
moeten vervuld worden Bv bij ontslag: vormvrij als het op de bureau gebeurd, vormelijk
als het via een aangetekende brief is want moet dan via de post.
Rechtssubjecten
= diegenen voor wie de rechtsnorm gevolgen meebrengt (degene die rechten en plichten hebben)
Er zijn 2 soorten rechtssubjecten: natuurlijke personen en rechtspersonen.
Natuurlijke persoon
= fysieke persoon
, Elk mens is rechtssubject: elk mens is in principe evenveel rechtsbekwaam en
handelingsbekwaam, elke mens is drager van rechten en plichten, enkel mensen; dieren
en planten niet -> zij hebben geen juridische persoonlijkheid, maw geen drager van
rechten en plechten MAAR ze worden wél beschermd door het recht bv serieuze regels
over het vellen van bomen, verbod op dierenmishandeling, …
Wanneer ben je een natuurlijke persoon? Elk mens die levend én levensvatbaar (moet
kunnen overleven) wordt geboren; alleen zij hebben een juridische persoonlijkheid.
Embryo’s & lijken hebben geen juridische persoonlijkheid -> WEL worden ze door het
recht beschermd. Dus een doodgeboren kind heeft geen juridische persoonlijkheid; wel
rechten (bv kan al erven, kan schenkingen ontvangen, kan erkend worden,…) Juridische
persoonlijkheid begint dus bij de geboorte en eindigt met de dood.
Rechtspersoon
= juridische constructie met een eigen vermogen (zowel bezittingen als schulden hebben),
waardoor die juridische constructie kan optreden als een volwaardig en
handelingsbekwaam persoon in het rechtsverkeer (vennootschappen en verenigingen) bv
naamloze vennootschap, een BV, een VZW (zij kunnen contracten zelfstandig afsluiten,
personen voor de rechtbank dagvaarden, kan zelf gedagvaard worden, kan failliet
verklaard worden, …)
- heeft ook rechten en plichten -> is rechtssubject
- heeft rechtspersoonlijkheid -> kan optreden in het rechtsverkeer, maatschappij
- wnr je schuldeiser bent van rechtspersoon, ga je jouw schuld moeten terugeisen op het
vermogen vd rechtspersoon
Wanneer ontstaat rechtspersoon? -> wnr de op algemene wijze omschreven wettelijke
grond- en vormvereisten nageleefd zijn (als je bv een vennootschap wilt oprichten zal je
naar de notaris moeten gaan en wordt er een oprichtingsakte opgesteld met de naam er
in, het doel, … Hierna moet het uittreksel (bel zaken uit oprichtingsakte) naar de
ondernemingsrechtbank (vroeger de rechtbank van koophandel) gaan waar de
vennootschap een maatschappelijke zetel zal hebben dus als je een maatschappelijke
zetel krijgt in Gent, zal de uittreksel uit de oprichtingsakte behandeld worden door de
griffie in de ondernemingsrechtbank in Gent.) DUS van zodra men de uittreksels vd
oprichtingsakte heeft ingediend bij de ondernemingsrechtbank ontstaat de
rechtspersoon.
Tot wanneer? -> onbepaalde duur; kunnen wel vrijwillig ontbonden/ stop gezet worden,
of door faillissement (gerechtelijk ontbonden).
Hoe kunnen derden (personen die buiten de vennootschap staan; die niks te maken
hebben met de oprichting ervan) weten dat de vennootschap bestaat?;
tegenstelbaarheid (=bekendmaking) vh bestaan vd rechtspersoon aan derden; derden
moeten dus op de hoogte gebracht worden vh bestaan van de rechtspersoon
publicatie in B.S. : vanaf de uittreksel hierin gepubliceerd is wordt er verondersteld
dat derden op de hoogte zijn van het bestaan vd vennootschap (is niet alleen bij ontstaan
van rechtspersonen, bij alle wetgeving zo -> B.S. is hét publicatiedocument die iedereen
op de hoogte moet brengen; alle zaken die derden moeten kunnen weten)
Onderscheid: ontstaan RP <-> tegenwerpelijkheid/tegenstelbaarheid aan derden
-- ontstaan: neerlegging uittreksel oprichtingsakte ter griffie vd ond.rechtbank
-- tegenwerpelijkheid: bekendmaking uittreksel oprichtingsakte in B.S.
Soorten rechtspersonen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller student608. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.