Summary
Samenvatting 3. Gezondheidspsychologie
- Course
- Institution
volledige samenvatting van gezondheidspsychologie
[Show more]
Seller
Followesthervanvooren
Reviews received
Content preview
GezondheidspsychologieGezondheidspsychologie
Stress en Coping
o Wat is stress?
Stress is een latent construct het is niet direct observeerbaar/ waarneembaar, we kunnen het niet
waarnemen met het blote oog
Heterogeen concept op verschillende manieren tot uiting komen
Fysiologisch (hartslag, cortisol, huid conductie, …)
Gedrag (concentratie, prestaties, …)
Verbaal (klachten formuleren, onzekerheid uiten, …)
Verwarring mbt causaliteit
“Ben ik een stresskonijn” = is stress inherent aan de persoon zelf
“Krijg ik stress van…” = is stress een gevolg van bepaalde gebeurtenissen
o Stress als situatie:
Stressbron of stressor:
Verstoring van dagdagelijkse act
- Intern (dwanggedachten)
- Extern (scheiding)
Belang gezondheidszorg:
Stress is vaak gecorreleerd met pathologie Correlatie is niet hetzelfde als causaliteit ‼
er is dus wel een verband maar je weet niet wat de oorzaak is
Twee soorten stressoren:
Traumatische ervaringen (oorlog, ongeval, natuurramp) niet zoveel voor maar hebben
wel een grote impact
Daily hassles (huishouden, werkdruk) acute stressoren
- Modereren grote levensgebeurtenissen en ziekte
- Kunnen cumuleren en een persoon kwetsbaar maken voor ziekte
- Komen vaak voor in een medische context vaak gaat dit om problemen omtrent
communicatie en interactie
- Problemen communicatie en interactie
Te moeilijke woordenschat zorgverlener
Zorgverlener geeft te weinig of onduidelijke uitleg
De patiënt heeft het gevoel dat er niet naar hem/haar geluisterd wordt
Zorgverleners spreken elkaar tegen
- Deze medische daily hassles vaak even stressvol als operaties!
o Stress als resultaat van een interactie
Als de discrepantie tussen de waargenomen draaglast en eigen draagkracht et groot wordt dan
ervaart men stress
Draaglast: Draagkracht:
Waargenomen Vermogen van een persoon
eisen/dreigingen van de om met de draaglast om te
omgeving gaan
Draaglast Draagkracht
- Inschatting (~subjectief) - Persoonlijke capaciteiten en
- Te zware eisen (te hoge werklast) vaardigheden
- Te lichte eisen (te lage werklast) - Coping-stijlen
- Surmenage = - Strategieën
overspannigheid(opeenstapeling van - Sociaal steunende netwerken
werklast)
1
, Gezondheidspsychologie
Een stressor wordt niet als bedreigend ervaren op basis van:
Primaire beoordeling/appraisal (betekenis situatie) wat is er aan de hand?
- Uitdaging: mogelijke winst bv examen zien als uitdagen met de mooie punten
die als winst eraan gekoppeld kunnen worden
- Dreiging: anticipatie van gevaar bv ingreep als bedreiging zien met de mogelijk
risico’s die eraan gepaard gaan
- Verlies of dreiging van verlies als de schade al aangericht is
- Neutraal of irrelevant
Secundaire beoordeling/appraisal (wat kan ik eraan doen) omgaan met
- Individu specifiek
- Coping-strategieën
Secundaire appraisal hangt nauw samen met primaire appraisal
- SA volgt onmiddellijk op PA
- Hoe een stressor beoordeeld wordt (PA) hangt af vd mate van controle (SA)
Overtuigingen over de eigen competenties voorloper van SA
- Zelfvertrouwen
- Controleerbaarheid
- Interne ‘locus of control’
Personen met een interne locus of control, hoog zelfvertrouwen en een sterk gevoel
van controle zullen bij de PA minder dreiging (maar meer uitdaging) ervaren.
Geen Geen stress
Primaire appraisal: dreiging
Stressor De stressor wordt beoordeeld
als al dan niet dreigend
Dreiging
Secundaire appraisal:
Er wordt een inschatting gemaakt
van de eigen mogelijkheden en
samen met de overtuiging van de
Geen stress eigen competenties bekom men
Stress
een oordeel of men de stressor al
dan niet aankan
Coping lijkt Coping lijkt
voldoende onvoldoende
Bv. Jan hekel aan zijn werk, de deadlines en de inefficiëntie die er heerst geeft stress. Hij denkt eraan
om te solliciteren voor een ander bedrijf ‘met zijn ervaring moet dat geen enkel probleem zijn’ vindt hij.
PA: de stressor (werk) wordt als bedreigend ervaren stress
SA: coping-mogelijkheden zijn voldoende adequaat (Jan schat zijn kansen om te solliciteren
voor een nieuwe job goed in) geen stress zit dit als een uitdaging ipv een bedreiging
Bv. Thomas angst en stress tijdens sociale gebeurtenissen, vooral bij feestjes van zijn vrienden. Door
pure wanhoop drinkt Thomas een paar glazen voor hij naar het feest vertrekt om zijn zenuwen wat te
kalmeren
PA: de stressor (sociale gebeurtenissen) wordt als bedreigend ervaren stress
SA: coping mogelijkheden zijn niet voldoende adequaat (geen controle over stressor en niet
overtuigd van eigen competenties: Thomas hoopt met de stressor te kunnen omgaan door
alcohol te drinken) stress
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esthervanvooren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79202 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now