Deze samenvatting is van hoofdstuk 13 Hormonen uit het Nectar 3e editie biologie 5 vwo leerboek. Het behandelt de belangrijke aspecten van elke paragraaf! Alle belangrijke BINAS tabellen zijn benoemd per stukje samenvatting. Zo weet je precies wat en waar je het terug kunt vinden in BINAS en voorko...
Hoofdstuk 13 Hormonen
Nectar 3e editie biologie 5 vwo leerboek
Inhoudsopgave binas-tabellen 6e editie
§1 Hormoonklieren (CE) 86C 86D 88C 89A 89C
§2 Reacties van cellen op hormonen (CE) 82A 89A 89B 89C
§3 Veranderende hormonconcentraties (CE) 67K 86C 89A
§4 Terugkoppeling (CE) 67K 84I 89C
§5 Energierijke stoffen in het bloed (CE) 67A 89A
§1 Hormoonklieren
hormoonklieren activeren organen en weefsels
- hormoonklieren produceren hormonen en geven ze af aan het bloed → lichaamscellen met
een passende receptor reageren
- hormonen werken bij doelwitorganen en -weefsels
- hormoonklieren kunnen processen in meerdere weefsels en organen tegelijk aansturen
- endocriene klieren scheiden producten af aan het bloed → weefselvloeistof
- exocriene klieren maken producten die in het uitwendig milieu terechtkomen
hypofyse verbindt zenuwstelsel en hormoonstelsel 88C
- centrale hormoonklier
- coördinatie
- achterkwab geeft twee neurohormonen uit de hypothalamus af aan het bloed 89A
- voorkwab maakt hormonen, die andere hormoonklieren tot actie aanzetten
hypothalamus controleert het endocriene stelsel 89A + 89C
neuronen uit hypothalamus activeren m.b.v. releasing-hormonen (RH’s) hypofysevoorkwab
bv. FSH-releasing-hormoon (FSH-RH) stimuleert de hypofysevoorkwab tot afgifte van FSH
andere hypothalamusneuronen geven inhibiting-hormonen (IH’s) af
- remmen productie van hormonen door hypofyse
andere hypothalamusneuronen produceren neurohormonen
- komen in de hypofyseachterkwab in de bloedbaan
- hypofyse is dus alleen plaats van afgifte; productie gebeurt door cellen hypothalamus
EICELVORMING
FSH stimuleert eierstokken → follikels groeien
→ primaire oöcyten (eicel voorlopers) hervatten meiose 86D
hormonen (vooral oestradiol) uit follikels zorgen voor een juiste verdeling van
chromosomen tijdens de meiose
- oestradiol stimuleert ook de ontwikkeling van vrouwelijke secundaire
geslachtskenmerken en beïnvloed botstructuur 89A
MENSTRUATIECYCLUS
bisfenol A (BPA) bindt aan oestradiolreceptoren → beïnvloedt vruchtbaarheid 86C
§2 Reacties van cellen op hormonen
hypothalamus → hypofyse → andere hormoonklier
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ribizlik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.